addinaràdu , pps, agt: addinarau Definizione
de addinarare; chi portat o tenet dinare meda
Sinonimi e contrari
arricu,
indinaridu,
piciulaju,
pillantzosu
/
addinaratu
| ctr.
ispiantadu,
sprantellau,
spriluciu
2.
oje chi ses addinarau, gai ti che andhas? no l'ifundhes sa paca?
Etimo
spn.
adinerado
Traduzioni
Francese
riche
Inglese
wealthy
Spagnolo
acaudalado,
adinerado
Italiano
danaróso
Tedesco
reich.
arricài , vrb: erricai Definizione
ammuntonare o fàere interessu, siendha, essire erricu
Sinonimi e contrari
inrichire
| ctr.
impoberai,
impoberire
Frasi
unu babbu teniat custu piciocu impromítiu a su tiau e aici si fut arricau ◊ cun s'iscruxoxu custa borta si arricaus!
Cognomi e Proverbi
prb:
su pòberu, candu arricat, fintzas a su babbu bicat ◊ chini bivit de su trabballu suu no si arricat mai
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
s'enrichir
Inglese
to become rich
Spagnolo
enriquecer
Italiano
arricchirsi
Tedesco
reich werden.
arrícu , agt, nm: erricu,
irricu,
ricu Definizione
chi o chie tenet siendhas o dinare meda, o fintzes chi tenet àteru / a. de… (dinai, terras, domus, àteru)
Sinonimi e contrari
acaudalau
| ctr.
pòberu
Frasi
podiat nàsciri arricu?!…◊ Pílimu no fut ni bellu e ni arricu ◊ in su mundu nci at pòburus e arricus ◊ ita misiat arricu: su camminu po passai e is terras a fui tenit!
2.
su dinai po s'arricu est comenti a s'àcua salida: prus ndi bufat e prus pigat sidi
Cognomi e Proverbi
smb:
Arrica, Arricca
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
riche
Inglese
rich (person)
Spagnolo
rico
Italiano
ricco
Tedesco
reich.
casósu , agt Definizione
nau de su late, chi rendhet meda a casu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lait riche en fromage
Inglese
rich of cheese
Spagnolo
leche que da mucho queso
Italiano
ricco di formàggio
Tedesco
reich an Käse.
inrichíre , vrb: irrichire Definizione
fàere o essire erricu, crèschere s'errichesa, sa siendha, s'interessu; giare o aciúnghere valore meda
Sinonimi e contrari
arricai
| ctr.
impoberire
Frasi
su chi de s'onestade est veru amigu, mancari chi tribàgliet, no irrichit ◊ niune si est mai irrichidu dai su trabàgliu sou
2.
bos irricat de prendhas su diadema! ◊ sa poesia de sos mannos nostros est unu veru sidhadu chi no devimus fuliare ma impreare pro inrichire sa manera moderna de faedhare
Cognomi e Proverbi
prb:
chie cheret irrichire in d-un'annu morit in bator meses
Traduzioni
Francese
s'enrichir
Inglese
to get rich
Spagnolo
enriquecer
Italiano
arricchirsi
Tedesco
reich werden.
régnu , nm: arregnu,
rénniu,
rennu Definizione
su logu e sa gente asuta de su cumandhu de unu rei e fintzes su regnare, su cumandhare chi faet unu rei; in totu s'època medievale, candho sa Sardigna fut a contu suo, su regnu fut s'istadu o Logu, donniunu de is bàtoro istados indipendhentes inter pare puru, chi formaiant totu sa Sardigna, nau deasi fintzes si s'autoridade prus arta no fut própriu unu rei, ca dhu naiant zuighe chi, is primos séculos, fut fatu a votos; fintzes logu o chistione ue dóminat calecuna cosa o ccn. / su r. de Deus = chie est in su bonu, chie faet cunforma a sa volontade de Deus, sa vitória de su bene e de s'amore, de sa volontade de Deus
2.
Babbu nostru chi ses in su chelu, benzat su rennu tou! ◊ su regnu sou no at a tènnere mai fine
3.
custu logu est su rénniu de s'íxili e de s'arroli
Etimo
ltn.
regnum
Traduzioni
Francese
royaume
Inglese
reign,
kingdom
Spagnolo
reino
Italiano
régno
Tedesco
Königreich,
Reich.
trigàle , agt Definizione
(nau de terramíngiu) chi faet o bundhat trigu meda / massaju t. = chi betat trigu
Frasi
est pro pagos iscudos in afitu cudha terra trigale abbandhonada ca sos massajos fatu ant retirada (S.Bosu)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
fertile en blé
Inglese
graniferous
Spagnolo
triguero
Italiano
granìfero
Tedesco
reich an Getreide.