abbugnài , vrb: abbungiai, abbunzai, bugnai Definizione fàere giúmburos, pistaduras a una cosa, a unu trastu, prènnere de giúmburos, de nodos, de pistaduras, nau fintzes de frutuàriu Sinonimi e contrari abburrutonare, aggatare, agiumbare, ammacigai, aporcai 1, atzumbarare, atzumbighedhare, atzumbonare, catulare, pistae, tofedhare Frasi su pipiu est arrutu e si est abbungiau a conca Etimo srd. Traduzioni Francese cabosser Inglese to dent, to crush Spagnolo abollar Italiano ammaccare Tedesco verbeulen.

acatàre 2 , vrb: catare* Definizione fàere a una cata, ladu, ciatu, coment’e candho a una cosa dhi calat unu pesu mannu apitzu Sinonimi e contrari abbullonare, aggatare, cerfai, ischerfare, ischitzare, istercare Traduzioni Francese écraser Inglese to crush Spagnolo aplastar Italiano schiacciare Tedesco quetschen.

ammacigài , vrb: ammaciucari, ammaciugai, maciugai* Definizione pistare unu pagu, fàere a giúmburu, fàere pistadura Sinonimi e contrari abbugnai, abburrutonare, aggatare, atzumbarare, atzumbonare Frasi portamu is palas totu ammacigadas fortzendi paris, sentza de podi artziai (Maxia L.)◊ dh'iat donau una punta de pei a sa serra de sa camba e iat iscramiau frighendusí su tretu chi dh'iat ammaciugau ◊ soe benniu po ti ammaciucari Traduzioni Francese écraser, battre Inglese to bruise, to crush Spagnolo abollar, aplastar Italiano acciaccare, pestare Tedesco treten auf.

iscarchiàre, iscarchinàre , vrb: iscarcinae, scarcinai Definizione catzigare, cracare cun is peis po pistare sa cosa; fintzes istribitare, acropare is peis a terra lestros po protesta, fàere su rebbellu Sinonimi e contrari acacigai, acarcangiai, iscarchedhare Frasi at cumintzatu a iscarchiare fachenne un'ispétzia de ballu supra de su sacu de s'àchina in su lacu Etimo srd. Traduzioni Francese fouler, appuyer Inglese to crush Spagnolo pisar Italiano pigiare, gualcare Tedesco pressen, walken.

ischelviàre , vrb: ischervare, ischerviare, iscrebare, iscrevare Definizione istrecare is leas de terra, segare is crevas, is bàrdulas, comente si faet trebballandho a marra aifatu de s'aradore in s'aríngiu (o a iscatadorza) Sinonimi e contrari gherbare, illeurare, illocinare, irbardulare, launai, sleorai Frasi redorchiant su terrinu arvatadu e a marrinfatu l'ischerviaiant 2. un'ispiga si l'at iscreviada in sa manu a bídere si su ranu fit maduru Etimo srd. Traduzioni Francese écraser les mottes Inglese to crush clods Spagnolo roturar Italiano rómpere le zòlle Tedesco umgraben.

ischitzàre , vrb Definizione crepare, fàere a una cata, istrecare mescamente cun pesu mannu in pitzu; bínchere o isfrutare s'àteru de mala manera, de no si ndhe pòdere prus istrantagiare; foedhandho cun tzacu, est foedhu furriau de ischire (sigomente tenent is primos sonos oguales, ischi)/ i. una fruschedha = afíerela a manera de ndhe fàghere essire sa martza Sinonimi e contrari abbullonare, acatare 2, aggatare, cerfai, ischerfare, istercare / acacigai, tilpiare Frasi si che li daes a suta t'ischitzat che rana, cun totu cussu pesu! ◊ sa mola ischitzat s'olia in su radu, maghinendhe ◊ su prejoneri che passaiat su tempus ischitzendhe tíntula e legendhe totu su chi li ruiat in manos 2. su piús chi los arrennegat est su d'èssere ischitzados in sa povertade issoro dai graves e odiosos afoghizos 3. - Cantu at a durare, ocannu, sa festa? - Issos l'ischitzant: a nois no nos narant nudha! Etimo itl.l skisá Traduzioni Francese écraser Inglese to crush Spagnolo aplastar Italiano schiacciare Tedesco quetschen.

