acabbadòre , agt, nm Definizione chi o chie che agabbat su malàidu Sinonimi e contrari bochidore Frasi a su nàrrere, s'acabbadora fit una fémina chi atogaiat sos moribbundhos, che los agabbaiat Etimo srd. Traduzioni Francese celui qui provoque la mort par euthanasie Inglese who practises euthanasia Spagnolo quien practica la eutanasia Italiano chi pratica l'eutanasia Tedesco Sterbehelfer.

alavrònza , nf Definizione manera de fàere de chie si che istat a un'ala, a bandha, coment'e timendho calecuna cosa Traduzioni Francese méfiance Inglese distrust Spagnolo desconfianza, recelo Italiano atteggiaménto di chi sta in disparte diffidènte, diffidènza Tedesco Mißtrauen.

chíe , prn Definizione prn. indefiniu, mescamente interrogativu, cun dópiu valore (= cudhu/cudha chi): a bortas si dhi ponet innanti una a solu po no nàrrere su prn. in cuménciu, prus che àteru candho si narant duas cosas diferentes; tenet fintzes su valore prus precisu de chiesisiat, donniunu (e a bortas si aciunghet totu)/ àere, no àere a chie = tènniri, no tènniri genti de pòdiri cumandai, mandai Sinonimi e contrari chine Frasi chirco a chie mi chircat ◊ chie cheret andhet, chie no cheret mandhet! ◊ bae e nàralu a chie totu bi at! 2. chie ndhe cheret? ◊ a chie che tenes a ti contivizare? ◊ chie bi aiat, totu, in domo? ◊ chie sezis, totu? ◊ cara de biancu lizu, chie ti at mortu e chie? (B.Licheri) 3. a chie intrat, a chie essit ◊ chie andhaiat a li tocare sos pisedhos malàidos e chie a lis interpretare sos arcanos ◊ solu a chie teniat dinare is cosas dhas comporaiat in butega ◊ a chie dha pigat in d-una manera e a chie in d-un'átera 4. bi est s'olia de collire, ma no amus a chie ◊ si tenias a chie, cherias tenta contu tue ◊ si agato a chie, bendho custa cosa 5. cussa cosa la daent a chie faghet dimandha Etimo ltn. qui Traduzioni Francese qui Inglese who? Spagnolo quien, quién? Italiano chi, chi?, chiùnque Tedesco Wer?

chíne , prn: chini, cine, cini Definizione prn. interrogativu; candho no est interrogativu diretu tenet dópiu valore (= cudhu/cudha chi) e podet pigare sa prep. a fintzes candho inditat s'atore de su predicau (in calecunu logu narant in chi: in chi portat sa turra issit ita dhui at in sa pinzada); tenet fintzes su valore de chiesisiat, donniunu, totus cudhus chi Sinonimi e contrari chie Frasi chini iscít chi dèu puru una dí no ap'andai a sa festa chi mi ant impromitu?! (B.Lobina)◊ e chini est chi nat chi no? ◊ chini dh'at fata oi sa cena? ◊ chine méngius de tzia po is cossígios bonos? (I.Patta)◊ cine ti dh'at fatu custu cugudhu orrúbiu?◊ a intrare cin'est! 2. po cine dh'apubat, dhu est un'arede de panas e doennas ◊ ci fuedhas sa limba cumuna su pópulu cumprendit su ci naus e connoscit luegu e cini seus! ◊ chini isperdit su suu trabballat s’allenu ◊ gei dh'as assimbillau a chini, tui puru! ◊ sighi a ponni menti a chini ti at cuntzillau! 3. su merí gei seu essiu a fusili, ma essat a chini mi at bistu isparendi! (Pillai)◊ a chini at a nai tres bortas custas oratzionis at a èssi campau de puntu mau ◊ a chine teniat casu, si ndhe cafàt de casu!… 4. chini bolit andai in altu at a èssi abbasciau, chini invecis at a èssi in bàsciu at a èssi postu in altu Etimo srd. Traduzioni Francese qui? Inglese who? Spagnolo ¿quién? Italiano chi Tedesco wer?

«« Cerca di nuovo