dellíriu , nm: dillíriu,
drillíriu Definition
cosa chi si narat o chi si faet coment'e a ammachiadura, coment'e fora de se, po dolore o cuntentesa; fintzes machine, mémula ifadosa / bocaresinche unu dellíriu = catzàresi unu gustu, unu disizu
Synonyms e antonyms
ammàchiu,
avarioni,
badalocu,
dischíssiu,
ibbarione,
irdellériu,
istentériu
Sentences
su malàidu no teniat maladia peruna: fit leadu dae su dillíriu de sos santos ◊ sa festa ponet féminas e màscios in dillíriu ◊ fit perdènnesi in cussu drillíriu de iferru chi l’intunniaiat sos ammentos
2.
sas vinnennas e tusorzos fint festas de dillíriu (G.Ruju)◊ sa gana mi picabat a dellírios
3.
ohi ite dillíriu chi ses: acabbamidha ca no ndi tengu ganas!
Etymon
itl.
Translations
French
délire
English
frenzy
Spanish
delirio
Italian
delìrio
German
Wahnsinn,
Delirium.
ilvàriu , nm: irbàriu,
irvàliu,
irvàriu,
isvàriu Definition
su essire de sa normalidade, su no èssere normale, fàere machines, su no ammentare, su cambiare a machine, àere istrobbu
Synonyms e antonyms
ammàchiu,
avarioni,
badalocu,
disvàriu,
ibbarione,
iscàsciu,
istentériu,
isvarionzu,
vadiore
/
irballu,
irbortu,
isdrobbu
| ctr.
sabiesa
Idioms
csn:
àere i., pònnere in i. = irbariare, ammachiaisí, fai ammachiai; i. de amore = pèrdiri sa conca, ammachiaisí po ccn. o calicuna; si no apo i. = si no arregordu mali, si no tengu istrobbu; fàchere caminu irvàriu = fai moris fadhitus (e fintzas su matessi caminu a su contràriu)
Sentences
ognunu in tantu isvàriu chircat e no agatat un'iscampu ◊ s'ispesa tropu manna lis at fatu a irbàriu ◊ cuss'irvàliu mannu chi est s'amore ◊ ello cust'irvàliu candho ti est bénniu a conca?
2.
no naro, no conto isvàriu: est beridade connota! ◊ a donzi passu fatat un'isvàriu e s'iscollet in cantos passos ponet!
3.
si no apo ilvàriu, cras depo partire
Etymon
itl.
disvario
Translations
French
bêtise,
radotage
English
frenzy,
crazyness,
being beside oneself
Spanish
desvarío
Italian
delìrio,
insensatézza,
l'essere fuòri di sé,
sviaménto
German
Fieberwahn,
Unbesonnenheit,
Verirrung.
variòne , nm: avarioni,
barione,
ferioni,
venioni,
verioni Definition
genia de dillíriu, candho unu no cumprendhet prus nudha e si ponet a chistionare a s'afaiu (chistionai in verionis)
Synonyms e antonyms
ischíssiu
Sentences
tui ses nendu verionis! ◊ Gesugristu miu, est chistionendu verionis, custu: ita tenit?!
Etymon
srd.
Translations
French
délire
English
delirium
Spanish
delirio,
desvarío
Italian
delìrio
German
Delirum,
Gefasel.