nàsu , nm Definizione
arremu de sa carena, in mesu in mesu in cara, apitzu de sa buca, adatu po pigare e torrare àlidu, pigare is fragos o arrancos: serbit fintzes po fàere unos cantu sonos de su foedhóngiu / min. nasitu; partes de su n.: bicu o punta, alas o pinnas, nàstulas o càrigas, sa serra (ossu chi essit e faet a sedha, in mesu de longu), sa sedha = tretu de pitzu comente cumènciat sa fronte, coment'e a fossu; genias de n.: arremangau (unu pagu a punta in susu), a bistrale, abbugnadu, a càrigas ampras o a pinnas abbertas, a corroncinu o a bicu de corròncia, catadu o a patatu o alladiau, longu, fine, mannu, a unchinu o a gantzu (pichinu, a cucumeu)
Modi di dire
csn:
èssere cun su n. a pisciotu = istidhiendi, istídhia istídhia, falendhe; frunziri su n. = irmurriada pro cosa chi no piaghet; fuedhendi a sa grussera, pònnere su n. in culu a unu = no arrennèsciri a dhi fai nudha, pònniri su pisci a sodhu, andai o mandai a cudhu logu; leare a unu a su bicu de su n. = pigaidhu in giru; chèrrere sa cosa apicada a su bicu de su n. = própiu ananti, acanta, sentza de dèpiri fai isfortzu perunu; abarrai cun d-unu palmu de n. = abbarrare male, comente unu no s'ispetaiat o no cheriat, ingannadu; èssere de n. fine, nasi modhe = pigai totu is fragus, èssiri dilicau e spissecu po is fragus
Frasi
chirca e abbàida: o cheres sa cosa apicada a su bicu de su nasu?! ◊ su nasu po carroni pòngiat! ◊ ita trabballu as a fai, chi no ses bona mancu a ti sonai su nasu! ◊ preitzosu, no si nd'isciúliat mancu sa musca de su nasu!
2.
cun custu fritu zuto su nasu falendhe!
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
nasus
Traduzioni
Francese
nez
Inglese
nose
Spagnolo
nariz
Italiano
naso
Tedesco
Nase.
tíva , nf: tívia,
triva,
trívia Definizione
in s'intrada de su nasu, in mesu, genia de ossu modhe chi ispartzit is nàrigas, ma fintzes custas etotu, is tuvedhos buidos; sa parte po su totu, si narat po cara puru (de su cristianu) e mescamente po murru, bruncu (es. de cane, de porcu)
Sinonimi e contrari
nàstula 1
/
chígia
/
murrighile,
murru
Modi di dire
csn:
èssere o istare a t. bassa = a chiza bassa, a ogros a terra coment'e tenindhe birgonza; fai a trivas de pari, fàghere a trivas = a chie ndhe podet fàghere de prus o menzus, a proas, a bínchidas; andai a trivas = s'unu contr'a s'àteru; b'at trívias = bi at murrunzu, iscórriu, pretu
Frasi
ant orijas e no intendhent, ant tivas e no nuscant ◊ su nasu fit chin duas trivas mannas e nighedhas pariant bucas de galleria…◊ che zughet onzi tivedha cantu est lalgu s'istradone!
2.
si tue li naras cosa, istat a tiva bàscia ◊ fut una die de caldu luinu e che fut a tiva a modhe in sa lachedha ◊ a tiva bassa eo apo iscurtadu totu su chi ant ordidu pro innóriu ◊ giresi palas e ch'essei a tiva bassa che ómine lantadu
3.
is istaris de Castedhu de susu faint a trivas po tocai su celu ◊ funt currendi in tírria e a trivas cun is pretocaus ◊ is didus de su sonadori badhant in su sonetu a trivas cun is peis de is badhadoris ◊ candho no che pesiant unu parente distintu che aiat trívias puru tra parentes
Terminologia scientifica
crn
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
cloison du nez,
narine
Inglese
nasal septum,
nostril
Spagnolo
tabique,
narina
Italiano
sètto nasale,
narice
Tedesco
Nasenscheidewand,
Nasenloch.