óbiga, óbighe , nf, nm: ópica,
ópiche,
ópicu,
úpigu Definition
arretza a forma de sacu, acapiada a una pértia, po piscare trota, fata cun pigionatzos de ollastedhu de erriu (ma a logos fintzes gamu, àghimu); in cobertantza, brulla mala, fura / min. obighedhu
Synonyms e antonyms
arraciallu,
arretza,
filau,
ganghiledhu,
trotiadore
/
ghelea,
giogada
Idioms
csn:
fàghere s'óbiga = nadu in suspu, fàghere una cosa in debbadas, fàghere una cosa seguramente irballada; tortu che un'óbiga = dortu a unu gantzu (nadu de ccn., chi no arrexonat e no ponet mente)
Sentences
fint in su riu trazendhe s'óbiga prena de trota e ambidha ◊ tiu Gabini abiat pistau àndhalas de piscadore, cun arretzas a codhu, su berticale e s'ópiche
2.
si cumandhas a isse già la faghes s'óbiga: mancu t'iscurtat! ◊ si ti pones a isse a sótziu già la faghes s'óbiga!…◊ bi est istada sa ruina de s'annada mala e de sas óbigas
Scientific Terminology
ans
Translations
French
filet de pêche en forme de sac
English
sack net
Spanish
red en forma de saco
Italian
réte a sacco
German
sackförmiges Netz.
obighédhu , nm: opighedhu,
pighedhu Definition
min de óbiga: genia de arretza pitica, intéssia craca, intrada in d-una frochidha de ferru posta in màniga
Scientific Terminology
ans
Translations
French
petit filet de pêche
English
small creel with a handle
Spanish
red pequeña
Italian
cóppo
German
Kescher.
pecàdu , pps, nm: pecau Definition
de pecare; sa curpa o neghe de su male chi si faet cunsiderau coment'e ofesa a Deus / feu, légiu che su pecadu = feu chi faet a tímere, légiu meda
Synonyms e antonyms
crupa
Sentences
perdonu, Deus meu, apo pecadu!
2.
est pecadu su meu s'in su sole bido a Tie, bonu Deu? ◊ pecau cuerrau est mesu pedronau ◊ pecadu est a furare e a bochire ◊ sa giustíssia dhu tirit: est légiu che su pecau! ◊ sos pecados a si ndhe impudare no abbastat pro ndh'èssere innetiadu ◊ candho apo ischitidu ogni pecadu, líbberu curra in padros de lugore!
Surnames and Proverbs
prb:
pecados de babbu, fizos los pianghent
Etymon
ltn.
peccatum
Translations
French
péché
English
sin
Spanish
pecado
Italian
peccato
German
Sünde.
pénsiu , nm: péntziu,
péssiu,
préssiu,
pressu Definition
genia de mata e de frutu maduru (upm), tundhatzu, lisu lisu o fintzes pilosedhu a fora, prupa grussa e po su prus grogància e suciosa, ossu arrasposu cun chiu a bisura de méndhula: su frutu si podet distínghere in duas genias, duraghe (sa prupa no istacat de s'ossu) e isperrache (sa prupa istacat bene); su pl., is préssius, genia de druche fatu cun duas bocitedhas apicigadas apare e ispergiadas cun tzúcuru a fora (e sèmpere is préssius candho si foedhat de is matas)/ calidades de p.: préssiu petza (duraghe, cun sa prupa saboria meda e aghedhosa, tostada), muscadedhu, nughe/pruna (a pigiolu lisu lisu), galleta, istrecau, a bisura de orrodighedha e ossu pitichedhedhu
Synonyms e antonyms
péssiche,
prèssaba
Sentences
in s'ortu dhui tèngiu is nugis e is pénsius
2.
no ti papes su péssiu crua! ◊ apu pigau una cascita de préssiu
3.
it'est custu leu in francas de isprama arrúbiu-fexi, grogànciu-pénsiu? (S.Vargiu)
Scientific Terminology
frt, Prunus persica
Etymon
ltn.
