bígna , nf: bíngia,
bintza,
binza,
víngia Definition
terrenu postu, pastinadu, prantau a bide
Synonyms e antonyms
pàltinu
Idioms
csn:
pònnere b. = prantai su sarmentu, fai bíngia noa, noedha; bogare una terra a b. = triballare sa terra a fundhu meda chi fetat a bi prantare sa bide; b. bogada a ràllia = sa terra totu segada, móida; b. fata a canales = sa terra segada petzi ifilu de s'órdine; girada de bíngia = su tretu tra sos órdines e sa làcana, sa cresura; giuali de b. = órdine de bide, de fundhos; pratza de b. = su tretu in mesu de duos órdines; bagantinu de b. = tretu lassadu chentza postu a bide, in binza, in sos oros de fora; sa b. si marrat o arat, si cratzat, s'iscràciat, si fait de pruàcia, si pudat; impalai sa b. = pònnere sa raiga a sos fundhos; ispuzonare sa b. = ismamai; b. a fichetes = a órdines; b. a cannitu = a bérgulas; b. a rabatzones = a fundhos bassos; andhare a b. pinta = in sas pigadas, andhare unu pagu de rugadis pro èssere prus pagu peleosu; faedhos nados a binza pinta = faedhos a duas caras, fartzos, itl. equìvoci
Sentences
si no bufo binu, sas binzas, tandho, puite seo tribballandhedhas?! ◊ cheria faedhare su mere po cras, ca mi cheria assigurare si andhaus a marrare in binza ◊ iant batiu dea is bíngias cadinos prenos de àghina ◊ is bíngias ocannu funt carriadas de àniga
2.
ite mi ndh'importat? no siat chi mi che ponzat su cadhu in binza, puru!…◊ gei no mi nd'at a scicutai sa bíngia! ◊ no cherimus préigas de rujadis ne faedhos chi andhant a binza pinta (G.Fiori)
Etymon
ltn.
vinea
Translations
French
vigne,
vignoble
English
vines
Spanish
viña
Italian
vigna,
vignéto
German
Weinberg.
paltinàre , vrb: pastinare,
pastinzare Definition
prantare una bíngia noa; prantare, pesare matas; semenare; in cobertantza, istare a tropu in d-unu logu, istare che prantaos, arraighinaos / p. fàulas = bogai fogu a ccn., pònniri in giru cosas chi no funt, falsidadis contr'a unu
Sentences
at pastinadu sa binza a bide americana ◊ in s'oru de sa domo bi at pastinadu unu fundhu de bide
2.
sos de sos partidos fuint abbarrados pastinados a custa proposta: aiant nadu ca nono, ca no fuit zustu a che chirrare cussos amigos e cumpanzos
3.
apo pastinadu aligalza ◊ apo pastinadu unu fiore cun sas raighinas ◊ melone sedulesu pàltino in mesu ’e rena… ◊ unu padr'e cunventu est paltinendhe olia…
4.
si ch'est pastinau in su cilleri e no ghirat prus!
Surnames and Proverbs
prb:
chie at dinare pastinzat binza in sa codina
Etymon
ltn.
pastinare
Translations
French
planter la vigne
English
to plant a vineyard
Spanish
plantar la viña
Italian
impiantare la vigna
German
einen Weinberg anlegen.
pàltinu , nm: pàstinu Definition
terrenu prantau a bíngia noa / segare p. = fai una terra a bíngia
Synonyms e antonyms
plantàrgia,
postura,
prantarua
Sentences
cust'ena de fruas noas boghet frutos che pàstinu inzertadu! ◊ at comporadu terrinu pro si chèrrere segare pàstinu ◊ daghi ponent su pàstinu faent festa ◊ in su pàltinu nou sa ua est severendhe…
2.
su fogu forrojat e sutzat sas venas in pàstinos de pascionu
Etymon
ltn.
pastinum
Translations
French
nouveau vignoble
English
naw vineyard
Spanish
bacillar,
viña nueva
Italian
vignéto nuòvo
German
neuer Weinberg.
pastinónzu , nm Definition
su prantare o pònnere bíngia noa, logu e die chi si prantat (e si faet festa puru ca agiudant a cambarada)
Synonyms e antonyms
pastinadura
Sentences
callàdebbos, custas boghes, parides in pastinonzu!
Etymon
srd.
Translations
French
plantation de nouveau vignoble
English
new vineyard plant
Spanish
plantación de una viña
Italian
impianto di nuòvo vignéto
German
Anbau neuen Weinberges.