abbaunzàre , vrb: abbunzare Definizione nau de abba, murigare e imbrutare de no èssere prus límpia; fàere abbunzos, improdhos, cosas chi no andhant bene, chi no funt bene fatas; nau de gente, imbrutare, ammanciare, tocare pruschetotu s'onore Sinonimi e contrari aciapuciae, acoredhai, afeai, ammammungiai, improdhai, massipari / abbuligiai 1 Frasi s'ides funtana límpida l'abbunzas ◊ ite ses abbunzendhe cun cussu ludu, tue? ◊ proite m'as abbaunzadu s'abba de su trainu? ◊ sos contos de zanas e súrviles lis poniat tzudha ritza abbunzànnelis su sonnu 2. befulendhe s'onestade, no l'as mai rispetada: dae pitzinna abbunzada chi faghias piedade ◊ giustu su chi ti nesi ti est costadu: daghi ti at abbunzadu ti at frundhidu ◊ no si cheret fàchere abbunzare dae sos dutores de sa bidha Etimo srd. Traduzioni Francese barbouiller, troubler Inglese to soil Spagnolo enturbiar, empañar Italiano imbrattare, intorbidire Tedesco beschmutzen, trüben.

acadhotzài , vrb: achidhotzare Definizione essire o fàere cadhotzu, brutu meda Sinonimi e contrari abbrutai, acadrangiai, allodrigai, ammusinzare, imbratare, incadhossai, insodrigai, musucare | ctr. annidai, limpiai, samunare Frasi su petróliu est acadhotzendi maris e istanis, flúminis e tzitadis ◊ cuss'aposentu bolit isfrigongiau bèni ca est totu acadhotzau ◊ is candelas a carburu acadhotzànt tropu Etimo srd. Traduzioni Francese souiller Inglese to soil Spagnolo ensuciar Italiano insudiciare Tedesco beschmutzen.

afeài , vrb: afeare Definizione fàere a feu, fàere feu fintzes in su sensu de fàere disonore a calecuna cosa, tocare a brutesa; nàrrere cosa a briga, a disprétziu Sinonimi e contrari abbaunzare, abborresci, ghelestiare, grisai 1 / imbratare / briare, certai, disalabai, infeire, irzenzare, menispresiare Frasi est preíderu isse puru, ma acumbessat e afeat sa lege chi l'at fatu a preíderu! 2. totu mi ant afeadu su cantare daghi mi ant bidu chi póveru so Etimo spn. Traduzioni Francese barbouiller, salir, blâmer Inglese to soil, to blame Spagnolo afear, ensuciar Italiano imbrattare, biasimare Tedesco beschmutzen, tadeln.

allodrigài , vrb: allordigai, alluldigai Definizione fàere brutu su logu, sa cosa, pruschetotu cun ludu Sinonimi e contrari acadhotzai, acadrangiai, acarrognai, imbratare, insodrigai, orroigai | ctr. limpiai Etimo srd. Traduzioni Francese salir Inglese to soil Spagnolo ensuciar, enlodar Italiano insozzare, lordare Tedesco beschmutzen.

ammammungiài , vrb: ammumungiai, mumungiai Definizione imbrutare fintzes su bestimentu de sa cosa chi si papat, chi si manígiat, po sa pagu atentzione; fintzes aprapudhare, istare tocandho Sinonimi e contrari abbaunzare, acoredhai, ammustiai 1, imbratare, improdhai 2. fiat aturau ammumungiau coment'e unu cambu de linna frisca totu acalamada ◊ andendi a pei in su mòri sa pipia arribbàt a iscola totu ammumungiara ◊ est totu ammumungiau ca si nci at ghetau su cafei apitzus Etimo srd. Traduzioni Francese salir Inglese to soil Spagnolo ensuciarse, pringarse Italiano imbrodolarsi Tedesco sich bekleckern.

