àrra 2 , nf Definition
genia de preughedhu chi ponet a s'abe in su casidhu e dha bochit puru si no si meighinat
Scientific Terminology
crp, varroa destructor
Translations
French
varroa
English
insect able to kill bees into the apiary
Spanish
parásito que mata las abejas en las colmenas
Italian
varròa
German
Varroamilbe.
babballóti, babballótu , nm: babbaloci,
babbaloti,
babbalotu,
babbilloti,
bibbilloti,
bobbolloti Definition
css. genia de animaledhu pitichedhu, bobboi; a logos, genia de cunfrade chi in chida santa si bestit de àbbidu biancu e fintzes mascarau / b. arrumbulutzu = aperigúngia; babballotedhu de mari = zenia de animaledhu croxudu
Synonyms e antonyms
arresia,
babbarrotzi,
babbaúciu,
babbaudhu,
babboi,
cerpiu,
terpusu
Sentences
su frori donat a papai a su babballoti e custu passat de frori in frori po donai una vida noa ◊ babballoti babballoti, cudhu chi andat a su noti… cudhu chi andat a dedí… babballoti cuadí! ◊ abis, espis, musca funt babballotis ◊ custu est un’enimigu de s’inferru, o unu bibbilloti? (Cappai)
Surnames and Proverbs
prb:
a cufromma a s'istampu su babballoti
Etymon
srd.
Translations
French
insecte
English
insect
Spanish
bicho
Italian
insètto
German
Insekt.
babbaúciu , nm: babbautu,
babbautzu,
pabautzu Definition
css. genia de animaledhu minudu, pitichedhu; unu pagu a disprétziu o a brulla si narat a is piciochedhos piticos puru / babbautzu de santu Giuanne = babbajola
Synonyms e antonyms
arrabbiu,
arresia,
babballoti,
babbaudhu,
babboi,
bubburrincu,
cerpiu,
errebbígiu,
murruscone,
pespereghe,
terpusu
Sentences
a sa fae li est postu su babbautzu niedhu e no bi at fatu ◊ sas puntas modhes de s'àrbure sunt totu prenas de babbautzu ◊ bi ndh'at timerosos chi timent fintzas sos babbautzos! ◊ sa puntura de unu babbautzu che li at ufradu sa manu
2.
essimichelu deretu cussu babbautzu, chi no lu cherzo a cumandhu cun megus!
Etymon
srd.
Translations
French
insecte
English
insect
Spanish
bicho
Italian
insètto
German
Insekt.
babbói , nm: bobboi Definition
prus che àteru, animaledhu pitichedhu, animale malu; genia de idea mala, e in calecunu logu su dimóniu; a logos est unu guronedhu, fintzes una ferida / genias de b.: babboi de centubeis = babbautzu a tantos pes, su chentubès; b. de casu = giampaghe; b. de soli = tirriolu; b. de santu Giuanne = babbajola; b. de tzudha = babbautzu chi ponent in s'amu pro piscare, pilosedhu
Synonyms e antonyms
arresia,
babballoti,
babbaúciu,
babbaudhu,
cerpiu,
murruscone,
terpusu
/
cane,
marrangoi
/
mammoi
/
brúgula
Sentences
pro totu sos pitzinnos Rafaele fit unu bobboi ◊ "Custa est un'arrenza", li at nadu inditèndheli unu bobboi birde ◊ sa rana in sos ortos faghet prus trabballu de unu marrone, ca si mànigat sos bobbois dannarzos
2.
li pariat chi sa manu maleita de unu bobboi l'aiat aggarrau a su gatile ◊ su bobboi de s'ódiu at intonau su ballu de sa morte ◊ comintzabat a lu pilisare su bobboi de sa reberdidade ◊ est terrorosu coment'e unu bobboi
3.
apo iscalaviatu unu bobboi
Etymon
srd.
Translations
French
mille-pieds
English
insect
Spanish
bicho
Italian
insètto
German
Insekt.
cerpíu , nm: serpia,
telpia,
tzarpia Definition
dónnia e css. bobboi; foedhandho cun tzacu, piciochedhu piticu ifadosu, malu
Synonyms e antonyms
arrabbiu,
arresia,
babballoti,
babbaúciu,
babbaudhu,
babboi,
bebberriu,
bubburrincu,
pespereghe,
terpusu,
tirpiuzu,
titupiu
2.
ma càstia custu cerpiu ita mi at fatu!
Etymon
srd.
Translations
French
insecte
English
insect
Spanish
bicho
Italian
insètto
German
Insekt.
errebíu , nm: arrabbiu*,
erribiu,
irribbiu Definition
dónnia genia de bobboi chi faet dannu; nau fintzes de piciochedhu maliocu
Synonyms e antonyms
babbaúciu,
babboi,
cerpiu,
errebbígiu
Sentences
cantant sas feras, apedhant sos canes, mummúchiat cada casta de errebios ◊ como tzàculo tra pischinas e ludraos in mesu de ischifosos erribios
Translations
French
bête monstrueuse,
insecte
English
insect,
monster
Spanish
bicho dañoso
Italian
béstia mostruósa,
insètto
German
Scheusal,
Insekt.