mabadía , nf: maladia,
malaria,
maledia,
mobadia,
mobeidia Definizione
cunditzione de un'organísimu animale o vegetale chi patit calecunu male, cosa chi àrterat sa vida normale, cambiamentu contràriu a s'organísimu e chi dhu faet istare male, de dhu fàere fintzes arrimare o mòrrere; si narat fintzes de ideas, pretesas e cumportamentos esageraos, de unu fàere chi no andhat bene e a sa sighia
Sinonimi e contrari
male
/
neche
| ctr.
saludu,
sanidade
Modi di dire
csn:
colare, passare una m.; pesare dae m. = sanare, comintzare a si ndhe pesare dae su letu una borta passadu su male; m. mala = chi no sanat, grave, chi tirat a longas; fàgherendhe m. (de carchi chistione) = pigaisidha tropu a disprexeri, tropu a pentzamentu; sa m. de tziu Pitanu (chi portàt s'ala segada, ma su bicu sanu) = maladia pro iscusa, de mandronia; ghetaisí a sa m. = betàresi a malàidu, fàghere finta de èssere malàidu
Frasi
de candho at passadu cussa maladia no podet ingullire ◊ si ndi agatat de mobadias mabas! ◊ parit chi siat una maladia chi no fait a sanai ◊ cussa maladia ndhe li est dipesa de su víssiu de fumare ◊ si no imprinzat cheret nàrrere chi tenet maledia ◊ nos inghiriabant totube maledias de mòrrere e fàmine a chintorja (M.Columbu)◊ de cussu mabivatu naràt ca dhi fut benida custa mobeidia (A.Merici)
2.
lampu, arratza de maladia custa de istare de una festa a s'àtera! ◊ bella maladia, mih, sa mandronia!…
3.
ndi fatzu maladia mala, no ndi torru in sèi! ◊ agiummai ndhe fateit maladia ca su babbu no la lasseit cojare cun chie cheriat issa ◊ parzo pesendhe dae maladia de cantu so débbile ◊ sa maledia mea est chi so iscurtzu, nudu, morindhe de sa gana
Traduzioni
Francese
maladie
Inglese
illness
Spagnolo
enfermedad
Italiano
malattìa
Tedesco
Krankheit,
Leiden.
