banàu , nm: baranu,
benau,
beranu,
branu 1,
veranu Definition
una de is bàtoro istagiones, sa chi cumènciat su bintiunu de martzu e acabbat su binti de làmpadas (in s'emisfériu nord), pensau sèmpere coment'e su méngius tempus de s'annu; in cobertantza, gioventude
Synonyms e antonyms
berania
Idioms
csn:
est intrendhe, essindhe, su beranu = su beranu est benendi, andendisindi; beranu de abba, de fritu, de bentu, de sicore; beranu mannu = intradu de meda, in maju
Sentences
s'acuardenti est bella in ierru e in istadi, atóngiu e benau ◊ oi est sa primu dí de banau ◊ fit in beranu, un'istaxone bella, ma in sos muros bei fit sa lana!
2.
candho fist in sa menzus gioventura fis bella cantu est bellu su beranu (P.Sulis)
Surnames and Proverbs
prb:
s'àinu si abbizat su beranu apustis chi est passau
Scientific Terminology
tpc
Etymon
ltn.
*veranum
Translations
French
printemps
English
spring
Spanish
primavera
Italian
primavèra
German
Frühling,
Lenz.
barbatàre , vrb: abbalvatare,
barvatare,
brabatai 1,
brabatari,
varvatare Definition
arare sa terra sa primu borta, pruschetotu in beranu, a manera de dha cumenciare a aprontare po s'atóngiu (e púdrigat s'erba)
Synonyms e antonyms
iscolturare
Sentences
seu brabatendi su cungiau, cida chi benit
Scientific Terminology
mssr
Etymon
srd.
Translations
French
premier labourage au printemps
English
to plough in
Spanish
abonar en verde
Italian
sovesciare
German
einackern.
beraníciu , agt: beranitu Definition
de beranu, chi naschit in beranu
Synonyms e antonyms
beranile
Sentences
su sole beranitu li poniat in chizos su suore pistidhosu (A.M.Pinna)
Etymon
srd.
Translations
French
printanier,
du printemps
English
springlike
Spanish
primaveral
Italian
primaverile
German
Frühlings.
beraníle, beraníli , agt, nm: veranile Definition
chi est de beranu; aríngiu chi si faet in beranu; ladamíngiu de animales comente dhu faent in beranu a erba modhe; conca de moru, genia de pigione / fàghere beranile = arai sa terra in beranu po dh'aprontare
Synonyms e antonyms
beraníciu
/
balvatu
/
conchinighedhu,
filomena
/
cdh. branili
Sentences
sas arveghes dassant sa mandra pro su paschinzu beranile…◊ custu est bentu beranile ◊ cherimus un'àrbore de luche beranile! (P.Mura)
2.
in sos beraniles sos pitzinnos currillabant in mesu de iscrarésias e mudrecos ◊ in montes, in sos beraniles birdes, bi at bestiàmine
3.
sa crapa mi at fatu zirare in totu s'aggorru imbratàndhemi a beranile ◊ si est iscutzinandhe sas camberas imbratadas de nibe e de beranile
Etymon
srd.
Translations
French
printanier,
du printemps
English
springlike
Spanish
primaveral
Italian
primaverile
German
Frühlings...,
Nachtigall.