persicus
Translations
French
pêche,
pêcher
English
peach (tree)
Spanish
melocotonero,
melocotón
Italian
pèsco,
pèsca
German
Pfirsichbaum,
Pfirsich.
péssiche , nm: péssie,
péssighe,
péssighi,
péssua Definition
genia de mata e de frutu matucu (upm), tundhatzu, lisu lisu o fintzes pilosedhu a fora, prupa grussa e po su prus grogància, ossu arrasposu cun chiu a bisura de méndhula: su frutu si podet distínghere in duas genias, duraghe o rósigu (sa prupa no ispicigat de s'ossu) e isperrache o ispitzigaditu (sa prupa istacat bene)/ calidades de p.: préssiu petza (duraghe, cun sa purpa saborida meda e aghedhosa), muscadedhu, nughe (lisu lisu), galleta (istrecau, ciatu)
Synonyms e antonyms
pénsiu*,
pérsiga,
prèssaba
Sentences
amus prantadu péssighes ◊ sos péssighes si che sunt sicos ◊ su péssighe est in frore
2.
totu su péssighe ndh'amus bodhidu ◊ dàemi duos péssighes! ◊ ant fatu pilarda de péssua ◊ custu est péssighi crua!
Scientific Terminology
frt, Prunus persica
Translations
French
pêcher,
pêche
English
peach (tree)
Spanish
melocotonero,
melocotón
Italian
pèsco,
pèsca
German
Pfirsichbaum,
Pfirsich.
písca , nf Definition
su piscare, su trebballu de is piscadores
Synonyms e antonyms
piscada,
piscadu
Idioms
csn:
p. a tràinu, p. a bullentinu; arrennèsciri a fai p. = revèntere, resurtare a un'iscopu
Sentences
sunt otantaxincu dis chi seu in mari e depu fai una bona pisca ◊ baidindi aillargu e gheta sa retza po sa pisca
2.
cun tui gei ndi apu fatu una de pisca!…
Etymon
srd.
Translations
French
pêche
English
fishing
Spanish
pesca
Italian
pésca,
pescagióne
German
Fischen,
Fischfang.
piscàdu , pps, agt, nm: piscau Definition
de piscare; totu su pische cassau: a logos, su p. est sa lissa e fintzes solu pische
Synonyms e antonyms
pisce
/
lissa
Sentences
istanote at fatu note bona e ant piscadu ◊ candho est rúpidu, su soru ndhe cheret piscadu
2.
sos macarrones si manigant piscados
3.
sos piscadores sunt torrendhe cun sas barcas pienas de piscadu ◊ mi ant bogadu a manigare unu cantu de piscadu ◊ innoi dh'at cotu su piscau, in sa sartàina? ◊ dhi praxiat a bandai a s'oru de su frúmini po iscabbulli piscadedhu
Surnames and Proverbs
prb:
chie cheret piscadu su culu s'ifundhet
Etymon
spn.
pescado
Translations
French
pêché
English
fishing,
fished,
catch
Spanish
pescado
Italian
pescato,
pescagióne
German
gefischt,
geangelt,
Fischfang.
piscagiólu , nm, agt: piscajolu Definition
chie piscat, chi serbit a piscare (deosi si narat fintzes de sa terudha pertunta, cussa de aggrumai, po piscare s’ispruma)
Synonyms e antonyms
piscadore
Sentences
sa balca piscagiola piscat in altu mare aligusta e pazellu…◊ sos piscajolos batint su pische friscu dae Bosa, a bidha
2.
dae sa fentana si nche vident duas barcas piscajolas
Etymon
itl.
pescaiolo
Translations
French
chalutier,
bateau de pêche
English
fishing,
fishing boat
Spanish
pesquero
Italian
pescheréccio
German
Fisch…
subbacuài , vrb Definition
piscare asuta de s'abba
Translations
French
pêche sous-marine
English
to go in for underwater fishing
Spanish
hacer pesca submarina
Italian
fare pésca subàcquea
German
Unterwasserjagd treiben.