budhúrigu , nm Definition
genia de erba chi assimbígiat unu pagu a s'àpiu, ma toscosa e po cussu dhi narant puru erba de cogas, imbriaga molentis o feurra pudéscia, lau adhini / lòmpere a ccs., a ccn. che borricu a b. = a s'airada
Synonyms e antonyms
bidhuri*,
búdharu,
ferruju,
gudhútulu,
pisciaforru,
pudimanu,
údhuru
2.
su maridu li est lómpidu che borricu a budhúrigu, chentza gràssia peruna, pensendhe a si atatare isse ebbia
Scientific Terminology
rba, Conium maculatum
Translations
French
grande ciguë
English
hemlock
Spanish
cicuta
Italian
cicuta maggióre
German
gefleckter Schierling.
bunnànneru , nm Definition
erba de Bunnànnaru, genia de erba fragosa a frores grogos: crammédiu de istrópios (ca sanat is segadas)
Scientific Terminology
rba, Teucrium flavum
Translations
French
germandrée jaune
English
oakling
Spanish
teucrio amarillo
Italian
querciòla maggióre
German
eine Gamandersorte.
caulíta , nf Synonyms e antonyms
cimagorita,
corigoritu,
muitzu
Scientific Terminology
rba, Ammi majus
Etymon
srd.
Translations
French
ammi élevé
English
bishop’s flower
Spanish
ameos
Italian
visnaga maggióre,
rindòmolo
German
Zahnstocherammei,
großer Ammei.
cimagoríta , nf Definition
una genia de erba
Synonyms e antonyms
caulita,
corigoritu,
muitzu
Scientific Terminology
rba, Ammi majus
Translations
French
ammi élevé
English
bishop’s flower
Spanish
ameos
Italian
visnaga maggióre,
rindòmolo
German
Zahnstocherammei.
cincuènas , nf: cincuvenas Definition
erba de cincu filus o erba de tàgliu
Synonyms e antonyms
nebriàdile,
nebriatzu,
nerviada,
prantaxa,
tirasana
Scientific Terminology
rba, Plantago major
Etymon
srd.
Translations
French
grand plantain
English
plantain
Spanish
carmel
Italian
piantàggine maggióre
German
Breitwegerich.
coilóriga , nf Definition
coa de margiani o limba de boe, una genia de erba
Synonyms e antonyms
pabulosu
Scientific Terminology
rba, Echium italicum
Etymon
srd.
Translations
French
vipérine
English
bugloss
Spanish
viborera
Italian
viperina maggióre
German
Ochsezung.
gangòrra , nf Definition
genia de pigione mannu chi faet in logos de benatzu (istagnu, lagu, girí), dormit e faet su nidu in s'abba: est pigione chi in Sardigna nidat puru e faet is pudhighinos a ispertiadas biancas e niedhas (a mannos su colore est de totunu andhare, iscurosu a parte de palas); si narat fintzes de àteras arratzas de pigiones prus mannos, de mare (colymbus immer, arcticus, c. stellatus)
Synonyms e antonyms
malgone
Scientific Terminology
pzn, podiceps cristatus
Etymon
srdn.
Translations
French
grèbe (zool.),
plongeon
English
loon
Spanish
somormujo lavanco
Italian
svasso maggióre,
stròlaga
German
Haubentaucher.
giaúrra, giaúrru , nf, nm Definition
genias de pigiones mannos de mare, faent su niu in is orrocas de su mare etotu
Scientific Terminology
pzn, puffinus kuhli, puffinus puffinus yelkouan
Etymon
srdn.
Translations
French
pie
English
shearwater
Spanish
pardela
Italian
bèrta maggióre,
bèrta minóre
German
Gelbschnabelsturmtaucher,
Schwarzschnabelsturmtaucher.
magiòre, magiòri , agt, nm: majore,
majori,
mazore,
mezore Definition
chi est prus mannu, fintzes de prus importu po calecuna cosa; persona manna, prus antziana, genia de autoridade
Synonyms e antonyms
| ctr.
minore
Idioms
csn:
carrela mazore = arruga maista, s'arruga prus manna de sa bidha, pruscatotu un'arruga de aintru, de mesu; majore de pardu = bàrdia de su cumonale
Sentences
in crésia dh'at fatu acostai a s'artari magiori ◊ a sas úndhighi bi est sa missa mazore ◊ is isposos si addorant ananti de s'artare magiore e cumènciat sa missa
2.
a sos mazores usa su rispetu e cun sos cumpanzos tuos no ti brighes!
Surnames and Proverbs
smb:
Maiore, Majore, Mayore
/
prb:
chie dae prudhedu at a èssere trabbucadore mancu a cadhu mazore lassat de trabbucare
Etymon
ltn.
maiore(m)
Translations
French
plus grand,
plus âgé,
aîné,
majeur
English
major,
senior,
the eldest,
greater
Spanish
mayor
Italian
maggióre
German
Adj.: größer (Komp.),
größte (Sup.),
älter (Komp.),
älteste (Sup.),
bedeutendste (Sup.)
malgòne , nm: margone Definition
genia de pigione mannu chi faet in logos benatzosos (paule, lagu), dormit e faet su niu in s'abba: est pigione chi in Sardigna nidat puru e faet is pudhighinos a ispertiadas biancas e niedhas; nau de gente, unu chi giughet trassas
Synonyms e antonyms
gangorra
/
fraíciu,
trassosu
2.
bentos trasuleris e margones l'ant ammajadu e trobeidu!
Scientific Terminology
pzn, podiceps cristatus
Etymon
ltn.
mergo, -onis
Translations
French
grèbe
English
loon
Spanish
somorgujo
Italian
svasso maggióre
German
Haubentaucher.
nebriàdile , nf: nelbiàdile,
nerviàdile,
nerviàtile Definition
erba de cincu filus o erba de tàgliu
Synonyms e antonyms
nebriatzu,
nerviada,
prantaxa,
tirasana
Scientific Terminology
rba, Plantago major
Etymon
srd.
Translations
French
grand plantain
English
plantain
Spanish
carmel
Italian
piantàggine maggióre
German
großer Wegerich.
pabulósu , nm Definition
coa de margiani o limba de boe, una genia de erba
Synonyms e antonyms
coilóriga
Scientific Terminology
rba, Echium italicum
Etymon
ltn.
*papulosus
Translations
French
langue de boeuf
English
bugloss
Spanish
viborera
Italian
viperina maggióre
German
blauer Natterkopf.
pigabighédhu 1 , nm Definition
una genia de erba chi faet dónnia duos annos, arta fintzes prus de duos metros, e dhi narant deosi ca is pubúntzulas si apicigant a su bestimentu: dhi narant cima de pani puru ca sa chima modhe est bona a papare
Synonyms e antonyms
bardana 1,
cardajoni,
cardudingiosu 1,
curcusone,
isprone 1
Scientific Terminology
rba, Arctium lappa
Translations
French
grande bardane
English
greater burdock
Spanish
rubial
Italian
bardana maggiore
German
große Klette.