bàtu , nm, nf: gatu,
vatu Definition
nau de mascu e fémina, animaledhu pilosu, prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile a cassare sórighes / erba de batos = issopo (Teucrium marum)
Synonyms e antonyms
macitu,
mau 2
Idioms
csn:
b. areste = zenia de batu de campu (felis lybica sarda); b. marrudu = chi zughet dentes mannas; cúrrere che b. a pische = andai po cosa chi praxit meda; no fidare mancu su b., a unu = no dhi donai fidi nudha; ispizare su b. = perdimentare su tempus, istare faghindhe cosas chentza cabu, de perunu contu; batu sonnidu = (nau de unu), chi no est bellu a nudha, drommiu; samunadura de su batu = nau de ccn., isciacuadura fata mali
Sentences
inue no bi at batu sos sórighes campant bene
2.
su batu sonnidu, a ite ses bonu?!…◊ a su tzilleri bi curret sa zente che batu a pische (G.Ruju)◊ e cantos parassitas in Palatu, chi sunt negados a dogni faina, passant sa die ispizendhe su batu! (L.Ilieschi)
Scientific Terminology
anall, felis catus
Etymon
ltn.
gattus
Translations
French
chat
English
cat
Spanish
gato
Italian
gatto
German
Katze,
Kater.
críca 2 , nf, nm: cricu 1,
crichi Definition
aina po artzare pesos mannos
Synonyms e antonyms
àlganu,
binda,
fusellu,
òrganu 1
Sentences
no si movint mancu a crica!
Surnames and Proverbs
smb:
Cricchi
Scientific Terminology
ans
Etymon
itl.
cricco
Translations
French
vérin,
martinet
English
jack
Spanish
gato
Italian
martinétto
German
Winde.
erbiàtus , nf Definition
erva pútita, de batos, de arresfrius (su fragu faet a istúrridos)
Synonyms e antonyms
allupaguadhu 1,
brunedha,
isculabadedhas,
issopo,
mantedhada 1,
mummuleu,
murguleu 2,
sudorea
Scientific Terminology
rbc, Teucrium marum
Etymon
srd.
Translations
French
herbe aux chats
English
cat thyme
Spanish
tomillo de gato
Italian
maro
German
Katzengamander.
gàtu , nm: batu,
giatu Definition
animaledhu prus che àteru masedu, de domo, límpiu meda, àbbile po cassare sórighes: a logos narant sa gatu po mascu e fémina, gatu in generale (ma giai totue su gatu po mascu, sa gatu po fémina)/ gatu marrudu o marrosu = batu areste, (felis silvestris lybica), fintzas batu in more; su gatu iscarràfiat, miàulat, afrúsiat, cassat topis; erba de gatus = Centranthus calcitrapa; coa de gatu = Phalaris canariensis, P. minor, P. paradoxa, Reseda alba, R. lutea, R. odorata, Setaria verticillata, S. viridis; pisci gatu = chimera mostrosa; gatu pinturinu = àtera creze de pische (scyliorhinus stellaris); g. de mari = zenia de pische
Synonyms e antonyms
macitu,
mau 1
Idioms
csn:
isciacuadura de g. = samunadura (de sa cara, de sa carena) fata male, a abbunzadura; giogai a g. tzurpa = zocare a crapa cónchina, a sa crapa múdula, a sa crapa tzurpa, a pibiredhu, a musca tzega; andai gatus gatus = piotibioti, chei sos batos; tantu za li est mancada sa gatu!… = at tentu dannu mannu, at pérdiu calicunu parenti custrintu
Sentences
citeisidha, seis cumenti a is gatus papendu prumoni! ◊ gei ses afrodhocu: ita ti ant, carrabbulliau is gatus? ◊ mi parit ca tui as fatu isciacuadura de gatu! ◊ ti ndi boghit su gatu s'arréxini de su coru! ◊ est morta sa giata
2.
lebit custa bella gatu de mari: po sa burrira est unu nennei!
Surnames and Proverbs
smb:
Gattu, Gattus
Scientific Terminology
anall, felis catus
Etymon
ltn.
gattus
Translations
French
chat
English
cat
Spanish
gato
Italian
gatto
German
Katze,
Kater.
mummuléu , nm Definition
erva pútita, de batos, de arresfrius (su fragu faet a istúrridos)
Synonyms e antonyms
brunedha,
cruma,
erbiatus,
isculabadedhas,
issopo,
isturridana,
murguleu* 2,
sudorea,
urma
Scientific Terminology
rbc, Teucrium marum
Translations
French
herbe aux chats
English
cat thyme
Spanish
tomillo de gato
Italian
maro
German
Katzengamander.