càmula , nf Definizione
su frore de s'olia a bisura de gurdonedhu
Sinonimi e contrari
cadràmula pannuga,
ràmula
Frasi
ocannu sa càmula est bella e úriga: si no bi at istrobbu amus a tènnere olia meda ◊ sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
crsn.
cámula
Traduzioni
Francese
inflorescence de l'olivier
Inglese
olive florescence
Spagnolo
rapa
Italiano
mìgnola,
infiorescènza dell'ulivo
Tedesco
Olivenblütenstand.
obía , nf: olia,
oliba,
oria,
uia Definizione
mata in Sardigna e in totu su Mediterràniu connota meda, no tanti manna, innestada in s'ogiastu, creschet totue fintzes in logu de orroca ma no prus in artu de unos seschentos metros, faet a fògia lada e longhita puntuda, a oros lisos, de colore birde craru, e bogat unu frutu (upm) cantu sa conca de su pódhighe, longhitu, niedhu candho est cotu (in ierru), cun s'ossu o pisu in mesu, sa prupa errica meda de ógiu, su méngius ógiu alimentare / calidades de o.: bosana, magiolca o majorca, carroga, de cunfetu (prus matuca, po papare coment'e ingaúngiu, a pònnere a papares), de ógiu (prus pitica e agiummai solu po mòlere), pudhina, zenuisca; o. cariasina = genia de olia de cunfetu, tundha; o. sebigliana = àtera calidade de olia de cunfetu
Modi di dire
csn:
s'olia podet èssere liera, punta (punciada de su bremi), madura, minuda, irmurtida; tachedhai s'o. = trapare pro l'indurcare in s'abba; o. alluada = posta in murza; iscutinare, ispilire, collire o pigiare, maghinare o., o ispilinzu, cullinzu, molinzu de s'uliba; andhare a s'o. = essiri in campu a bodhiri, arregòlliri olia; donai olias = dare corpos cun s'annugradorzu de sos pódhighes serrados; o. de mari = zenia de frutighedhu chi faghet un'àliga de mare (sa Posidonia oceanica)
Frasi
sas olias zughent sa càmula noa e ancora olia betza ◊ a manu manca de s'istrada dhoi at olias bàscias, bèni tentas, a manuesta matas de arroli artas ◊ sas olias ocannu zughent olia meda ◊ tziu Sisinni fiat propietariedhu de càncua terrixedha a bíngia e obias
2.
su pane arridadidhu in su fogu e dh'incaúngias cun olia! ◊ sos manzanos essit pro andhare a s'olia ◊ in su tempus de s'arregorta de s'olia sa barraca serbit po si dhoi podi acojai ◊ che sunt totugantos in s'olia pro ndhe la collire ◊ mi apo manigadu pagas olias ◊ s'olia ocannu at dadu su bíndhighi a maghinada ◊ càmbiali s'abba a s'olia, ca indurcat!
Cognomi e Proverbi
smb:
Olia, Olias, Olibas, Oliva, Olivas
Terminologia scientifica
mt, Olea europaea ssp. europaea
Etimo
ltn.
oliva
Traduzioni
Francese
olive,
olivier
Inglese
olive (tree)
Spagnolo
olivo,
aceituna,
oliva
Italiano
olivo,
oliva
Tedesco
Olive
ogiuermànu , nm: olliarmanu,
olliremanu,
olluermanu,
oziamanu,
ozualmanu,
ozuemmanu,
ozuermanu Definizione
s'ógiu de s'olia
Sinonimi e contrari
cdh. ociulmanu
Frasi
s'ozuermanu est su menzus de sos ozos ◊ po fàere su chibudhau dhue cheret oziamanu
2.
sa divisione no est andhada límpia chei s'ozuemmanu e sunt a briga
Terminologia scientifica
mng
Traduzioni
Francese
huile d'olive
Inglese
olive oil
Spagnolo
aceite de oliva
Italiano
òlio di oliva
Tedesco
Olivenöl.
oliàrgiu, oliàriu, oliàrzu, oliàzu , nm: livàriu,
olibare,
olibari,
olibarju,
olivare,
olivàriu,
olivarju,
olivarzu,
uliàriu Definizione
logu prantau a olias, logu de olias
Frasi
ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndhe assazas? ◊ che lu ant bogadu dae s'oliarzu e dae sas binzas ◊ aviat vinza, íscia e olivarju ◊ s'acogliera de s'olia in sos oliazos mannos como si faghet a màchina
Etimo
spn., ctl.
olivario
Traduzioni
Francese
olivaie
Inglese
olive grove
Spagnolo
olivar
Italiano
olivéto
Tedesco
Olivenhain.
olibédhu , nm: oliedhu,
olivedhu,
ulibedhu Definizione
su frutu chi faet s'ogiastu, coment'e olia pitichedhedha, ma dhu narant fintzes a sa mata e a sa fògia de s'olia
Frasi
si su mere l'aiat innestadu, cust'ozastru no fit istadu goi batindhe galu oliedhu! ◊ de s'oliedhu faint is ollus santus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
drupe de l'olivâtre
Inglese
wild olive drupe
Spagnolo
drupa
Italiano
drupa dell'olivastro
Tedesco
Steinfrucht des Oleasters
sànsu , nm, agt: sassu Definizione
s'ossighedhu cun totu su chi abbarrat de s'olia mólia apustis prentzada / funtana sansa = funtana de abba minerale; sansu de pedra = genia de pedra modhe
Sinonimi e contrari
uriuri
Etimo
ltn.
sansa
Traduzioni
Francese
marc d'olives
Inglese
olive residues
Spagnolo
orujo
Italiano
sansa
Tedesco
Preßrückstände.