banàu , nm: baranu,
benau,
beranu,
branu 1,
veranu Definitzione
una de is bàtoro istagiones, sa chi cumènciat su bintiunu de martzu e acabbat su binti de làmpadas (in s'emisfériu nord), pensau sèmpere coment'e su méngius tempus de s'annu; in cobertantza, gioventude
Sinònimos e contràrios
berania
Maneras de nàrrere
csn:
est intrendhe, essindhe, su beranu = su beranu est benendi, andendisindi; beranu de abba, de fritu, de bentu, de sicore; beranu mannu = intradu de meda, in maju
Frases
s'acuardenti est bella in ierru e in istadi, atóngiu e benau ◊ oi est sa primu dí de banau ◊ fit in beranu, un'istaxone bella, ma in sos muros bei fit sa lana!
2.
candho fist in sa menzus gioventura fis bella cantu est bellu su beranu (P.Sulis)
Sambenados e Provèrbios
prb:
s'àinu si abbizat su beranu apustis chi est passau
Terminologia iscientìfica
tpc
Ètimu
ltn.
*veranum
Tradutziones
Frantzesu
printemps
Ingresu
spring
Ispagnolu
primavera
Italianu
primavèra
Tedescu
Frühling,
Lenz.
barbatàre , vrb: abbalvatare,
barvatare,
brabatai 1,
brabatari,
varvatare Definitzione
arare sa terra sa primu borta, pruschetotu in beranu, a manera de dha cumenciare a aprontare po s'atóngiu (e púdrigat s'erba)
Sinònimos e contràrios
iscolturare
Frases
seu brabatendi su cungiau, cida chi benit
Terminologia iscientìfica
mssr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
premier labourage au printemps
Ingresu
to plough in
Ispagnolu
abonar en verde
Italianu
sovesciare
Tedescu
einackern.
beraníciu , agt: beranitu Definitzione
de beranu, chi naschit in beranu
Sinònimos e contràrios
beranile
Frases
su sole beranitu li poniat in chizos su suore pistidhosu (A.M.Pinna)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
printanier,
du printemps
Ingresu
springlike
Ispagnolu
primaveral
Italianu
primaverile
Tedescu
Frühlings.
beraníle, beraníli , agt, nm: veranile Definitzione
chi est de beranu; aríngiu chi si faet in beranu; ladamíngiu de animales comente dhu faent in beranu a erba modhe; conca de moru, genia de pigione / fàghere beranile = arai sa terra in beranu po dh'aprontare
Sinònimos e contràrios
beraníciu
/
balvatu
/
conchinighedhu,
filomena
/
cdh. branili
Frases
sas arveghes dassant sa mandra pro su paschinzu beranile…◊ custu est bentu beranile ◊ cherimus un'àrbore de luche beranile! (P.Mura)
2.
in sos beraniles sos pitzinnos currillabant in mesu de iscrarésias e mudrecos ◊ in montes, in sos beraniles birdes, bi at bestiàmine
3.
sa crapa mi at fatu zirare in totu s'aggorru imbratàndhemi a beranile ◊ si est iscutzinandhe sas camberas imbratadas de nibe e de beranile
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
printanier,
du printemps
Ingresu
springlike
Ispagnolu
primaveral
Italianu
primaverile
Tedescu
Frühlings...,
Nachtigall.