ciarizàre , vrb: crarizare Definizione
castiare de unu tretu artu, de ue si podet bíere craru su logu totu a inghíriu o ccn. cosa chi si est cricandho / crarizaresila = abarrai castiendi bèni
Sinonimi e contrari
aciarizare,
disocrare,
isperare 1,
palmizare
Frasi
dae inoghe za faghet, mih, a crarizare, artu comente est! ◊ so crarizendhe a bídere si poto sebertare su bestiàmine meu in cussas costas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
scruter loin
Inglese
to scan far-off
Spagnolo
escrudriñar
Italiano
scrutare lontano
Tedesco
in der Ferne beobachten.
disocràre , vrb Definizione
castiare faendho atentzione meda, agiummai coment'e perdendho is ogos de s’isfortzu
Sinonimi e contrari
ciarizare,
isperelare,
isperare 1,
palmizare
Frasi
candho mi zuchiat a sos chirichedhos disocrabo chin àteras mentes su muru de sas nues
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fouiller du regard
Inglese
to scan
Spagnolo
escrutar
Italiano
scrutare
Tedesco
gucken,
beobachten.
iscodrignàre , vrb: iscudrignare,
scuadrignai Definizione
fàere una genia de proa, abbaidare, averguare o cricare cosa a fine a fine
Sinonimi e contrari
asaminai,
iscudrigare,
iscumpassare,
palmizare
Frasi
est iscudrignendhe su trabagliadore
Etimo
ctl., spn.
escodrinyar
Traduzioni
Francese
scruter,
dépouiller le scrutin
Inglese
to scan,
to scrutinize
Spagnolo
escudriñar
Italiano
scrutare,
scrutinare
Tedesco
beobachten,
zählen.
iscumpassàre , vrb Definizione
agiummai coment'e fàere a cumpassu: abbaidare bene a s'atenta
Sinonimi e contrari
iscodrignare,
palmizare
Frasi
sos pilos canos chi mi apo agatadu mi los apo iscumpassados rie rie
Traduzioni
Francese
dévisager
Inglese
to look up and down
Spagnolo
examinar
Italiano
squadrare,
osservare
Tedesco
mustern,
beobachten.
isperàre 1 , vrb: ispereare,
isperiare,
isperijare Definizione
abbaidare cun atentzione si si podet bíere calecuna cosa, bíere a logu atesu, meda, bene, ma nau fintzes in su sensu de connòschere, isperimentare
Sinonimi e contrari
adhiare,
allutzare,
apompiai,
avistare,
ciarizare,
disocrare,
iscudrignare,
isperionare,
palmizare
Frasi
at isperijadu bene e si est abbista chi fit una rúndhine ◊ s'àbbile bolat in altu isperiendhe in totue ◊ s'addoru sou fit su de isperiare a carrela candho bidiat passendhe s'ómine chi istimaiat ◊ dae su montighedhu ispériat totu sa leada ◊ est sétzidu isperiendhe sa zente chi passat
2.
a tiu Nigola no ndhe li essesit mancu dae suta: solu dae sos ojitos isperieit un'illampizada! ◊ custa domo ispériat meda
3.
mannedhu ischiat su chi naraiat ca aiat isperiadu sa vida e su tempus (A.Marroni)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
scruter
Inglese
to scan
Spagnolo
escrutar,
escudriñar
Italiano
scrutare
Tedesco
beobachten.
osselvàre , vrb: osserbare,
osservai,
osservare Definizione
castiare bene, cun atentzione, a manera de bíere totu de una cosa e pruschetotu su chi si cricat; arrespetare unu cumandhamentu, una lei
Sinonimi e contrari
abbadiai,
abberguare,
castiai,
selvare
/
arraspetai
2.
e tui, chi ses bonu, osserva su cuntratu chi tenis cun Deus e fai che a su samaritanu!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
observer
Inglese
to observe
Spagnolo
observar
Italiano
osservare
Tedesco
beobachten.
palmizàre , vrb: aprammizare,
parmitzare,
prammizare Definizione
castiare bene a dónnia parte, pruschetotu atesu e de logu artu e agiummai coment'e misurandho a prammu a prammu su logu chi si biet; fintzes cunsiderare a fine una cosa o chistione
Sinonimi e contrari
adhiare,
allutzare,
annotare,
apompiai,
avistare,
chilcare,
ciarizare,
crasteare,
iscumpassare,
isperare 1,
setiare
Frasi
gireit sos ojos coment'e a si chèrrere prammizare sas pessones ◊ est prammizendhe s'aera a bídere ite tempus faghet ◊ no ti fides, columba, ca s'astore est prammizendhe sa roca inue soles abbitare! ◊ si at parmitzatu su cassetone e si est abbitzatu de sos istampos ◊ prammizendhe dae sa sedha prus subra si sebestat su campusantu
2.
ti prammizant sa cuscénscia cun su giudísciu de posca: zuighes malésigos, ite ndhe ischint de su proite de anzenas peleas? ◊ crè o no crè, in su pessamentu mi prammizaia totu sas naravellas intesas dai sos mannos (G.Ruju)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
scruter,
dévisager
Inglese
to scan,
to look up and down (s.o.)
Spagnolo
escudriñar,
otear
Italiano
scrutare,
avvistare,
squadrare
Tedesco
beobachten,
mustern.
selvàre , vrb: serbare,
servare,
sevare Definizione
abbaidare, castiare averguandho ccn. cosa, abbaidare bene, cun atentzione, a manera de bíere totu de una cosa e pruschetotu su chi si cricat; arrispetare unu cumandamentu, una lei
Sinonimi e contrari
abbadiai,
aorutai,
obretare castiai,
osselvare
/
arraspetai
Frasi
no mi est bastadu a pigare donzi tantu a unu pitu pro selvare totu ◊ Zuannedhu servat s'ammàniu de cudha lodhinosa e totu ascamadu dat una iscuidada a Lussurzu ◊ nois l'amus serbatu dae allargu ◊ in s'acucadolzu niunu lu podiat bídere e isse podiat sevare totu su campu ◊ ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju!
2.
serbatilu che cussitzu vonu!
Etimo
ltn.
servare
Traduzioni
Francese
observer,
surveiller
Inglese
to observe,
to spy,
to watch (over)
Spagnolo
observar,
espiar
Italiano
osservare,
spiare,
sorvegliare
Tedesco
beobachten,
spionieren,
überwachen.