allugàre , vrb Definition
giare o fàere lughe
Synonyms e antonyms
allumae,
allúxiri,
illucherare,
illughire,
illuminai
Sentences
sa luna allugat sos masones ispartos ◊ su sole de sa pura veridade ti allugat su caminu! (G.Fiori)◊ sos istedhos lughent paret chi cherent allugare su caminu
Etymon
srd.
Translations
French
éclairer
English
to illuminate
Spanish
iluminar,
alumbrar
Italian
illuminare
German
beleuchten.
arrajài , vrb: arraxai,
rajai* Definition
betare ràgios de lughe; istare naendho raju!… fatuvatu unu pagu coment'e a ispantu o a frastimu; iscancellare cosa iscrita
Synonyms e antonyms
irrajare
Translations
French
diffuser,
rayonner,
éclairer
English
to irradiate
Spanish
irradiar
Italian
irradiare
German
ausstrahlen.
ilciaríre , vrb: ilgiarire,
irciarire,
ixarire Definition
fàere craru, prus craru (nau fintzes de sa die abbreschendho), bogare a craru / i. su coju = iscrarí, assegurai sa coja
Synonyms e antonyms
ilgiarare,
isclarire
Sentences
framaridas allughinzendhe s'aposentu ilciarint sa cara de babbu e mama ◊ sas aeras ilgiarint e torrat s'alenu a sa campagna ◊ ilgiàrimi s'iscuru in calchi cosa! ◊ s'oscuridade no at a ixarire mai ◊ su pensare ilgiarit sa duda ◊ at comintzau a irciarire, ciambare sa luche e a si víere sos colores
2.
ant ilgiaridu su coju e si sunt fidantzados
Etymon
srd.
Translations
French
s'éclaircir,
éclairer
English
to make clear,
to brighten
Spanish
aclarar,
clarear
Italian
schiarire,
illuminare
German
erhellen.
ilgiaràre , vrb: ilgiariare,
ixariare Definition
fàere giaru, craru, cun prus lughe de si pòdere bíere, de si pòdere cumprèndhere de prus
Synonyms e antonyms
ilciarire
/
aclarai,
acrarire,
illuchèschere,
iscrariai
| ctr.
iscuriai
Sentences
parias cudh'istella luminosa chi su manzanu ilgiàriat s'aera ◊ che lampu chi ilgiarendhe su terrinu in d-una note mala de iscuria ndhe boltat dae s'oru de su trabentu cudhu tristu ◊ sa lughe atraessat sas aeras ilgiarendhe sos giassos de su chelu ◊ a su primu ixariare a sa lughe de istellas, cantas bellas boghes soliant cantare! (B.Truddaju)
2.
su bonusensu ilgiarat dogni chistione
Etymon
srd.
Translations
French
éclairer,
éclaircir
English
to illuminate,
to explain
Spanish
alumbrar
Italian
rischiarare,
illuminare,
chiarire
German
erleuchten,
erhellen.
illuminài , vrb: illuminare Definition
ispannare s'iscuru, giare lughe
Synonyms e antonyms
allugare,
allumae,
allúxiri,
illucherare
Translations
French
éclairer
English
to illuminate
Spanish
alumbrar,
iluminar
Italian
illuminare
German
beleuchten.
irrajàre , vrb Definition
mandhare, bogare o ispràghere ràgios (es. de lughe)
Synonyms e antonyms
arrajai
Etymon
srd.
Translations
French
éclairer,
rayonner
English
to irradiate
Spanish
irradiar
Italian
irraggiare
German
bestrahlen.
isclarài , vrb: iscrarai Definition
fàere craru, bogare a craru, fàere prus in colore craru (o fintzes ispiegandho cosa a foedhos)/ iscrarai sa boxi = ispertai sa boxi
Synonyms e antonyms
ilgiarare,
isclarire,
iscrariai*,
ispanigai,
scampiai
/
ispiegare
Sentences
oi su mengianu est imburrascau: funt is otu e no at iscrarau ancora ◊ as a biri un'ispéndula de luxi e s'ànima ti at a iscrariai ◊ unu lampu at iscrariau su logu
2.
candu eus iscrarau sa coja portamu una fardeta imprestara! ◊ est un'argumentu difítzili a isclarai
Translations
French
éclairer,
faire jour
English
to light up,
to clear
Spanish
aclarar,
clarear
Italian
schiarire,
illuminare,
albeggiare
German
aufhellen,
erleuchten,
dämmern.