arrapaciòlla , nf: rapatzola* Definition
genia de crocadórgiu de sartu fatu cun puntedhos fichios, pértigas tra unu puntedhu e àteru e iscomadura de matas cun fenu po isterrimentu
Translations
French
grabat
English
straw bed
Spanish
jergón,
camastro
Italian
giacìglio
German
Lager.
arrestigàre , vrb: arrestricare Definition
pònnere sa restiga a unu trastu, bestire unu trastu (cadira) de restiga
Synonyms e antonyms
afiletai,
impagliai
2.
su fiascu arrestigadu muntenet su binu friscu
Etymon
srd.
Translations
French
empailler
English
to cover with straw
Spanish
empajar
Italian
impagliare
German
mit Stroh umwickeln.
fròsa , nf Definition
orrughedhu de fenu o de pàgia, farinedhu de àteru, cosa de pagu contu / segaisí su tzugu in d-unu filu de f. = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu
Synonyms e antonyms
arritzu 1,
rosca
/
fafaruza,
fanialla
Sentences
est una frosa chi at betiu su bentu ◊ is undas nci dhu imbussànt in mesu coment'e unu fustigu o una frosa de palla
Etymon
srdn.
Translations
French
brin de paille
English
wisp of straw
Spanish
pajita
Italian
pagliuzza
German
Strohhalm.
ispagiàre, ispagliài , vrb: ispazare,
ispaxae,
spalgiai Definition
bogare sa pàgia, chèrrere sa pàgia de mesu de su laore po dhu chistire límpiu; nau de ccn. su si giare a bíere prus de su chi est, unu, fàere braga, fàere su pageri
Synonyms e antonyms
abentuai,
irghinitiare,
spalligai
/
abantai,
bragai,
ispallerai,
pazesare
Sentences
si che ispazat s'arzola iss'etotu: no cheret azudu ◊ a dedie fimus ispazendhe, a denote carruzendhe ◊ su laore in s'argiola ispagiavas si fut bentu in favore
2.
tandho, ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndh'assazas? ◊ sunt ispazendhe pro sos milliardos chi nachi tenent ◊ sos catziadores ispazant narandhe chi cun issos cunillos e sirvones ant pacu vida
Etymon
srd.
Translations
French
dépailler
English
to separate wheat from straw,
to show off
Spanish
aventar,
jactarse
Italian
spagliare,
brezzare
German
das Stroh entfernen von.
pàgia , nf: paja,
pàlgia,
palla,
patza,
paxa,
paza Definition
restrugu o canna de laores pistau àrridu treulandho (ma a logos est fintzes sa terga de su moriscu); in cobertantza (bista coment'e su contràriu de su granu, chi est su chi si arregollet e balet), idea presumia chi unu tenet de issu etotu, coment'e candho si giaet bàntidos, fintzes chentza méritu
Synonyms e antonyms
bàntidu,
blaga
| ctr.
ranu
Idioms
csn:
s'andàena, su caminu de sa paza o bia de sa palla = passada de istedhos in s'aera, a medas de pàrrere un'ormina de paza (itl. Via làttea); o est babbu o est cerda ’e palla! = si no est una cosa… est un'àtera!; mastru de paza = mustajoni; fai palla = bragare, ispazare; cadira a fundu de palla = cadrea de fenu profizadu e téssidu; palla o paza marina = zenia de erba chi creschet in mare a foza lada e longa longa: si narat mescamente de sa chi s'abba ammuntonat sica e chimentada in oros bassos; sa domu de sa palla = pazarzu; segai su tzugu in d-unu filu de palla = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu; fàere in paza = chircare in s'arzola carchi ranu cambadu apustis collidu su laore, una zenia de ispigonzu, de chirca in su pagu
Sentences
moliat su pòberu animale po unu púngiu de pàgia aungiale ◊ pro dh'ammantare no portant pannos: de pàgia dh'ant fatu acostamentu, unu lachedhu fatu che brassolu ◊ molenti portat palla e molenti si dha papat
2.
cussus funt cuntentus ca, po fai palla, depint bogai a pillu su bestiri nou ◊ s'àtera tenet paza sentza ranu e si presumit meda, che a tie chi giughes paza in conca e rista in manu (A.Dettori)◊ totu su chi as nau est paza!
Surnames and Proverbs
smb:
Paggia, Palla
/
prb:
chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore ◊ a paza sola si ammasetat su cadhu
Etymon
ltn.
palea
Translations
French
paille
English
straw
Spanish
paja
Italian
pàglia
German
Stroh.
pazichèdha , nf: Definition
pàgia minuda, farinu de pàgia
Translations
French
petite paille
English
small straw
Spanish
paja fina
Italian
pagliume
German
Stroh.