giústu , agt, nm: zustu Definition
chi o cosa chi torrat apare cun àtera, chi andhat bene, chi est fata a dovere, chi no dhue at isbàgliu e ne fàula; nau de gente, chi o chie faet sa cosa giusta, chi no ofendhet e ne faet male o dannu a nemos, chi no faet partzialidades: su giustu, nau de su fàere, sa cosa giusta, su chi andhat bene (pl. sos giustos = cudhos chi faent bene, in manera giusta)/ sa giusta (nadu in cobertantza) = carabbineris, pulitzotos, zustíssia, sa morte; manu g. = dereta, destra
Synonyms e antonyms
adecuadu
/
cabale
/
rajone
| ctr.
doltu,
toltu
/
fadhidu,
irballadu,
iscassu
Sentences
coment'est beru ca si agatat Deu, su chi naro est giustu e no est fàula! ◊ no seu s'ómini giustu po chistionai de mei ◊ Giusepi fut ómini giustu ◊ est giustu a nai ca teneus de imparai is piticus de is mannus e is mannus de is piticus ◊ est giustu chi is Sardus afesteus a Sant'Efis ◊ as detzídiu sentza de isciri si cussa est s'istrada giusta ◊ giustu seti funt
2.
is dícius agiudant a bíviri in su giustu ◊ no seu beniu po tzerriai is giustus, ma is pecadoris
3.
Chichinedhu, sa giusta est arribbendi: ispesarí!
4.
funt is ses passaras e no si bit ancora: no mi dha contat giusta, si depit èssi firmau a bufai!
Etymon
ltn.
iustus
Translations
French
impartial
English
fair
Spanish
justo
Italian
giusto,
rètto,
imparziale
German
richtig,
gerecht.
imbrundèssiri , vrb Definition
essire o fàere brundhu
Etymon
srd.
Translations
French
rendre blond
English
to make fair
Spanish
poner rubio
Italian
imbiondire
German
blond machen.
incerài , vrb: incherare,
intzerare Definition
pònnere sa chera, su pighe; essire in colore de chera, cambiare colore, nau de unu chi si assicat e mescamente de su laore e de is erbas chi, comente cumènciant a sicare, càmbiant colore e cumprint su granu
Synonyms e antonyms
illughidare,
inceratzae,
ingroghie,
isarbolire,
iscarugire,
istramudire,
scarafaciari,
scinisai
Sentences
su sabbateri at incerau s'ispagu
2.
su trigu in làmpadas comintzat a incherare ◊ sa punta de su nasu, de incerada comenti fuat sempri, s'inniedhigàt ca manna dhi fut imbucada sa timoria ◊ toca, tontoni, gei coitas a incerai: cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu!
Etymon
srd.
Translations
French
cirer,
rendre blond,
blondir,
pâlir
English
to wax,
to make fair,
to turn pale
Spanish
encerar,
ponerse doradas las mieses
Italian
incerare,
imbiondire,
impallidire
German
wachsen,
gelb werden,
erbleichen.