Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

aferradórzu, aferradróxu , nm Definition tretu a ue si leat una cosa; aina po aferrare e istrínghere calecuna cosa Synonyms e antonyms picadorzu Etymon srd. Translations French poignée English handle Spanish agarradero Italian impugnatura, struménto per afferrare German Handgriff.

agiòne , nf: ajona, ajone, ajoni Definition genia de lóriga de corria o de pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue fàere intrare e arrèschere sa punta de sa timona de su carru o de s'arau / furriaisí a un'ajoni = fàgheresi a unu gantzu Synonyms e antonyms alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia, sesúgia Sentences nosu festis is ajonis cun pedhi de marxani 2. s'espi si fúrriat a un'ajoni candu cracat, ca pungit e mússiat Translations French anneau d'un joug English strip of leather joining the top flail to the handle Spanish mediana, barzón Italian gombina German Lederriemen im Pflugbaum.

ammanutzàre, ammanuzàre , vrb: manuzare Definition pigare cun is manos cun pagu crabbu; aprapudhare, ammanucai, istare totu tocandho cun is manos Synonyms e antonyms afarrancae, ammangiucai, ammanucai, apodhicare, cariedhare 2. bae ca a cussa zòvana no l'at ammanutzada mai neune! Etymon srd. Translations French manier, palper English to handle Spanish manosear, toquetear Italian maneggiare, palpare German bearbeiten, betasten.

àsa , nf Definition genia de màniga crutza a ue si aferrat un’istrégiu (padedha, sartàina, cadhàrgiu, broca, brúnia, umpuale, tatzone, e àteru): est sèmpere crutza e a bortas est apenas unu bichighedhu de pigare cun sa punta de is pódhighes, a bortas a bisura de lóriga manna, a bortas andhat de una parte a s’àtera contrària de s’oru de s'istrégiu / min. asedha Synonyms e antonyms brotzuitu, oriciola, manècia, mànica / annunta, créschida Idioms csn: leare isterzu a. apare = pigaidhu in duus, unu a un'asa, s'àteru a s'àtera; pònnere s'a. a una chistione, a unu contu = aciúngiri cosas chi no funt, nàrriri prus de su chi est Sentences sa padedha, sa broca, su labiolu sunt isterzos a duas asas ◊ sa sartàina, sa murghiola, s'umpedhu, s'umpuale sunt a un'asa 2. cudhu ti at contadu sa chistione de una manera e tue li as postu s'asa! Etymon ltn. ansa Translations French anse English handle Spanish asa Italian ansa German Henkel.

maínga , nf, nm: mànica, mangu, màniga, mànighe, mànigu 1 Definition parte de unu bestimentu ue s'intrat su bratzu, longa cantu o prus curtza de su bratzu; orrugu de linna trebballau tundhu, lisu, po intrare in s'ogu de una ferramenta po dha pigare de dha pòdere manigiare: longa o curtza segundhu sa ferramenta, segundhu chi si depat pigare a duas o a una manu, grussa o fine segundhu sa fortza chi depet fàere, e po ainas piticas podet èssere totu a unu cun s'aina etotu (si est a ue si pigat un'istrégiu, asa)/ min. manighedha Synonyms e antonyms màghia 1 Idioms csn: pònnere in màniga una forramenta = pònniri sa mainga a sa forramenta; forramenta fora ’e màniga = chentza de mainga; èssere totu de una màniga = andai de acórdiu, èssiri totus de sa própiu idea, tènniri su própiu cumportamentu; po dogna màniga ’e candela = pro donzi bonu bisonzu, a bortas no potat bisonzare; mànigus de arresoja = una creze de gragallu; màniga indiaulada = màniga forte, nadu de médiu a carchi male o dificurtade; èssiri iscroxau che una màniga de marra = fintzas lísiu a fortza de l'impreare, cossumidu meda Sentences est abbarrau in mànigas de camisa ◊ zughet una camisa a mànigas curtzas 2. sa màniga de su picu cheret forte, sa de su rastrellu cheret fine ◊ sa mànighe de sa lepa la cherio pintada (M.Ladu) 3. no bi andhes a cussos a ti cossizare, ca sunt totu de una màniga! ◊ mastros de muru, negussiantes e mecànicos sunt totu de una màniga (G.Ruju)◊ po dogna màniga ’e candela, faimindi duas cópias de cussu paperi! ◊ a ferru dortu màniga indiaulada! Surnames and Proverbs smb: Maniga, Manigas Etymon ltn. manica, manico Translations French manche English sleeve, handle Spanish manga, mango, astil, cacha Italian mànica, mànico German Ärmel, Handgriff, Griff.

manaxíli , nm: manighile 1, manixili, maxili Definition guardabbratzu, genia de màniga de tela o pedhe chi s'imbestit in bratzos fintzes a su cuidu messandho a manu; manighile est fintzes sa màniga a ue si leat s'arau arandho Synonyms e antonyms manghitu, manile Sentences po messai tocat a si ponni sa pedhi de ananti e a s'istichiri in bratzus is manixilis ◊ sos messajos faghiant sa messera bene assupridos de pedhes de nanti e de manighiles Etymon srd. Translations French parement, mancheron, poignée English mitten, handle Spanish manopla Italian manòpola German Ärmelaufschlag, Griff.

manècia , nf Definition parte de unu trastu, de un'apertura, fata adata po dha pigare cun sa manu; nau in cobertantza, iscusa po nàrrere o fàere su chi unu bolet / tatza a m. = tatzone, tatza manna cun s'asa Synonyms e antonyms asa / maníglia Sentences leat sa fodhe a sa manècia 2. tue ses transosu e a donzi corve agatas sa manècia sua! Etymon itl. manecchia Translations French poignée English handle Spanish manivela Italian manìglia German Handgriff, Vorwand.

obighédhu , nm: opighedhu, pighedhu Definition min de óbiga: genia de arretza pitica, intéssia craca, intrada in d-una frochidha de ferru posta in màniga Scientific Terminology ans Translations French petit filet de pêche English small creel with a handle Spanish red pequeña Italian cóppo German Kescher.

sesúgia, sesúja , nf, nm: sisuja, sisuju, susúgia, susuja, susuza Definition est una genia de lóriga de loru o pedhe crua chi si ponet a su giuale, in mesu in mesu, po dhue intrare sa punta de sa timona de su carru o sa canna de s'arau / pinnicare o fortzicare sa cosa, sa zente che susuja = fàere a unu gànciu, atrotigare, acancarronare Synonyms e antonyms agione, alasoni, bagione 1, cajone 1, fatzolu 1, giussòrgia Scientific Terminology msg Etymon ltn. subjugia (lora) Translations French anneau d'un joug English strip of leather joining the top flail to the handle Spanish barzón Italian gombina German Lederriemen im Pflugbaum.