aciapamúsca , nm Definition
genia de erba chi faet a fògia punciuda e unu frore mannu chi candho est serrau assimbígiat a sa pilledha de pastori, ma prus mannu meda (che unu tubbu a cuidu, ingespiau a fora), e apertu, est de colore orrúbiu aintru, a càlighe, apertu totu in punta (e a punta) ma serrau in su pei: faet in logu de perdigàrgiu, in mesu de is pedras, e frorit tra martzu e abrile
Sentences
me is perdiaxus de Sirimagus si ndi agatat meda de aciapamusca
Scientific Terminology
rba, Helicodiceros muscivorus
Translations
French
petit dragon mange-mouches
English
cuckoo pint,
dead horse arum lily
Spanish
aro,
yaro tragamoscas
Italian
gìgaro mangiamosche
German
Aronwurz.
giunchíglia, giunchígliu , nf, nm Definition
giunchígliu a frori biancu, genia de erba bona fintzes po meighina
Sentences
in sa mesíglia bi at postu rosas e giunchíglias
Scientific Terminology
rbc, convallaria maialis
Translations
French
muguet
English
lily of the valley
Spanish
muguete
Italian
mughétto
German
Maiglöckchen,
Maiblume.
lígiu , nm: (lí-giu)
lillu,
lizu,
lixu Definition
erba e frore: lillu de Sant'Antoni o biancu, lígiu de Sant'Eleni; coment'e paragone po cosa bella meda, nau po istima mescamente de gente; in su giogu de is cartas (a iscoba), lillu est su puntu chi si faet contandho is ses / cun su númene lillu dhue at erbas meda: l. aresti (Ornithogalum umbellatum), l. arrúbiu (Hemerocallis fulva), l. de mari o de s'Assunta (Pancratium maritimum), l. de Maria (Amaryllis belladonna), l. de monti (Iris planifolia), l. indorau (Hemerocallis flava), l. persianu (Scilla peruviana) e àteras; in su giogu de is cartas, lillu bellu = su sete de oros / èssiri a chini lillu a chini frori = èssere sa matessi cosa, malos ambos, unu imbudhiau in peus
Synonyms e antonyms
assunsena,
gherilitzu,
gixu,
lolloibbiancu
/
cdh. líciu
Sentences
si est lillu ge infrorit! ◊ ti apu portau unu lígiu, arrosas e gravellus ◊ tres fizos chi ponent sa muda in custu logu che matzu de lizos friscos in s'altare
2.
cresche, lizu delicadu: piús ti altzas e ti afinas, piús ses apretziadu (P.Casu)◊ fit unu pitzinnu de vinti annos bellu che lizu càmpinu
Surnames and Proverbs
smb:
(De)ligio, (De)ligios, (De)lizzos, Liggios, Ligios, Lillu, Lillus
Scientific Terminology
frs, Lilium candidum
Etymon
ltn.
lilium
Translations
French
lis,
lys
English
lily,
flower de luce
Spanish
azucena,
lirio blanco
Italian
gìglio,
iris
German
weiße Lilie.