àrra 2 , nf Definition
genia de preughedhu chi ponet a s'abe in su casidhu e dha bochit puru si no si meighinat
Scientific Terminology
crp, varroa destructor
Translations
French
varroa
English
insect able to kill bees into the apiary
Spanish
parásito que mata las abejas en las colmenas
Italian
varròa
German
Varroamilbe.
caídhu , nm: casidhu Definition
genia de aprigu a bisura de tumborru o de casceta fatu apostadamente po niu de s'abe; istrégiu de ortigu coment'e carcida po múrghere; in cobertantza, a logos dhu narant a sa natura de sa fémina / sa parte de aintru de su c. = meséntzia, s'apertura inue s'abe intrat o essit = sa mosta; c. òrfanu = chentza s'abe reina; insedhai su c. = cuncordare su casidhu cun totu su chi dhi dhue serbit
Synonyms e antonyms
abialzu,
bugnu,
casa,
casidhada,
colmena,
mógiu,
moitedhu,
tulu
/
murghijola
Idioms
csn:
ufrare a casidhu, fagheresiche a c. = ufrare meda, nadu fintzas in cuguzu pro arrennegu mannu; segai o ispitzai is casidhus = cincinai, binnennai o bogare su mele; fai sa conca che unu caidhu = che moju, che in moida de rios, dare ifadu faedhendhe a meda
Sentences
sas abes current totu a su casidhu ◊ candu ispitzat is casidhus bogat meli a cobedinas
2.
dh'iat fatu sa conca che unu caidhu ◊ megas de mi fai sa conca cumenti a unu casidhu de abis, cun custus isciollórius! ◊ fit ufradu a casidhu contra a mie e no mi at mancu rispostu
3.
comenti nant is pastoris, innòi nci perdeus su lati cun su casidhu
Surnames and Proverbs
smb:
Casiddu
Scientific Terminology
sbs, stz
Etymon
ltn.
quasillum
Translations
French
ruche
English
apiary
Spanish
colmena
Italian
alveare,
àrnia
German
Bienenstock.
casidhàju, casidhàrju, casidhàrzu , nm Definition
logu, tretu inue funt postos is casidhos, ortu de abes o de is casidhos; chie atendhet a contivigiare casidhos de abe
Synonyms e antonyms
abialzu,
casidhera
/
abiàrgiu,
casidhadore,
mojaresu,
mojarzu
2.
coment'e casidhaju no bi ndh'at un'àteru che a isse
Scientific Terminology
msg
Etymon
srd.
Translations
French
rucher
English
apiary
Spanish
colmenar
Italian
apiàrio
German
Bienenkorb.
mógiu , nm, nf: moja,
moju,
moi,
mou,
moxu Definition
istrégiu de ortigu a fundhu tundhu e costaos artos po pònnere abba, sale, po múrghere; mannu meda, a pònnere abe; mesura de istrégiu: 45 litros, de terrenos, 0,40 de étaru; tumborru de ortigu, serrau a una parte cun pedhe de cane cun duas trícias de pilu de giua de cuadhu postas a grughe, una aintru de s'àtera a sa parte de fora, cun d-un'agu punta a istúturu in mesu de dónnia trícia / min. moighedhu (a/c.: nr. "mói", ma su pl. "mòis", sa var. mou faet su pl. moos), mogiolu (istugighedhu a pònnere sale)
Synonyms e antonyms
abialzu,
bugnu,
caidhu,
casa,
moissu,
moitedhu,
tulu
/
murghijola
Idioms
csn:
moju apunt'a ghetare = acanta a iscussurai (nau de ccn., èssere che m. apunt'a ghetare = chíbberu, chi si creit meda); pròere o betare abba a mojos = a dellúbbiu; papai dexi mois de sali = campare meda; nci essit in coranta mois = narat cosas ispropositadas, ch'essit costa costa, pala pala, ch'essit in costas de pinnetu; fàghere sa conca che moju a unu = dàreli ifadu a fortza de faedhare meda, de li chircare chistiones e contos
Sentences
cussu tenet mojos e faghet mele meda
2.
sete mojas de farina, sete mojas de pabassa ◊ s'olia de macinai dha mesurant a mou
3.
est proghendhe, ghetandhe s'abba a mojos ◊ gei dhu scis ca seu cosa de pagu fidai: chi mi benint is cincu minutus nci essu in coranta mois! ◊ no nci at a papai dexi mois de sali! ◊ càlladi mudu, chi mi che ses faghindhe sa conca che moju! ◊ immó no nci dha tireis in centu mois, lassai is chistionis!
Surnames and Proverbs
smb:
Moi, Mou, Moy
Scientific Terminology
stz, mds, sjl
Etymon
ltn.
modius
Translations
French
boisseau,
ruche
English
modius,
apiary
Spanish
moyo,
recipiente para las medidas de capacidad,
un tercio de una hectárea
Italian
mòggio,
alveare
German
Scheffel,
Bienenstock.