pistàe , vrb: pistai, pistare, pistari Definizione nau de cosa (mescamente tostada o àrrida), fàere a orrughedhos minudos, a farinos, o segundhu fintzes a pasta, istrecare acropandho cun calecuna cosa o aina tostada: nau de cosa chi no segat, ammodhigare a cropos, a istrecadura, ponendho pesu in pitzu o poderandhodha a istrintu meda; lassare singiale de cropu (e fintzes atumbare a cropu a logu tostau); giare surra, atripare meda, pigare a cropos a meda (fintzes iscúdere a una mata po ndhe fàere orrúere su frutu, es. landhe, olia, nughe); pigare o giare cadha, múngia / pps. pistadu, pistu Sinonimi e contrari cerfai, ischitzare, pistatzare / abbugnai, atzumbarare / magiare, surrai / batacollare, matanare Modi di dire csn: pistai a fini, a grussu; pistare a unu chei s'azu, che tilipirche, chei su nie = surraidhu meda; pistai àcua = pistare a modhe, fàghere cosas in debbadas; pistàresi sa limba = (puru) faedhare in debbadas; dare pedra ’e pistare a unu = pònnereli dificurtades meda (mescamente andhèndheli in contràriu); pistai is pabaristas = istare abberindhe e serrendhe sas pibiristas a meda, pistincai Frasi pístadi sa limba, pro nàrrere machines! ◊ si pistat su sale russu pro lu fàghere fine ◊ no ti che seas subra de sas pumatas ca si pistant! ◊ chie lu at pistu custu labiolu, chi est totu a marcos?! ◊ su ferreri pistat su ferru in s'ancódina ◊ sa figu posta a càtigu si est totu pista in s'isterzu ◊ mi apo pistu unu pódhighe corpendhe a martedhu ◊ ndh'est rutu dae cadhu e at pistu sa conca a una pedra (P.Pillonca) 2. si no mi l'agabbas, oe ti pisto! ◊ ti pisto chi ti apo a fàghere modhe che tamata! 3. Gonàriu at isprimitziau a si pistai ◊ debbadas ti pistas: cusse no ti cheret ◊ chissaghi cantu as pistau in sa vida!…◊ in cussu logu est totu unu pistai: est fortunau chini ndi torrat sanu! ◊ ses tota vida pista pista! Etimo ltn. pistare Traduzioni Francese piler, écraser, se donner du mal Inglese to crush, to do one's best Spagnolo machacar, afanarse Italiano pestare, arrabattarsi Tedesco zerstoßen, stoßen, schlagen, sich bemühen, sich anstrengen.

pistatzàre , vrb: apistuzare, pistazare, pistutzare Definizione is matessi significaos de pistare cun is prus s'idea de meda, a sa sighia Sinonimi e contrari cerfai, iggragnare, ischerfiare, ischitzare, pistae, pistorjare / abbugnai, atzumbarare / magiare, surrai / batacollare, matanare Modi di dire csn: ómine pistatzadu = istracu e cossumidu, pistu de triballu; vida pistatzada = tropu trabballosa, sacrificada Frasi mancari eo a solu e bois tantos, bos pistatzo sa conca a totugantos! ◊ totu sa die apo pistatzadu e sento sa fadiga ◊ sas àmbrias rúgias de sa cambigana si pistatzant e si frigant che una pumada in sa parte malaidosa (N.Pianu)◊ pustis de tantu pistatzare in sa vida, totugantos recuimus a campusantu Etimo srd. Traduzioni Francese piler, écraser Inglese to crush, to grind Spagnolo machacar, moler Italiano pestare, triturare Tedesco zerstoßen, zerkleinern.

prenciài , vrb: prensai, prensare, prentzai, prentzare Definizione incracare a prentza Sinonimi e contrari imprentzai, supressare Frasi sa benàcia depit èssi prenciara po ndi bogai totu su binu ◊ teniat sa prensa e binzateris meda che leaiant sa binata pro la prensare Etimo spn. prensar Traduzioni Francese presser, pressurer, comprimer Inglese to squeeze, to crush Spagnolo prensar Italiano torchiare, comprìmere, pressare, pigiare Tedesco pressen.

spamparinài , vrb: spimpirinai Definizione fàere a pimpirinas, a farinos Sinonimi e contrari apimpirinai, irfarfaruzare, ispimpirallai, scirfinai, sciscirinai, spimpiridai Frasi su pani arridau si spamparinat totu ◊ s'at a spimpirinai cument'e frégula cussu muru artziau cun ludu e bregúngia! ◊ is centu cincidhas de ferru bolant spimpirinadas candu su ferreri iscudit sa masseta Etimo srd. Traduzioni Francese broyer Inglese to crush Spagnolo triturar, machacar Italiano frantumare Tedesco zertrümmern.

strecàe, strecài , vrb: istercare* Definizione incracare a forte o cun pesu tropu, pistare sa cosa a manera de dha crepare e alladiare / strecai fàuas = contare o istare contandho fàulas Sinonimi e contrari aggatare, cerfai, ischerfare, ischitzare, istrechedhai 2. si dha strecais una fàua, is carabbineris!…◊ ma bai, toca, ita mi strecas?! Traduzioni Francese écraser Inglese to crush, to press Spagnolo aplastar Italiano schiacciare Tedesco quetschen.

tzacoràre , vrb: atzacorare Definizione pigare o tènnere tzacoradura, èssere malaidóngiu, ingòllere calecuna maladia Sinonimi e contrari ammagangiai, magunire, tacare, tunconire Frasi su fritu s'intendhet intro de carre punghicosu che fritza, tzacorandhe intas su sàmbene 2. est tzacorau a prummones ◊ fintzas in crésia pessabat a cussu budhone tzacorau (S.Spiggia) Traduzioni Francese abattre Inglese to crush Spagnolo abollar, magullarse, debilitarse Italiano acciaccare Tedesco schwächen.

«« Cerca di nuovo