ammascarài , vrb Definizione imbrutare de mascara, de tzintziedhu; arrennegare meda, fàere niedhu o pèrdere sa bisura po s'arrennegu: nau de su tempus, isconciare, fàere tempus malu Sinonimi e contrari intentiedhare 2. si mi lassas ammascarai ti dh'ongu dèu, su tanti!…◊ dh'apu bia ammascarara…, fiat cosa de timi! ◊ candu si ammàscarat su mari, balla, gi est cosa de dhui acostai!… 3. chi mi bit ammascarau, bai ca su piciochedhu nc'istupat debressi! Etimo ctl. (en)mascarar Traduzioni Francese se farder outrageusement Inglese to soil oneself, to make up in an overdone way (oneself) Spagnolo repintarse, enfadarse mucho Italiano imbrattarsi, truccarsi in mòdo esagerato Tedesco sich übermäßig schminken.

azinàre , vrb Definizione su si fàere a befa imbrutandhosi Sinonimi e contrari afrogongiai, agigotare, arrogai, atzimare, fragassare, inchirrire Frasi ch'est rutu in su ludu: za s'est azinadu! Traduzioni Francese ruiner, barbouiller Inglese to ruin, to soil Spagnolo arruinar, ensuciar Italiano rovinare, imbrattare Tedesco ruinieren, beschmieren.

imbudrigài, imbudrugài , vrb: imburdigai, imburdugai, imburdugari, imburdurgai, imburrigai Definizione imbrutare, fintzes in s’onore, imbuscinare, trisinare in su brutore, in sa malesa (o, segundhu ite, in sa farra o àteru deasi), improdhare; nàrrere a s’afaiu, imprabastulare; imbàtere, acabbare (o betare a ccn.) in mesu de una chistione o dificurtade fintzes chentza dhu bòllere Sinonimi e contrari abbotinare, abbrutai, acadhotzai, afeai, aligae, ammusinzare, imbratare, incadhossai, musucare Frasi fut un'amori totu imbudrugau de gelosia e de feli ◊ si est agatau imburdigau in mesu de su ladàmini ◊ dhoi fiant duus indimoniaus imburdigaus in su lurdagu ◊ aici dhus lassat istordius imburdigaus in sa malítzia insoru ◊ mamma imburdigat su pisci in sa símbua e nci dhu ghetat a friri 2. cuss'erriconi at imburdigau una giovanedha ci tenit su babbu in presoni, scedada! 3. ma ita ses imburdurgandu?! 4. issu si pariat ancora imburdigau in mesu de is cosas malas bívias in sa gherra ◊ nci dhas iant imburdigadas in cuss'aventura sentza de isciri mancu su chi dhis fiat costau Etimo itl. bordegà Traduzioni Francese barbouiller, impliquer Inglese to soil, to involve Spagnolo ensuciar, implicar, envolver Italiano imbrattare, coinvòlgere Tedesco beschmutzen, verwickeln.

incadhossài , vrb: incadhotzai, incadhotzare Definizione fàere cadhotzu, totu brutu, brutu meda Sinonimi e contrari acadhotzai, acadrangiai, acarrognai, allodrigai, imbrastiare, imbratare, insodrigai, lorire, lurtzinare | ctr. limpiai, pulire Frasi dona cura no t'arràsighis in su muru, a t'incadhossai su bestiri! ◊ su bitúmini apodhat e incadhotzat totu Etimo srd. Traduzioni Francese salir, souiller Inglese to soil Spagnolo ensuciar Italiano insozzare Tedesco beschmutzen.

intentiedhàre , vrb: intintiedhare, intitibedhare, intitiedhare, intzintziedhare, intzitzivedhare Definizione pònnere, frigare o picigare tzintziedhu (es. in cara, a carrasegare, a giogu), imbrutare de tzintziedhu Sinonimi e contrari ammascarai, imberdonare, infodhinai, tintiedhare Frasi su fumu de su fogu intitiedhat s'isterzu 2. si divertiat a machine bidendhe sa zente intintiedhada ◊ est totu intitiedhada chi paret essida dae fraile! Etimo srd. Traduzioni Francese noircir de suie Inglese to soil with soot Spagnolo tiznar Italiano sporcare di fulìggine Tedesco mit Ruß beschmutzen.

«« Cerca di nuovo