abboàu , pps, agt: abbuau Definition
de abboai, abbuai; guastu de sa népide, de s'abbuera, nau de laore
Synonyms e antonyms
addulliu,
afrachilau,
allampiau,
anneuladu,
calinu,
chiconosu
Sentences
su lori est abboau
Translations
French
rabougri,
niellé
English
for a fruit which,
doesn't ripe for excess of heat,
affected by smut
Spanish
atizonado
Italian
golpato
German
aufgrund von Hitze ungenügend gereiftes Getreide,
von Brandpilzen befallenes Getreide.
labòre , nm: laore,
laori,
lavore,
leori 1,
liòri,
loi,
lori Definition
totu is erbas chi si sèmenant po su granu bellu chi faent, de grandhe valore alimentare e de resa manna: si dhis podet nàrrere de candho funt a erba a candho funt lómpios, cumprios de arregòllere o fintzes incungiaos in magasinu; is terras semenadas a laore; trebballu, pelea / genias de laore: loris cumunus (totu is laores, foras su trigu), loris a semenadura o a messadura (trigu, órgiu, avena, linu), loris a ghetadura o a tiradura (fae, chíghere, prisuche, lentígia, pisedhu), loris de brovenda (o de musúngiu, po su bestiàmene), loris de biranda o coxibis (a còere po sa gente: fae, prisuche, chíghere)
Idioms
csn:
betare, iserbare, tzapitare, contivizare, messare, triulare, incunzare su laore; su lori podit èssiri cabudraxu, coàinu, fertu o aflachilau, a erba, cumpriu, istrumpau; fughire a labor'e pedes = fuire chentza s'ídere mancu sos pes, a tota fua, a palafua; sos laboredhos = su nènniri
Sentences
su laore s'est fintzas rutu de cantu est imbénnidu ◊ custu labore est bellu paret pintau ◊ aviat piutu meda e in su lavore sa zente afungavat a ghinúcios ◊ in s'istiu su lavore fit a messare ◊ su campidanu est terra de leori ◊ sunt pesaus a su solàriu a cumpudai in mesu de su liori ◊ unu granu de leori apu cun fidi a seminai
2.
chie at carchi sodhu si est fughindhe a labor'e pedes
Surnames and Proverbs
smb:
Loi, Lori
/
prb:
àcua e soli annada de lori
Etymon
ltn.
labore(m)
Translations
French
grains
English
corn
Spanish
semillas de cereales
Italian
granàglie,
mèsse
German
Getreide.
trigàle , agt Definition
(nau de terramíngiu) chi faet o bundhat trigu meda / massaju t. = chi betat trigu
Sentences
est pro pagos iscudos in afitu cudha terra trigale abbandhonada ca sos massajos fatu ant retirada (S.Bosu)
Etymon
srd.
Translations
French
fertile en blé
English
graniferous
Spanish
triguero
Italian
granìfero
German
reich an Getreide.