Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbagnàre , vrb: abbangiai, abbangiare, abbanzare 1, bagnai* Definition istare o pònnere a modhe in s'abba, betare abba o cosas deasi Synonyms e antonyms abbangiuledhai, abbanzulare, abbugnare, ifúndhere, insúndhere, isfúndhere | ctr. asciutai, frobbire Sentences sas làgrimas a poju ndhe las umpro a las gíghere pro abbangiare sa terra ◊ torras po ti abbanzare in su frúmene ◊ istídhius mannus apitzus mi arruint e totu mi abbàngiu (G.Solinas) 2. at própiu meda e seu totu abbangiau ◊ sentza pasu so andhadu abbanzadu dai bidhias e nie cascu (T.Becciu)◊ in domu mia proit in dónnia logu: apenas istídhiat seu abbangiau! Etymon srd. Translations French mouiller English to wet Spanish mojar, bañar Italian bagnare German naß machen.

ifúndhere , vrb: ifúnnere, ilfúndhere, infúndere, infúndhere, infundi, infúndiri Definition isciúndhere, pònnere in s’abba (o àtera cosa deasi), ispergiare o betare apitzu abba o cosas deasi (bastat chi siant modhes – es. fintzes oro o àteru metallu iscagiau –, o fintzes a pruine, faendho sa cosa de ‘ifúndhere’ a imbuscinadura); provare calecuna cosa, mescamente cosas chi dolent, chi costant, dificurtades / pps. ifustu Synonyms e antonyms abbagnare, bagnai, inciundi, insúndhere, isfúndhere | ctr. asciutai, frobbire Idioms csn: fàghere a mossu infundhe = isciundi s'arroghedhu de su pani in sa cosa de papai e papai, fàghere ifundhindhe e manighendhe; ifúndhere su pódhighe in calecuna chistione = connòschere, proare, isperimentare una dificurtade Sentences su pane de fresa si podet ifúndhere o manigare àrridu ◊ candho proet ifundhet su logu ◊ in tempus de calura andhat bene a s'ifúndhere pro s'ifriscare ◊ cun cuss'abba mi fia ilfustu ◊ in su giumpatógliu si potet colare chene nos ifúnnere ◊ ti dao s'arracada de prata ifusta in oro 2. tue faedhas gai ca in custas cosas no bi as mai ifustu su pódhighe! 3. apo manigadu pane a mossu infundhe in sa bagna ◊ s'ifundhet su biscotu in su gafè, in su late, fintzas su pane russu in su binu Surnames and Proverbs prb: daghi proet a totu infundhet Etymon ltn. infundere Translations French mouiller English to wet, to dip Spanish mojar Italian bagnare, irrorare, intìngere, inùngere German eintauchen, bespritzen, benetzen, eintauchen.

insaliàre , vrb: issaliare, issalibare Definition pònnere salia, isciúndhere cun sa salia, fintzes ispudare Synonyms e antonyms gruspire, imbusinare, ispudai, saliai 2. dogni nemigu l'at insaliada, dogni limba, ridendhe, l'at befada Translations French mouiller de salive English to insalivate Spanish salivar Italian insalivare German einspeicheln.

insaurràre , vrb: issaurrare Definition isciúndhere de saurra (orrosu), pònnere saurra, isciúndhere cun sa saurra Synonyms e antonyms allentorire, issaghinare Sentences custu manzanu chito mi so totu issaurradu colendhe in mesu s'erba Translations French mouiller de rosée English growing of dew Spanish rociar Italian formarsi della guazza, bagnare di guazza German Taubildung.