Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

allichidíe , vrb: allichidire, allichidiri, allichiriri, allighidire, lichidiri Definition muntènnere límpiu, pònnere apostu su logu, sa domo; rfl. cambiare bestimentu, pònnere bestimentu límpiu, bellu, mudare; a logos dhu narant de sa fémina chi faet su fedu Synonyms e antonyms addirire 1, arremonire, assetiai, cuncordai, illichidire, iserrinire / tramudai / iglierare, insinnigare, iscendiai | ctr. acadhotzai, imbratare Idioms csn: allichidire sos contos = fàere is contos; allichidíresi de calicuna cosa = pònnere apostu, lassare apostu sa cosa Sentences nosu innòi nci seus po isfrigociai, mundai e allichidiri su logu ◊ benit, prandit, allichidit su logu e si ndi andat ◊ dèu allichidu e tui tréuas! 2. sa bròscia si dha poniant is féminas in pithu de su pannu de petus ◊ allichidint su letu cun is mantas prus bellas po erriciri is istràngius 3. sa fémina mia si est allichidia, at tentu unu maschixedhu Etymon srd. Translations French nettoyer English to tidy up, to clear Spanish arreglar, ordenar Italian assettare, far pulizìa German aufräumen.

disargàre , vrb Definition pinnigare s'àliga de su logu, illimpiare Synonyms e antonyms innetiare, isaligare, mundai Sentences sa die fit a tribagliare in campagna, fatu de sa robba, o tzapendhe, o disarghendhe e gai Etymon srd. Translations French monder, nettoyer English to clean Spanish limpiar Italian mondare, ripulire dall'immondézza German reinigen, putzen.

illertíre , vrb: illestire, illirtire Definition fàere su logu límpiu, pinnigare totu s’àliga, su bascaràmene; iscabbúllere de ccn. cosa, fintzes fàere su fedu Synonyms e antonyms ilbratare, illertare, illitiare, iserrinire, ispatare, limpiai / allichidie / disgagiai, ifrancare, iscabbúllere / illierai, insinnigare, iscendiai Sentences pro illertire cussu logu bi cheret duas pessones ca bi at arga meda ◊ sicomente tenia bisonzos metas de fàchere no apo pótitu illestire su locu ◊ sas féminas sigheint a illirtire sos aposentos 2. sos pecados mios fint unu muntone, un'ira, chi no resessia prus a mi ndhe illertire Translations French nettoyer English to clean (up) Spanish limpiar Italian ripulire German reinigen.

innetàre , vrb: innetiare Definition fàere netu, límpiu, bogare o pigare s'àliga o àteru de diferente de mesu de is cosas (es. corgiolu); fàere o essire límpiu: nau de s’aera ammontada, su s'istesiare de is nues lassandho s'aera límpia / i. sa patata = ispilloncai, iscroxolai sa patata Synonyms e antonyms allichidie, allimpiare, illichidire, mundhare, netare, pulire, iserrinire / iscorgiolare, ispigiolare | ctr. imbrutai, intruai Sentences sunt andhaos a innetare su matímene ◊ vàtiche sas lametas pro innetare su porcu usciau! ◊ a nos innetare no tet bastare s'abba de su mare ◊ su massaju innétiat sos trigos, chi no bi crescat àtera erba in mesu ◊ Fulana est impreada pro innetare sas iscolas ◊ so innetiendhe patata a fríere ◊ inneta sa ficumorisca! 2. s'aera che at innetiadu ◊ s'abba de sa funtana l'ant morigada: cheret lassada pasare pro innetiare Translations French nettoyer, peler, éplucher, sarcler English to clean, to peel Spanish limpiar Italian nettare, pelare, mondare, ripulire German reinigen, schälen.

isaligàre , vrb: isargare Definition mundhare, pinnigare s'àliga de su logu po dhu fàere límpiu; marrare, tirare s'erba de mesu de sa cosa prantada, arregòllere o prugare sa malesa Synonyms e antonyms disargare, illansanare, irderbai, isciligare, munnuzare | ctr. imbratare Sentences cheret isargada sa carrela, finas ca colat sa portessione ◊ no bastamus mancu a isargare, in custu logu, de cantu che carrant arga sos bentos! 2. eallu a babbu ingruxadu, isarghendhe su trigu aupadu! Etymon srd. Translations French nettoyer, émonder English to clean up Spanish relimpiar, limpiar, mondar Italian ripulire German reinigen.

limpiài , vrb: allimpiare, limpiare Definition fàere netu, límpiu, siat bogandhoche sa malesa, s'àliga, siat fintzes cosa chi no si bolet, chi no serbit o no si papat (es. corgiolu, cambos) Synonyms e antonyms innetare, pulire, samunae | ctr. allodrigai, imbrutai Sentences s'at limpiau is dentis isfustigonendu cun s'agulla ◊ is massajus límpiant is loris de s'erba ◊ s'at limpiau una mela po si dha papai ◊ ite mi siat cura de dutore si si límpiant bene limba e manos e faghent a su pratu inue papant! 2. mi siant perdonaus is pecaus e limpiada s'ànima mia! Etymon srd. Translations French nettoyer English to clean Spanish limpiar Italian pulire German säubern, reinigen.

mundài , vrb: mundhare, mundhari, munnare Definition ammuntonare a unu tretu s'àliga po che dh'arregòllere, mescamente passandho s'iscova po illimpiare su logu; pinnigare totugantu, no lassare nudha, pigare fintzes su chi no si depet, pigare coment'e a mundhadura (nau fintzes de su chi faet una fortza manna)/ mundhare a lébiu (chentza fagher bolare s'arga), a cadhos a cadhos (impresse meda, faghindhe bolare s'arga atesu, e pesendhe brúere) Synonyms e antonyms afachiare, disargare, isaligare, iscobare, munnuzare, scovai / leai, pinnicai Sentences nosu innòi nci seus po sfrigociai, mundai, allichidiri su logu!…◊ cudha pratza pariat un'isprigu de comenti dh'iu mundada! ◊ amus totu mundhadu sa carrela ca colat sa portessione 2. sa giustítzia in pagos annos si che aiat mundhadu totu ◊ odheu, za amus coitadu a che mundhare cussos pagos sodhos: chentza nudha semus! ◊ nci dh'at mundau su bentu, s'arriu ◊ su dillúviu fut acanta de nci mundai totu sa bidha Etymon ltn. mundare Translations French balayer, nettoyer English to sweep Spanish barrer Italian spazzare German kehren, fegen.

netàre , vrb: netiare Definition fàere netu, illimpiare Synonyms e antonyms innetare, pulire | ctr. allodrigai, imbrutai Sentences sa mama, netendhe sa persone, a sos ninnos lis dat basos e consizos Etymon itl. nettare Translations French nettoyer English to clean Spanish limpiar Italian pulire German putzen, saubermachen.