arròsa , nf: orrosa,
rosa* Definizione
genia de linna ispinosa agiummai che a s’orruo (est una calidade), a tupighedha, chi si prantat e faet unu frore pretziau meda po sa bisura e po su fragu; calidade de àghina (triga, rosa); su granu de su trigumoriscu crepau orrostindho; in cobertantza, e po delicadesa, si narat de una giovonedha bella, galana, a sa fémina istimada; nau de colore, unu pagu orrúbiu, craru
Modi di dire
csn:
butoni de a. = su frore innantis de si abbèrrere; a. burda = rosa canina o aresti, rú cràbinu; a. de monti, o de margiani, de padenti = "Paeonia officinalis"; a. de porcu, pisciagani, putzinosa = atandha, papaule
Frasi
custa est un'arrosa centuvollas ◊ cantu arrosixedhas sentza de sbutonai iscavuadas in su ludu!
4.
issa no est prus unu butoni de arrosa, immoi, ma un'arrosa ispannada!
5.
sa domu est colori de arrosa
Terminologia scientifica
frs
Traduzioni
Francese
rose
Inglese
rose
Spagnolo
rosa
Italiano
ròsa
Tedesco
Rose.
fusighítu , nm Definizione
rosa de ladhérighe, de margiani
Sinonimi e contrari
arrolàriu,
arrosabburda,
badherinu,
pibirillò,
rosagadhina,
rosagràbina,
tutussi
Terminologia scientifica
rbl, Rosa canina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rose sauvage
Inglese
brier-rose
Spagnolo
rosal silvestre,
escaramujo
Italiano
rosa selvàtica
Tedesco
Hundsrose.
ninniéri , nm Definizione
orruo cràbinu, orrosa burda
Sinonimi e contrari
arrolàriu,
badherinu,
fusighitu,
pibirillò,
rosagadhina,
rosagràbina,
rugurbinu,
tutussi
Terminologia scientifica
mt, Rosa canina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
rose églantine
Inglese
eglantine
Spagnolo
escaramujo
Italiano
rosa canina
Tedesco
Hundsrose.
orrolài , nm: arrolàriu*,
orrolari,
orrolarju,
orrularju,
rollàriu Definizione
rosa de ladhérighe, de margiani, rosa canina o orrosa de gullari o de s'orruo cràbinu
Sinonimi e contrari
arrosabburda,
badherinu,
cincirrollai,
fusighitu,
ninnieri,
pibirillò,
rosagadhina,
rugurbinu,
tutussi
Terminologia scientifica
mt, Rosa canina
Traduzioni
Francese
rose églantine
Inglese
blamberose
Spagnolo
rosal silvestre
Italiano
ròsa canina
Tedesco
Hundsrose.
ròsa , nf: arrosa,
orrosa Definizione
genia de linna ispinosa agiummai che a s'orruo (est una calidade), a tupighedha, chi si prantat e faet unu frore (a upighedhu cun fògias meda impare cracas cracas, istrintas) pretziau meda po sa bisura e po su fragu; calidade de àghina (triga, rosa); su granu de su moriscu crepau orrostindho; in cobertantza, e po delicadesa, si narat de una giovonedha bella, galana, de sa fémina istimada; nau de colore, chi est orrúbiu craru; si ponet coment'e paragone de bellesa e meda a númene de fémina: Rosa, Rosedha
Modi di dire
csn:
r. ispinniada = isfollada, irfozida; butoni de r. = sa rosa candho no est galu isparta, candho est serrada, a portzedhu; r. canina o aresti = arrosa burda, rosa padedha, rú cràbinu; r. de monte, de Limbara = arrosa de margiani, de padenti, itl. peònia ròsa (Paeonia officinalis); rosa de murdegu = su frore de su mudrecu burdu o murdegu fémina (Cistus incanus) e fintzas su "Cytinus hypocistus" o caboniscu de murdegu; r. de priuchedhu = babaoi, papaule
Frasi
ses frisca che rosa ◊ a s'isposa li ant ghetau unu pratu de tricu cun fozas de rosa ◊ sos butones de sa rosa padedha si abberint in su ruo
4.
connosco chi sas rosas de su mundhu, miradas cun atentu cunsideru, cuant su pecu e mustrant su veru
5.
sa bellesa sua, che una lughe benindhe dae cussas lavras colore de rosa, lu fit incantandhe
6.
una rosa ruxa li abberit tota sa petorra: l'ant mortu a balla!
Cognomi e Proverbi
smb:
(De)rosas, Rosa, Rosas
Terminologia scientifica
frs, clr
Etimo
ltn.
rosa
Traduzioni
Francese
rose
Inglese
rose,
pink
Spagnolo
rosa
Italiano
ròsa
Tedesco
Rose.
rugurbínu , nm Definizione
unu de is duos orruos, rubu brebeghinu, arrú cràbinu, orruo màsciu
Sinonimi e contrari
arrolàriu,
badherinu,
fusighitu,
pibirillò,
rosagadhina,
rosagràbina,
tutussi
Terminologia scientifica
rbl, Rosa canina
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
églantine
Inglese
eglantine
Spagnolo
escaramujo
Italiano
ròsa canina
Tedesco
Hundsrose.