abbudhonàre , vrb Definizione nau pruschetotu de su chelu chi si ammontat de nues e de sa cara de unu chi perdet su bonumore; papare tropu Sinonimi e contrari annuai 1, incuculare / abbudhai, satzai Etimo srd. Traduzioni Francese obscurcir, assombrir Inglese to darken Spagnolo obscurecer Italiano rabbuiare, rannuvolarsi Tedesco bewölken, sich verfinstern.

annebidàe, annebidài , vrb: annepidare, nebidai Definizione guastare sa cosa a népide; pònnere o calare népide o cosa coment'e népide chi impedit de bíere, de cumprèndhere Sinonimi e contrari anneulare, boerare 2. dhi at annebidau is ogus, is pentzamentus ◊ custu pruinedhu annapat e annébidat totu ◊ de mentes annepidadas in su cilleri ndhe dhue at medas ◊ sa bia si annebidàt de pruini Etimo srd. Traduzioni Francese embrumer, brouiller, assombrir Inglese to fog, to dim, to darken Spagnolo nublar, aneblar, ofuscar Italiano annebbiare, offuscare Tedesco umnebeln, verdunkeln.

ilmurinàre , vrb: immurinare, immurrinare, irmurinare, irmurrinare Definizione cambiare, mudare, essire murru de colore, nau pruschetotu de sa die candho benit sa mudantza de sa lughe a iscuru Sinonimi e contrari ammurriai 1, ammurratzare, incrinare, interighinare, interinare, irmurrighinare, irmurruinare, murinai Frasi una manzana, ancora ilmurinendhe apena apena s'aera a levante, bidesi un'upa manna ◊ mi peso tambidambi a su pudhile candho est s'aera apena ilmurinendhe ◊ est immurrinandho e no faet prus a cricare s'arrastu de su bestiàmene! 2. che prendha lughent élighes e chessas in s'aera chi immúrinat sonnida (G.Fiori)◊ un'àtera nue fut comintzendhe a immurinare su chelu: sa nue de una gherra (P.Pillonca) Etimo srd. Traduzioni Francese faire nuit Inglese to brown, to darken Spagnolo anochecer Italiano imbrunire Tedesco dunkel werden.

imbujài, imbujàre , vrb Definizione fàere o essire iscurosu, nau prus che àteru de su chelu e fintzes de sa bisura de chie s’intristat; fàere una cosa o chistione prus pagu crara Sinonimi e contrari abbujare | ctr. isclarire / crarire Frasi s'issuriadorzu est candho est imbujandhe ◊ si est peasu su bentu e su chelu si est imbujau ◊ sa Terra si fut imbujada, pariat torrada sa noti 2. ant imbujadu sas resones craras! Traduzioni Francese s'assombrir Inglese to darken Spagnolo obscurecer, fruncir el ceño Italiano rabbuiarsi Tedesco sich verfinstern.

infuscài, infuscàre , vrb Definizione essire iscuriosu, nau de su tempus e de s'ària chi si ammontat de nues; nau de gente, intristare, fàere cara trista, pentzamentosa Sinonimi e contrari afuscai, annapai, imbelare, impannare, inchelare, intelai Etimo srd. Traduzioni Francese s'obscurcir, assombrir Inglese to darken, to become gloomy Spagnolo ensombrecer Italiano incupirsi, infoscare Tedesco sich verfinstern, verdunkeln.

iscorigài, iscorigàre , vrb: iscuriai, iscuriare, iscuricare, iscurigai, iscurigare, scurigai Definizione essire o fàere iscuru, nau de sa die, apustis chi si ch’est intrau su sole Sinonimi e contrari imbugiare, indenotire, iscurèssere, murinai | ctr. abbrèschere, illuchèschere Modi di dire csn: avb.: iscúriga no iscúriga = cumentzendi a iscurigai; iscurighendhe = s'ora chi est faghíndhesi iscuru, itl. all'imbrunire Frasi mi parit chi s'iscorighit sa luxi e no nci siat àturu che prantu (B.Lobina)◊ inue si l'iscúrigat si corcat ◊ parentes istimados e amigos, cudhos chi lughiant che isprigos, mi ant cussos su logu iscuriadu! (B.Sulis)◊ de sos tres annos chi si est atzegadu, pro issu su logu si est iscuriadu ◊ toca, càstia cummente istat nonna tua e torra a innoje prima de iscorigare!◊ abarra cun nosu, ca est iscurighendu, aspeta ca cenaus! 2. candu at cumpréndiu ca su distinu de custu fillu fut malu si dhi est iscorigau su coru 3. in foras fiat giai iscorigau mortu 4. semus assupridos a bidha iscurighendhe Terminologia scientifica sdi Etimo srd. Traduzioni Francese faire nuit Inglese to darken Spagnolo anochecer Italiano farsi nòtte, annottare Tedesco Nacht werden.

oscurèssere , vrb: oscurèssiri Definizione fàere o essire iscuru, note, iscurigare Sinonimi e contrari iscurèssere, oscuressire, iscorigai | ctr. abbrèschere Frasi altzat su sole divinu sos astros oscuressendhe Etimo spn. Traduzioni Francese faire nuit, quand la nuit commence à tomber Inglese to darken Spagnolo obscurecer, anochecer Italiano oscurare, farsi bùio Tedesco dunkeln, dunkel werden.

«« Cerca di nuovo