cherbèdhos , nm pl: ciorbedhus Definition
sa parte de sa cara prus in artu, in pitzu de is chígios
Synonyms e antonyms
chervedhale
Sentences
fit sinnàndhesi in cherbedhos, in buca e in coro ◊ ses brutu in cherbedhos: bae a ti samunare! ◊ comente est rutu at fertu sos cherbedhos a su muru
Scientific Terminology
crn
Translations
French
front
English
forehead
Spanish
frente
Italian
frónte
German
Stirn.
chervedhàle , nm Definition
sa parte de sa cara apitzu de is chígios
Synonyms e antonyms
chelvedhidura,
cherbedhos
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
front
English
forehead
Spanish
frente
Italian
frónte
German
Stirn.
frònte , nf, nm: fronti,
frontu,
frunte Definition
sa parte de ananti de sa conca tra is ogos e is pilos de pitzu o crebedhos de ananti (s'ossu = tàula de su crebedhu); (solu nm.) logu inue, in is gherras, si benint apare is sordaos de is partes contràrias
Synonyms e antonyms
face,
fròntene
Idioms
csn:
parare fronte, pònnere frontu = pigai una dificurtadi cun coràgiu, sentza de timi; tènniri fronti = tènnere atza, bogare sa cara; fai fronti a ccn. = andhàreli in contràriu
Sentences
a dhu castiai a su fronti e a is cucas est lintu e pintu su babbu ◊ su béciu portat su fronti frunziu ◊ giughet su bonete in conca faladu apenas in sa fronte
2.
is bardaneris isparant de asegus de una rochita che is soldados in su fronte ◊ is piciocos ci furint andhaos a su fronte ndhe ant batiu novas ci faent cumprendhe ca esistit peri un'àteru mundhu ◊ tocat a pònnere frontu a sas dificurtades
3.
isse parat fronte a bentos e traschias ◊ sa mama l'ammaniaiat a parare frunte a sos istragos de sa vida
Surnames and Proverbs
prb:
chini tenit fronti tenit parti
Scientific Terminology
crn.
Etymon
ltn.
fronte(m)
Translations
French
front
English
forehead
Spanish
frente
Italian
frónte
German
Stirn,
Front.
ràglia , nf: ralla,
ràllia Definition
sa línia de su fronte de unu trebballu chi si faet a tenta (e po su prus in medas), mescamente marrandho, iscavandho, messandho, arregollindho olia o àteru, e fintzes oru de trèmene; fintzes gente o animales a meda chi andhant totus impare a costau s'unu de s'àteru; oru de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
tenta
/
barbacana
Idioms
csn:
bogare ràllia = fàchere barbacana, marrai sa terra a fundu meda e totuganta (pruscatotu po pònniri bíngia); andhare o fàghere a ràllia = a tenta, leare totu pínnigu; sa ralla de su palu = su tretu de aundi partit una currera e aundi si depit lòmpiri; lòmpere a sa ràglia = (fintzas) lòmpere a s'iscopu, a sa fine de una cosa; torrare a sa ralla = a su comintzu; avb. a ràglia = carchi borta, raramente; fàmine a ràglia = a sintzu, a chitu, a meda
Sentences
at bogadu a ralla su cunzadu e l'at fatu a ortu ◊ sos messadores sunt in sa ràglia ◊ l'ant leadu a ràglia a ràglia, su tribàgliu ◊ s'olia, collindhe, la zughiant a ràllia ◊ esside a frimmare sas ràglias de su fogu! ◊ canno los fint iscapanne, sos pitzinnos, pro cúrrere su palu, carcunu at zumpau sa ràglia prima de sos àteros ◊ chin su cadhu ingrilladu a sa ralla de su palu est arribbadu primu isse
2.
isbarritzada e mundhada s'arzola, b'isterriant sas mannas e una ràglia de calarinas atelaiat a drotighinu s'apetigu de su laore
3.
s'isballiamos torramos a sa ralla!
Etymon
ctl.
ralla
Translations
French
front d'attaque
English
work front
Spanish
frente
Italian
frónte,
lìnea di attacco di un lavóro
German
Front.