àsse , nm: assi Definizione
sa línia de is puntos fissos chi a inghíriu dhi girant o si agatant totu is àteros puntos de su matessi corpus (es. a. de sa Terra)
Sinonimi e contrari
filada,
filu,
línia
Traduzioni
Francese
axe
Inglese
axis
Spagnolo
eje
Italiano
asse
Tedesco
Achse.
fúsu , nm Definizione
su cannone (de ferru, linna o àteru, prenu) inue intrant e girant is orrodas; foedhandho de matas, su truncu fintzes a sa frochidhadura candho est artu, ténneru, deretu; genia de aina po filare a manu, fata de dhue pòdere imbodhigare su filu e de pòdere agiuare a atrotigare sa lana o àteru: in custu si distinghet sa conca (cúcura, múscula), sa pértia o coa o fustigu, s’acàpiu o pitzu (unu gancitu, o musconi, àghimu o amu in sa múscula), s’ortiedhu (genia de pesu de intrare in su fusu)
Sinonimi e contrari
àschia,
assale
Modi di dire
csn:
portai cambas de fusu = fines; su f. ballat (su furriamentu chi faghet), ballare che f. (su de filare); f. oràriu = donniuna de is binti bàtoro partes de s’ispartzidura de sa Terra in su sensu de is meridianos (dónnia 15 grados) po cuncordare s’oràriu cun sa posidura de su Sole de unu logu a s’àteru (in su sensu de is parallelos)
Frasi
girat che arrodedha de conca de fusu mobiendi ◊ su fusu de sos carros est grae ca est de ferru
2.
bellu fusu zughet cussa nughe!
3.
a issa no li fit mai mancada de manos sa ruca e su fusu ◊ in su muru bi sunt su fusu cun sa naspa apicados ◊ sempre rotzulendhe apas su fusu fintzas a candho s'isperdet sa lana!
Terminologia scientifica
ts, ans
Etimo
ltn.
fusus
Traduzioni
Francese
essieu
Inglese
axle
Spagnolo
eje,
árbol,
huso
Italiano
asse della ruòta,
fuso
Tedesco
Welle.