abbéltu , pps, agt: abbertu,
abertu,
apeltu,
apertu Definition
de abbèrrere; chi portat calecuna aperta, isperradura; nau de logu, chi faet a dhue intrare, chentza serru (in totu o in parte), o de porta o fentana chi no est serrada firma o segura
Synonyms e antonyms
afiladu,
isperradu,
obertu
/
cdh. abbaltu
| ctr.
cugnau,
serradu,
tancadu
Idioms
csn:
zúghere su brussu abbertu = addoliadu meda a manu de intro pro irfortzu mannu e longu chi unu at fatu triballendhe cun forramenta chi si leat a una manu ebbia; èssere in abbertu (nau de cungiaus, domus e cosas aici) = chentza de serru; frori abertu = ispartu
Sentences
s’at abbertu sas giannas ◊ isse nos at sèmpere apertu s'àghidu in s'ora de su bisonzu
2.
su cunzadu est totu in abbertu ◊ s'ortu est totu in abbertu, no bi at ne muru e ne chesura ◊ su comunu in die de fatoriu est abbertu ◊ fint sèmpere a contu apertu chin issa
Translations
French
ouvert
English
open
Spanish
abierto
Italian
apèrto
German
offen.
fallàda , nf: fellada,
velada Definition
bestimentu: ispétzia de corpitu chi usant is féminas e chi si portat chentza abbutonare
Scientific Terminology
bst
Etymon
itl.
velada
Translations
French
casaque
English
bodice
Spanish
corpiño de mujer abierto
Italian
giubbettóne delle dònne
German
eine weibliche Westesorte.
impamparriàdu , pps, agt: isbambarriadu,
ispamparriadu Definition
de impamparriare; chi est apertu deunudotu
Synonyms e antonyms
scampaniau
Sentences
chelos ispamparriados
Translations
French
grand ouvert
English
wide open
Spanish
abierto de par en par
Italian
spalancato
German
aufgesperrt.
ispantiàu , pps, agt: ispentiatu Definition
de ispantiare; chi est apertu, nau fintzes in su sensu de aparau, postu a cara a calecuna cosa (sole, fogu, bentu)
Synonyms e antonyms
abbertu,
ispaltu
/
cdh. spirriatu
/
aparau
2.
est a ancas ispantiadas ◊ bi aiat una fémina vetza caudha ispentiata a su focu de unu brajeri
Translations
French
écarté
English
spread apart
Spanish
abierto
Italian
divaricato
German
gespreizt.
scampaniàu , pps, agt: iscampaniadu Definition
de scampaniai; chi est apertu de dhue àere logu meda, largu, apertu deunudotu
Synonyms e antonyms
camposu,
impamparriadu,
scampiosu
2.
at lassau is portas scampaniadas ◊ fia sconchiendi sétziu in s'eca de su pórciu a portali scampaniau po fai intrai bentu
Translations
French
grand ouvert
English
opened wide
Spanish
abierto de par en par
Italian
spalancato
German
aufgerissen.
sprapedhàu , pps, agt: ispalpedhadu Definition
de sprapedhai; chi est apertu meda, deunudotu (nau de s'ogu, fintzes chi est cun sa prabarista furriada); nau de àteru, fintzes chi est bogau de pare, iscosciau
Synonyms e antonyms
sparrunchiau
2.
sprapedhau parit unu feurratzu! ◊ candu ti saludat ti donat sa manu sprapedhada
Translations
French
grand ouvert,
écarquillé
English
wide open (ed)
Spanish
abierto de par en par
Italian
spalancato
German
aufgesperrt.