Inditos po cricare

Su Ditzionàriu in línia est iscritu cun critériu precisu e oguale po totu is foedhadas. Inoghe asuta s’inditat comente is foedhos funt iscritos in DitzLcs. e comente si depent cricare cun cunsonante in cuménciu e/o aintru de su foedhu:

  • in cuménciu de foedhu, cuns–: es. b–, cun foedhos de esémpiu aintru de paréntisi tundha;
  • aintru de foedhu, –cuns–: es. –b–, –bb–, cun foedhos de esémpiu aintru de paréntisi tundha.
A costau e aintru de paréntisi cuadra esémpios de comente is matessi foedhos, o àteros cun is matessi sonos de cunsonante, si podent agatare in iscritura non regularizada.
Is vocales no importat si si cricant cun o chentza acentu.
Cossígiu. Cricandho unu foedhu intreu est prus difícile a dh’agatare ca depet èssere iscritu giustu totu intreu: si podet méngius cricare sa prima parte de su foedhu (es. adda, chi faet agatare totu is foedhos chi cumènciant cun “adda”, o adde e ponet totu is foedhos chi cumènciant cun “adde” e tandho fintzes su foedhu chi si bolet ischire).
Un’àteru cossígiu: candho si cricat unu foedhu intreu est méngius a dhi giare fintzes s’inditu de dhu cricare coment’e variante [var] ca deasi ponet fintzes su lemma cabidianu inue si agatat su foedhu cricau si est una variante e ponet puru totu su chi pertocat su foedhu.

b: b–, –b–, –bb– (badhe, bidha, loba, saba, abba, àbbidu, tubbu) [adde, idda, abidu, tubu]
c (velare): c–, –c– (casu, contu, acanta, machine, pacu, pecau, tocai/tocare: mai cun dópia) [asu, ontu, accanta, macchine, paccu/pau/pahu, peccau, toccai/toccare]
c (palatale): –c– (arrècia, béciu, macitu: mai cun dópia) [arreccia, becciu, maccitu]
d: d–, –d–, –dd– (dinari, dente, domo, ladu, modu, seda, addentigare, addinaradu, adduire) [’inari, ’ente, ’omo, adentigare, adinaradu, aduire]
dh: dh–, –dh– (badhe, dha/dhu/dhi, dhedhu, bidha, cuadhu, podha, sedha) [badde, da/dda, du/ddu, di/ddi, deddu, bidda, cuaddu, modde, podda, sedda]
f: f–, –f– (fàchere, fémina, fizu, afare, afortire: mai cun dópia) [’àchere, ’emina, ’izu, affare, affortire]
g (velare): g–, –gg–, –ggh–, –g– (gana, gureu, gunnedha, aggantzare, agghiai, aggradai/are, paga, pagu, baghianu) [’ureu,’ unnedda, agantzare/aganzare, agradai/agradare, aghiai, aghianu]
g (palatale): g–, –g– (giana, gianna, giogu, agiudu, agiúnghere: mai cun dópia) [jana, janna, jogu, aggiudu, aggiúnghere]
j: –j– (ajaju, cojai/cojare, maju, poju: mai in cuménciu de foedhu, ca est foedhu chi a solu si narat cun àtera cunsonante, g– africada o z– sonora, e in manera distinta de sa /i/ puru ca canarju no est canàriu, troboju no est troboiu) [aiaiu, coiare, coiai/coiare, maiu, poiu]
l: –l–, –ll– (male, mali, mola, molla, mullei/mulleri, múlliri) [malle, malli, mulei/muleri]
m: –m–, –mm– (coma, comma, gomma, ammesturu, ammentare, ammiru) [amesturu, amentare, amiru]
n: –n–, –nn– (pani, bèni, binu, manu, sonu, mannu, sonnu) [pai, bei, biu, mau, sou]
p: –p– (apretare, apicai/apicare, mapa, tapu, tropu, tzopu: mai a dópiu) [appretare, appiccai/appiccare, appicai/are, tzoppu/zoppu]
q: su sonu velare oclusivu surdu est sèmpere iscritu cun c–, –c/ch– (cuartu, iscuadra, àcua) [quartu, isquadra, aqua, acqua]
r: –r–, –rr– (caru, coru, mura, carru, corru, murra)
s: –s–, –ss– (basu, pasu, rasu, bassu, passu, rassu)
t: –t– (atopare, fatu, latuca, letu, lutu, sete: mai a dópiu) [attoppare/attopare, fattu, lattucca/lattuca, lettu, luttu, sette/setti]
tz (po sonu surdu): tz–, –tz– (tzapu, tzocu, tzopu, tzonca, antzianu, atzàrgiu, atzicai, botza) [zapu/zappu, zocu, zopu/zoppu, zonca, anzianu, azzargiu, azzicai/azziccai, bozza]
z (po sonu sonoru): z–, –z– (zona, ziru, zocu, azu, azúnghere, boza: mai a dópiu) [azzu, azzunghere, bozza]
x: –x– (braxa, cíxiri, oxu, orixa, paxi: mai in cuménciu de foedhu, ca tandho est foedhu chi cuménciat cun àtera cunsonante, e mai cun /i/ apustis candho portat una /a, o, u/ che in braxa, crocoxò, oxu, foras candho sa /i/ est vocale tónica che in axiu) [braxia, crocoxiò]
v: v–, –v– (víere, vonu, avesu, aviai/are, avolotu: mai a dópiu) [avvesu, avviai/are, avvolottu/avvolotu]