anciulía , nf: antzulia Definizione maladia chi no lassat mòvere, chi faet a dolore a si mòvere, de istare arrimaos; maladia mala a sanare, chi tirat a longas, chi no sanat, marturia Sinonimi e contrari càncara, ciancanu / ciaca, indema, marturia Frasi s'antzulia de sa betzesa: cun d-unu ladu sicu e in sa cadrea cun sas rodas! 2. apo passadu prus de annu e mesu de antzulia in domo ◊ consola onzi suferente, su chi suspirat in s'antzulia ◊ pro cantu sia abbituadu a bívere in antzulia, baranta oto dies chi so in su letu sunt medas etotu Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese ankylose, maladie chronique Inglese ankylosis, chronic illness Spagnolo anquilosis, enfermedad crónica Italiano anchilòsi, malattìa crònica Tedesco Ankylose, chronische Krankheit.

ciàca , nf Definizione male, nésiga; male chi durat, malu a sanare Sinonimi e contrari antzulia Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese maladie chronique, cachexie Inglese cachexy Spagnolo enfermedad crónica, dolencia, caquexia Italiano malattìa crònica, cachessìa Tedesco Kachexie.

cuartufràssu, cuartuvàlsu, cuartuvràssu , nm Definizione genia de maladia chi benit a is peis de unos cantu animales Terminologia scientifica mld Etimo itl. quarto falso Traduzioni Francese rhagade Inglese rhagas Spagnolo ragadía, enfermedad de los pies Italiano ràgade Tedesco Schrunde.

dèma , nf: atema, demma, tema Definizione maladia chi tirat a longas, aintru de sa carena e mancu bene connota, fintzes arremadiu, pecu Sinonimi e contrari antzulia, ciaca, indema, insemia, témiu, tzemia / defeta, peca 1 2. mi dolet a mortóriu unu prumone, no potzo mancu respirae pro sa dema 3. sa dema cosa sua est chi est mandroni Traduzioni Francese misère, maladie Inglese ailment Spagnolo enfermedad Italiano magagna, malattìa crònica Tedesco Gebrechen.

incalèschere , vrb Definizione nau de unu male, impeorare, tirare a tempus longu chentza sanare Sinonimi e contrari incruai, incrudèschere Etimo ltn. incalescere Traduzioni Francese aggraver, devenir chronique Inglese to aggravate Spagnolo volverse crónica una enfermedad Italiano rincrudire, diventar crònico Tedesco sich verschärfen.

indèma , nf Definizione maladia mala a sanare, chi tirat a longas, chi no sanat, su no sanare de una maladia Sinonimi e contrari dema*, marturia Traduzioni Francese chronicité Inglese chronicity Spagnolo dolencia, enfermedad crónica Italiano cronicità Tedesco chronischer Charakter.

mabadía , nf: maladia, malaria, maledia, mobadia, mobeidia Definizione cunditzione de un'organísimu animale o vegetale chi patit calecunu male, cosa chi àrterat sa vida normale, cambiamentu contràriu a s'organísimu e chi dhu faet istare male, de dhu fàere fintzes arrimare o mòrrere; si narat fintzes de ideas, pretesas e cumportamentos esageraos, de unu fàere chi no andhat bene e a sa sighia Sinonimi e contrari male / neche | ctr. saludu, sanidade Modi di dire csn: colare, passare una m.; pesare dae m. = sanare, comintzare a si ndhe pesare dae su letu una borta passadu su male; m. mala = chi no sanat, grave, chi tirat a longas; fàgherendhe m. (de carchi chistione) = pigaisidha tropu a disprexeri, tropu a pentzamentu; sa m. de tziu Pitanu (chi portàt s'ala segada, ma su bicu sanu) = maladia pro iscusa, de mandronia; ghetaisí a sa m. = betàresi a malàidu, fàghere finta de èssere malàidu Frasi de candho at passadu cussa maladia no podet ingullire ◊ si ndi agatat de mobadias mabas! ◊ parit chi siat una maladia chi no fait a sanai ◊ cussa maladia ndhe li est dipesa de su víssiu de fumare ◊ si no imprinzat cheret nàrrere chi tenet maledia ◊ nos inghiriabant totube maledias de mòrrere e fàmine a chintorja (M.Columbu)◊ de cussu mabivatu naràt ca dhi fut benida custa mobeidia (A.Merici) 2. lampu, arratza de maladia custa de istare de una festa a s'àtera! ◊ bella maladia, mih, sa mandronia!… 3. ndi fatzu maladia mala, no ndi torru in sèi! ◊ agiummai ndhe fateit maladia ca su babbu no la lasseit cojare cun chie cheriat issa ◊ parzo pesendhe dae maladia de cantu so débbile ◊ sa maledia mea est chi so iscurtzu, nudu, morindhe de sa gana Traduzioni Francese maladie Inglese illness Spagnolo enfermedad Italiano malattìa Tedesco Krankheit, Leiden.

tèma , nf: atema, dema, tzema (sa t. = nr. satèma) Definizione càusa, iscusa de unu male, maladia mancari no grave; fintzes prantu longu Sinonimi e contrari ciaca, insemia, iscóticu, iscúgia, mendhea, taca 3, témiu, tzemia* Frasi as collidu tema: mi pares tunconidu Traduzioni Francese symptôme Inglese illness beginning Spagnolo principio de enfermedad Italiano difètto alla salute, princìpio di malattìa Tedesco schlechte Gesundheit, Anfang einer Krankheit.

topímene, topímine , nm: (su t. = nr. sutopímene) ciopímine, sopímini, tzopímene* Definizione pecu de s'andhata, maladia chi pigat su bestiàmene a peis faendhodhu camminare a tzopu Sinonimi e contrari assópiu, insopímini, topia, topíghine, topine Frasi apoi de sa maladia de su topímene li sunt adduradas tres crabitas Terminologia scientifica mld Traduzioni Francese piétin Inglese foot-and-mouth desease Spagnolo cojera producida en las reses por una enfermedad Italiano zoppina, zoppìa Tedesco Hinken, Maul-und Klauenseuche.

«« Cerca di nuovo