aràghe, aràgi, aràgia , nf, nm: araxi,
oragi Definition
bentighedhu fritu / araxi de fogu = su caentedhu de su fogu, coment'e bentighedhu chi benit de su fogu
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
arvile,
atza 1,
frina,
saniete
Sentences
fait araxi frida ◊ cant'e una pampixedha móvia de un'araxi ligeru circu de mi allonghiai po ti biri (S.Medved)◊ cust'araxi dhis fait dannu a is birduras!
2.
femu abarrau fúrria fúrria coment'e una tratalia posta araxi a fogu ◊ si aparant a s'araxi de su fogu po si callentai
Etymon
srd.
Translations
French
brise froide
English
cold breeze
Spanish
brisa fría
Italian
brézza frédda
German
kühle Brise.
aragòne , nm Definition
bentighedhu forte; fintzes fortza, coràgiu, abbrítiu / ómine de a. = porosu, corazosu, chi s'ischit difèndhere
Synonyms e antonyms
araghe
Etymon
srd.
Translations
French
brise forte
English
strong breeze
Spanish
brisa fuerte
Italian
brézza fòrte
German
Wind.
arvíle , nm Definition
ariedha, bentighedhu fridu meda
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
araghe,
atza 1,
saniete
Etymon
srd.
Translations
French
brise froide
English
cold breeze
Spanish
brisa fría
Italian
brézza frédda
German
kühle Brise.
frína , nf Definition
bentighedhu lenu, lébiu / min. frinighedha
Synonyms e antonyms
abra,
abrina,
aeresita,
araghe,
arvile,
atza 1,
bentitzolu,
sisia 2,
tirantella
/
afatúgiu
Idioms
csn:
lébiu che f. = lebiedhedhu; regògliere f. = collire maledissiones; f. topa (nau in cobertantza) = fémina chi caminat abbellu abbellu, fintzas fémina contularja, cràstula; f. mala = maledissione, dannu; leare f. = ingòllere cosa mala, irbariare
Sentences
sa frina frita s'intendhet arribbandhe intas a s'ossu (G.Deriu)◊ s'ape reina si pesat a bolu in s'undhallera lépia de sa frina (A.Mura)◊ donzi frina mi gighet moe moe ◊ su chercu chi deris ismarranaiat sos bentos oe timet sa frina (L.Brozzu)
Etymon
srd.
Translations
French
brise
English
breeze
Spanish
brisa
Italian
brézza
German
Brise.
imbàtidu , nm: imbàtiru Definition
bentu friscu de mare chi movet is undhas e infriscat s’abba, pruschetotu de su Sud
Synonyms e antonyms
australe,
imbatu*
Sentences
su piscadori portat sa pedhi niedha, arrecota de su soli e de s'ària salia de s'imbàtiru chi ndi benit de mari
Scientific Terminology
tpm
Translations
French
brise de mer
English
sea breeze
Spanish
viento marero
Italian
imbatto,
brézza di mare
German
Meeresbrise.
ispèra 1 , nf: spera 1 Definition
ràgiu de sole, filighedhu de lughe, súlidu de bentu lébiu lébiu: in is negas, nudha, mancu pagu pagu
Synonyms e antonyms
luche
/
frina
Sentences
sos ojos apenas iscanzados lassant passare un'ispera de lughe ◊ s'úrtima ispera de sole innantis de iscurigare
2.
si sedent in carrera ue giòvanos bi at e antzianos a leare s'ispera (A.Casula)
3.
est nighedha sa note, chene trata de luna: no si biet ispera! ◊ no bi at mancu un'ispera in cussu logu: su bestiàmine est morindhe de su fàdigu
Etymon
ltn.
spera
Translations
French
rayon de lumière,
rayon de soleil,
souffle de vent
English
sunbeam,
glimmer of light,
breeze
Spanish
rayo de sol,
soplo de viento,
brizna
Italian
filo di luce,
ràggio di sóle,
àlito di vènto
German
Lichtbündel,
Sonnenstrahlen,
Windhauch.
sisía 2 , nf Definition
bentighedhu lébiu
Synonyms e antonyms
aeresita,
bentitzolu,
frina
Sentences
de su bentu no s'intendhet piús una sisia (N.Cucureddu)◊ sa sisia si ndhe picat sas fozas grogas e sicas, múlina múlina ◊ s'ànima nostra est sartisartis a cada móghia de sisia ◊ no si pesat ne frina e ne sisia ◊ cussa pedra de tocu no la movent sisias ne bentos!
Scientific Terminology
tpm
Etymon
srd.
Translations
French
brise
English
breeze
Spanish
brisa
Italian
venticèllo
German
leichter Wind.