Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

beradítos , nm pl: biraditos, viraditzu Definition s'istentina fine / biraditos altarados = itl. ileite Synonyms e antonyms beladitos, busellos, garaitzos*, iltentina, mannaditzus, stintinigu Scientific Terminology crn Translations French intestin grêle English small intestine Spanish intestino Italian intestino tènue German Dünndarm.

búdha , nf: vudha Definition s'istentina prus larga, s'úrtima parte (e fintzes bentre); si narat fintzes a sa natura de sa fémina / budha procaxa, budhas de culu = s'úrtimu tretu de s'istentina; b. de cuadhu, de molenti = zenia de cocoi de mare; is budhedhas o budhixedhas de su porcu (is orrugos segaos po dhos prènnere, saconedhos)= sos sàmbenes Synonyms e antonyms bòllaras, budhales, budhàrigu, dòbbaru, fodhale, moca / bentre Idioms csn: àere in b. a unu = no dhu podi biri, no dhu pòdiri baliai, no lu poder bídere tichirighedhu, o tichedhu; de b. mala = de arratza mala; b. de sànguini, budhedha = su sàmbene, istentina russa, larga, de su porcu, furriada e prena de sàmbene cundhidu a fàghere arrustu o fintzas a budhidu; b. de sonnu (nau de unu)= sonnicrosu; ammollai sa ’udha (nadu de fémina) = dàresi a ómine; pònniri una cosa a b. a susu = a mercas in susu, a palas a terra, furriada a s'imbesse Sentences sa mata e sa budha chi ndhe li essat, che li falet! Surnames and Proverbs prb: genti de budha, genti de nudha Scientific Terminology crn Etymon ltn. bulla Translations French gros intestin English large intestine Spanish intestino Italian intestino crasso German Dickdarm.

cannacúla , nf, nm: cannagua, cannagula, cannagulu Definition s'úrtima parte de s'istentina Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French intestin rectum, ampoule rectale English rectum Spanish intestino recto Italian intestino rètto, ampólla rettale German Mastdarm.

dòbbaru , nm: dròbbalu, tòparu* Definition s'istentina grussa, is budhales, timpirichedhos (nau fintzes po bentre); in cobertantza, persona lègia / torrare su dròbbalu a ccn. = tzatzare Synonyms e antonyms bòllaras, budhales, cordule, erca, fodhale, stròpalu 2. - Ite ti ndhe paret de custu bellu dòbbaru? - No apo bidu mai un'animale piús feu! Scientific Terminology crn Translations French gros intestin English large intestine Spanish intestino grueso Italian intestino crasso German Dickdarm.

èrca , nf Definition istentina grussa mescamente de animales mannos; nau in cobertantza o cun tzacu, bentre Synonyms e antonyms bòllaras, budhales, cordule, dòbbaru, fodhale 2. recueint a domo a erca piena, abbusercados che guntorzos chi torrant dae logu de mortóriu Surnames and Proverbs smb: Erca Translations French gros intestin English large intestine Spanish intestino grueso Italian intestino crasso German Dickdarm.

filarítzu , nm: filuritzu Definition s'istentina fine / f. de angioni = sa córdula de s'angione Synonyms e antonyms beraditos, busellos, garaitzos, iltentina, stintinigu, stintiritzu Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French intestin grêle English small intestine Spanish intestino delgado Italian intestino tènue German Dünndarm.

garaítzos , nm pl: ghidaitzos, ghiraditos, ghiraitos, ghiraitzu, ghiratitzos, giraditzos, giraditzus, giraitzos Definition totu s'istentina, nada deosi ca in bentre est totu a lobos, a ghiroes, a tòrronos Synonyms e antonyms beraditos, busellos, iltentina, mannaditzus, stintinigu Sentences lestru, cane de isterju, chi za ti coco duos ghiraitos a paca de s'imperju! ◊ is giraditzus dhus impreant po cundiri sa fà, ca is prus grussus non servint po su sàmbini e ne po su sartitzu Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French intestin English the intestines Spanish tripas Italian gli intestini German Eingeweide (Pl.), Gedärm, Gedärme.

iltentína , nf: istentina, istintina, istintinas, stintinas Definition parte de sa carena de is animales, in bentre, una genia de cundhutu chi cumènciat a sa essia de s’istògomo e sighit fintzes a su pertusu, innanti fine (istrinta) e poi sèmpere prus larga, ue passat e acabbat de digirire su mastúgliu, su nutrimentu aprontau in sa buca e in s’istògomo, e de ue su sàmbene ndhe suspit sa sustàntzia chi che leat a totu sa carena: si narat meda su plurale, is/sas istentinas / genias de i.: grussa (mocas, budhas, budhales), fine (biraditos, minuzos, stintiritzu); sa buca de s’i. = itl. pilòro, s’istrintu ue cumènciat s’istentina, sa essia de s’istògomo / pònneresi su pè in s’istentina iss’etotu = fàgheresi male, arruinàresi de manu sua Synonyms e antonyms beraditos, busellos, mannaditzus, stintinigu, stintiritzu Sentences su pòburu boliat impicau cun s'istentina de s'arricu ◊ lassaiat ebbia su chi no aiat nuscu vonu, sa bentre e s'istintina ◊ su tribàgliu ponet in motu sas venas, fachet girare vene su sàmbene, no si ndhe gàrrigant sas istintinas de ledàmine… Scientific Terminology crn Etymon ltn. stentina Translations French intestin English intestin Spanish intestino Italian intestino German Darm.