intéru , agt: intregu,
intreu Definizione
nau de cosa po su tanti, chi dhu'est totu, chi no ndhe mancat nudha; chi no est segau; nau in cobertantza de ccn. chi si credet meda, chi faet su tostau, chi si bolet pregau, no saludat, no s'indruchet / avb. a note intrea, a die intrea = note note, tota note, a totu noti, die die, tota die, a totu dí
Sinonimi e contrari
intregadu 1
| ctr.
arrogau,
secau,
truncadu
Frasi
deo olvido onzi duda, onzi piantu e torro interu e forte a su chi fia ◊ chie cheret imparare cuss'arte traballat chin issu annos intregos
2.
custa tatza est intrea, cussa est afilada ◊ unu piatu irbicadu no est intreu
3.
za ses intreu, chi mancu bi saludas! ◊ candho essis cun ricos ses intreu, cun pòberos no faghes amistade!
Etimo
ltn.
integru(m)
Traduzioni
Francese
entier (tout)
Inglese
whole
Spagnolo
entero
Italiano
intéro,
ìntegro
Tedesco
vollständig.
intregàdu 1 , agt Definizione
nau de cosa po su tanti, chi dhu'est totu, totu pínnigu, totu intregu, no ndhe ammancat nudha
Sinonimi e contrari
interu,
totu
Frasi
bi fit su parentadu intregadu in s'isposu ◊ candho est in sas vonas, custa fada, est tropu maca de su bonugoro: tandho est totu su meu, no bi at issoro, ca re divento de sa terra intregada (G.Ruju)◊ in su bríndhisi de sa làurea bi fit tota sa famíllia intregada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
complet
Inglese
complete
Spagnolo
completo
Italiano
complèto
Tedesco
vollständig.
pèrpere , avb, agt: pérperu Definizione
chi est de totunu andhare, de sa matessi grussària, mannària, colore o àteru, totu pínnigu cracu; chi est meda, si narat fintzes in su sensu de sa firmesa de unu fàere (postu in forma de agt.)
Sinonimi e contrari
paramiche,
parinzu,
parívile,
perale
| ctr.
diferente,
méschiu
Frasi
cussu logu fit su rennu pèrpere de sa chessa ◊ su cras, semper pèrpere, gruspit benenu ◊ sicu pèrpere chi ti acatent! ◊ su pitzinnu fit fascau totu pèrpere ◊ su nibe fit pèrpere ◊ s'erba fit naschindhe pèrpere totube ◊ sa cosa bi la dades pèrpere a su muru, pro no bi sumire abba
2.
fint tempos de gherra e de bisonzu pérperu
Etimo
ltn.
perpere
Traduzioni
Francese
uniforme,
homogène,
complètement
Inglese
uniform,
completely
Spagnolo
unifome,
homogéneo,
completamente
Italiano
unifórme,
omogèneo,
completaménte
Tedesco
gleichförmig,
einheitlich,
vollständig,
völlig,
ganz.