Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

càmula , nf Definition su frore de s'olia a bisura de gurdonedhu Synonyms e antonyms cadràmula pannuga, ràmula Sentences ocannu sa càmula est bella e úriga: si no bi at istrobbu amus a tènnere olia meda ◊ sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza Scientific Terminology rbr Etymon crsn. cámula Translations French inflorescence de l'olivier English olive florescence Spanish rapa Italian mìgnola, infiorescènza dell'ulivo German Olivenblütenstand.

obía , nf: olia, oliba, oria, uia Definition mata in Sardigna e in totu su Mediterràniu connota meda, no tanti manna, innestada in s'ogiastu, creschet totue fintzes in logu de orroca ma no prus in artu de unos seschentos metros, faet a fògia lada e longhita puntuda, a oros lisos, de colore birde craru, e bogat unu frutu (upm) cantu sa conca de su pódhighe, longhitu, niedhu candho est cotu (in ierru), cun s'ossu o pisu in mesu, sa prupa errica meda de ógiu, su méngius ógiu alimentare / calidades de o.: bosana, magiolca o majorca, carroga, de cunfetu (prus matuca, po papare coment'e ingaúngiu, a pònnere a papares), de ógiu (prus pitica e agiummai solu po mòlere), pudhina, zenuisca; o. cariasina = genia de olia de cunfetu, tundha; o. sebigliana = àtera calidade de olia de cunfetu Idioms csn: s'olia podet èssere liera, punta (punciada de su bremi), madura, minuda, irmurtida; tachedhai s'o. = trapare pro l'indurcare in s'abba; o. alluada = posta in murza; iscutinare, ispilire, collire o pigiare, maghinare o., o ispilinzu, cullinzu, molinzu de s'uliba; andhare a s'o. = essiri in campu a bodhiri, arregòlliri olia; donai olias = dare corpos cun s'annugradorzu de sos pódhighes serrados; o. de mari = zenia de frutighedhu chi faghet un'àliga de mare (sa Posidonia oceanica) Sentences sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza ◊ a manu manca de s'istrada dhoi at olias bàscias, bèni tentas, a manuesta matas de arroli artas ◊ sas olias ocannu zughent olia meda ◊ tziu Sisinni fiat propietariedhu de càncua terrixedha a bíngia e obias 2. su pane arridadidhu in su fogu e dh'incaúngias cun olia! ◊ sos manzanos essit pro andhare a s'olia ◊ in su tempus de s'arregorta de s'olia sa barraca serbit po si dhoi podi acojai ◊ che sunt totugantos in s'olia pro ndhe la collire ◊ mi apo manigadu pagas olias ◊ s'olia ocannu at dadu su bíndhighi a maghinada ◊ càmbiali s'abba a s'olia, ca indurcat! Surnames and Proverbs smb: Olia, Olias, Olibas, Oliva, Olivas Scientific Terminology mt, Olea europaea ssp. europaea Etymon ltn. oliva Translations French olive, olivier English olive (tree) Spanish olivo, aceituna, oliva Italian olivo, oliva German Olive

ogiuermànu , nm: olliarmanu, olliremanu, olluermanu, oziamanu, ozualmanu, ozuemmanu, ozuermanu Definition s'ógiu de s'olia Synonyms e antonyms cdh. ociulmanu Sentences s'ozuermanu est su menzus de sos ozos ◊ po fàere su chibudhau dhue cheret oziamanu 2. sa divisione no est andhada límpia chei s'ozuemmanu e sunt a briga Scientific Terminology mng Translations French huile d'olive English olive oil Spanish aceite de oliva Italian òlio di oliva German Olivenöl.

oliàrgiu, oliàriu, oliàrzu, oliàzu , nm: livàriu, olibare, olibari, olibarju, olivare, olivàriu, olivarju, olivarzu, uliàriu Definition logu prantau a olias, logu de olias Sentences ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndhe assazas? ◊ che lu ant bogadu dae s'oliarzu e dae sas binzas ◊ aviat vinza, íscia e olivarju ◊ s'acogliera de s'olia in sos oliazos mannos como si faghet a màchina Etymon spn., ctl. olivario Translations French olivaie English olive grove Spanish olivar Italian olivéto German Olivenhain.

olibédhu , nm: oliedhu, olivedhu, ulibedhu Definition su frutu chi faet s'ogiastu, coment'e olia pitichedhedha, ma dhu narant fintzes a sa mata e a sa fògia de s'olia Sentences si su mere l'aiat innestadu, cust'ozastru no fit istadu goi batindhe galu oliedhu! ◊ de s'oliedhu faint is ollus santus Etymon srd. Translations French drupe de l'olivâtre English wild olive drupe Spanish drupa Italian drupa dell'olivastro German Steinfrucht des Oleasters

sànsu , nm, agt: sassu Definition s'ossighedhu cun totu su chi abbarrat de s'olia mólia apustis prentzada / funtana sansa = funtana de abba minerale; sansu de pedra = genia de pedra modhe Synonyms e antonyms uriuri Etymon ltn. sansa Translations French marc d'olives English olive residues Spanish orujo Italian sansa German Preßrückstände.