beradítos , nm pl: biraditos,
viraditzu Definition
s'istentina fine / biraditos altarados = itl. ileite
Synonyms e antonyms
beladitos,
busellos,
garaitzos*,
iltentina,
mannaditzus,
stintinigu
Scientific Terminology
crn
Translations
French
intestin grêle
English
small intestine
Spanish
intestino
Italian
intestino tènue
German
Dünndarm.
búdha , nf: vudha Definition
s'istentina prus larga, s'úrtima parte (e fintzes bentre); si narat fintzes a sa natura de sa fémina / budha procaxa, budhas de culu = s'úrtimu tretu de s'istentina; b. de cuadhu, de molenti = zenia de cocoi de mare; is budhedhas o budhixedhas de su porcu (is orrugos segaos po dhos prènnere, saconedhos)= sos sàmbenes
Synonyms e antonyms
bòllaras,
budhales,
budhàrigu,
dòbbaru,
fodhale,
moca
/
bentre
Idioms
csn:
àere in b. a unu = no dhu podi biri, no dhu pòdiri baliai, no lu poder bídere tichirighedhu, o tichedhu; de b. mala = de arratza mala; b. de sànguini, budhedha = su sàmbene, istentina russa, larga, de su porcu, furriada e prena de sàmbene cundhidu a fàghere arrustu o fintzas a budhidu; b. de sonnu (nau de unu)= sonnicrosu; ammollai sa ’udha (nadu de fémina) = dàresi a ómine; pònniri una cosa a b. a susu = a mercas in susu, a palas a terra, furriada a s'imbesse
Sentences
sa mata e sa budha chi ndhe li essat, che li falet!
Surnames and Proverbs
prb:
genti de budha, genti de nudha
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
bulla
Translations
French
gros intestin
English
large intestine
Spanish
intestino
Italian
intestino crasso
German
Dickdarm.
budhàles, budhàlis , nm pl Definition
s'istentina prus larga, comente acabbat in su pertusu: culatzu de sa bentre
Synonyms e antonyms
budha,
budhone,
cordulàriu,
cordule
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
tripe
English
bowel
Spanish
tripas
Italian
budèlla,
intestino rètto
German
Gedärme (Pl.),
Mastdarm.
cannacúla , nf, nm: cannagua,
cannagula,
cannagulu Definition
s'úrtima parte de s'istentina
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
intestin rectum,
ampoule rectale
English
rectum
Spanish
intestino recto
Italian
intestino rètto,
ampólla rettale
German
Mastdarm.
curcúdhu 1 , nm: cuscudhu Definition
su primu tretu de s'istentina prus grussa, comente acabbat sa fine (e ue dhu'est s'incoldu, itl. appendice)
Scientific Terminology
crn
Translations
French
cæcum
English
caecum (intestine)
Spanish
intestino ciego
Italian
intestino cièco
German
Blinddarm.
dòbbaru , nm: dròbbalu,
tòparu* Definition
s'istentina grussa, is budhales, timpirichedhos (nau fintzes po bentre); in cobertantza, persona lègia / torrare su dròbbalu a ccn. = tzatzare
Synonyms e antonyms
bòllaras,
budhales,
cordule,
erca,
fodhale,
stròpalu
2.
- Ite ti ndhe paret de custu bellu dòbbaru? - No apo bidu mai un'animale piús feu!
Scientific Terminology
crn
Translations
French
gros intestin
English
large intestine
Spanish
intestino grueso
Italian
intestino crasso
German
Dickdarm.
èrca , nf Definition
istentina grussa mescamente de animales mannos; nau in cobertantza o cun tzacu, bentre
Synonyms e antonyms
bòllaras,
budhales,
cordule,
dòbbaru,
fodhale
2.
recueint a domo a erca piena, abbusercados che guntorzos chi torrant dae logu de mortóriu
Surnames and Proverbs
smb:
Erca
Translations
French
gros intestin
English
large intestine
Spanish
intestino grueso
Italian
intestino crasso
German
Dickdarm.
filarítzu , nm: filuritzu Definition
s'istentina fine / f. de angioni = sa córdula de s'angione
Synonyms e antonyms
beraditos,
busellos,
garaitzos,
iltentina,
stintinigu,
stintiritzu
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
intestin grêle
English
small intestine
Spanish
intestino delgado
Italian
intestino tènue
German
Dünndarm.
fodhàle , nm Definition
s'úrtimu tretu, su prus largu, de s'istentina
Synonyms e antonyms
budha,
budhales,
budhone,
moca
Scientific Terminology
crn
Etymon
srd.
Translations
French
rectum
English
rectum
Spanish
recto
Italian
intestino rètto
German
Mastdarm.
iltentína , nf: istentina,
istintina,
istintinas,
stintinas Definition
parte de sa carena de is animales, in bentre, una genia de cundhutu chi cumènciat a sa essia de s’istògomo e sighit fintzes a su pertusu, innanti fine (istrinta) e poi sèmpere prus larga, ue passat e acabbat de digirire su mastúgliu, su nutrimentu aprontau in sa buca e in s’istògomo, e de ue su sàmbene ndhe suspit sa sustàntzia chi che leat a totu sa carena: si narat meda su plurale, is/sas istentinas / genias de i.: grussa (mocas, budhas, budhales), fine (biraditos, minuzos, stintiritzu); sa buca de s’i. = itl. pilòro, s’istrintu ue cumènciat s’istentina, sa essia de s’istògomo / pònneresi su pè in s’istentina iss’etotu = fàgheresi male, arruinàresi de manu sua
Synonyms e antonyms
beraditos,
busellos,
mannaditzus,
stintinigu,
stintiritzu
Sentences
su pòburu boliat impicau cun s'istentina de s'arricu ◊ lassaiat ebbia su chi no aiat nuscu vonu, sa bentre e s'istintina ◊ su tribàgliu ponet in motu sas venas, fachet girare vene su sàmbene, no si ndhe gàrrigant sas istintinas de ledàmine…
Scientific Terminology
crn
Etymon
ltn.
stentina
Translations
French
intestin
English
intestin
Spanish
intestino
Italian
intestino
German
Darm.