altudhàre , vrb: artudhare,
artzudhare,
astudhare,
atudhare Definition
pònnere sa tzudha, fàere inteterare su pilu, intrare su fritu de s'assíchidu, de sa timoria; fintzes arrennegare
Synonyms e antonyms
aciuciudhae,
altudhire,
apilurtzie,
arpilare,
assunciudhai,
aturtudhire,
atzultzudhare,
impilurtzai,
impriutzai
Sentences
fit artudhadu a su fritu e a su fàmene
2.
mamas chin fizos morzendhe de fàmine sunt cosas chi faghent altudhare ◊ un'aerita de ispreu mi artudhat sa carena (P.Fae)◊ si li fit atudhada sa carena pessandhe de pòdere favedhare gai a su frade (S.Spiggia)◊ mancari si artzudhet, isse, si dha faent abbassare sa coa! ◊ mi ndhe altudhat sa pedhe
Etymon
srd.
Translations
French
faire dresser les cheveux sur la tête (herisser),
frissonner de froid,
frissonner d'horreur
English
to make s.o.'s hair stand on end,
to shudder
Spanish
espeluznar,
ponérsele los pelos de punta
Italian
far rizzare i capélli,
rabbrividire
German
die Haare sträuben,
schaudern.
apinnonàre , vrb Definition
pònnere a pinnone, su si parare prantaos; andhare a una filada, a una bandha
Synonyms e antonyms
impinnonare,
punnai
Sentences
si est apinnonadu in sa gianna ◊ su batu at apinnonadu sa coa
2.
sa robba est apinnonendhe a s'abba ◊ as a bídere torra apinnonendhe sa nae tua a sa terra chi isetat
Etymon
srd.
Translations
French
dresser
English
to raise
Spanish
erguir,
levantar
Italian
rizzare
German
aufrichten.
arritzàre , vrb Definition
pònnere prantau, istrantagiau, pesare; nau de sa natura de su mascu, inchibberare, fàere tètera (aus. àere)
Synonyms e antonyms
fichire,
istantargiai,
pesai
/
arretae
| ctr.
arrúiri,
corcare
Sentences
fit meses e meses fulliau, no arritzabat prus ◊ fit lavandhe in su riu e si ndh'est arritzada a si che ispàrghere pacos turunzos
2.
ite at a chircare fémina candho nachi mancu arritzat!
Etymon
itl.
Translations
French
dresser
English
to erect
Spanish
levantar,
erguir
Italian
rizzare
German
aufrichten.
cambizàre , vrb Definition
annestrare, domare unu cuadhu a camminare comente bolet chie dhu cicit
Etymon
srd.
Translations
French
dresser un cheval
English
horse training
Spanish
adiestrar el caballo
Italian
addestrare il cavallo
German
zureiten.
concevàre , vrb: concivare Definition
cuncordare filedhos, filare trobedhas po ingannare a unu
Synonyms e antonyms
contzebire
Translations
French
dresser une embûche,
tendre un piège
English
to plot
Spanish
hacer trampas
Italian
ordire insìdie
German
Ränke schmieden.
istantargiài , vrb: istentargiare,
istentarzare,
istrantaxai,
stantarxai Definition
pesare o pònnere fichiu, prantau, nau fintzes in su sensu de migliorare, torrare in bonu, torrare a biu
Synonyms e antonyms
arritzare,
ficare,
istantalissare
| ctr.
colcare
Sentences
soi istantargendumindi! ◊ ghetat un'itzérriu e si nd'istrantaxat debressi ◊ si ndi fiat istrantaxau a corpu e m'iat aferrau
2.
bollu chi sa domu si ndi torrit a istantargiai ◊ ita chi si ndi torràt a istrantaxai e dhu biriat aici sa pobidha!…
Etymon
srd.
Translations
French
redresser,
dresser
English
to erect
Spanish
enderezar,
levantar,
erguir
Italian
drizzare,
rizzare,
èrgere,
drizzarsi
German
aufrichten,
erheben,
sich aufrichten.