arroína , nf, nm: arroinu,
arruina,
arruinu,
arrúnia,
orroina Definition
s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru; nau in cobertantza, murrúngiu, disacórdiu tra personas; genia de maladia, coment'e orruina, chi ponet a is matas, a sa fògia de su trigu
Synonyms e antonyms
arruíngiu,
arrúngia 1,
orrúngiu
/
bria,
disacórdiu
Sentences
s'arruina de is acious ◊ su ferru si dh'at papau s'arroina
2.
a mimi pagu gei mi nd'importat de is arruíngius insoru!
Surnames and Proverbs
prb:
gortedhu chi segat non ponit arrúnia
Etymon
srd.
Translations
French
rouille
English
rust
Spanish
herrumbre
Italian
rùggine
German
Rost.
arruíngiu , nm: arruinzu,
orroghinzu,
rubinzu* Definition
s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru, genia de pígiu in colore de castàngia chi ponet a su ferru e chi si dhu papat fintzes a dhu segare e consumare totu
Synonyms e antonyms
arroina,
arrúngia 1,
orrúngiu
Translations
French
rouille
English
rust
Spanish
herrumbre
Italian
rùggine
German
Rost.
arruínu 1, arrúinu , nm: ruinu Definition
óssidu de ferru
Synonyms e antonyms
arruíngiu*,
orroina,
orrúngiu
Translations
French
rouille,
oxyde
English
rust
Spanish
herrumbre
Italian
rùggine,
òssido
German
Rost,
Oxid.
cadríga, cadrígia , nf: cadrixa,
cardia,
cardiga,
catrica,
catrígia,
cradica,
cadrícia,
cradiga,
gratica Definition
trastu a ferrighedhos cantepare coment'e ferrada pitica de pònnere crocada po orrostire cosa cun sa braxa asuta; àndhia, genia de aparatu ue ponent su santu po dhu bogare in crufessone leau in bàtoro; a logos, alabinna, muru po fàere aprigu ananti de unu barracu; nau in cobertantza, un'improdhu in su trebballu fatu de malesaura, chentza dhu bòllere, mescamente su chi si faet arandho candho s'arau si che andhat a contu suo coment'e pigandho unu surcu prus largu e lassat unu tretighedhu de terra chentza arare (= arai a coa de margiani, fàghere cadrija)
Synonyms e antonyms
grabíglia,
grèglia
/
prana 1
/
alabinna
/
indróvigu,
sucrone
Sentences
sa cardiga depit èssiri bèni imbudhidada po pònniri su pisci a fai arrustu, ma frida po sa petza ◊ a prandi at fatu trota a cardiga
2.
cussu santu est totu farratzau, est abarrada isceti sa cadriga
3.
no bi at cadrixas in su sulcu meu! ◊ su terrinu arvatadu a marrinfatu l'ischerviaiant, ndhe betaiant sas cadrijas e sas pedighinas
Surnames and Proverbs
smb:
Cardia, Cardias
Etymon
ltn.
cratic(u)la
Translations
French
gril
English
grill
Spanish
parrilla
Italian
gratìcola
German
Rost.
grabíglia , nf: graíglia,
gravíglia,
gravilla,
grivilla Definition
trastu de ferru a pònnere po orrostire cosa cun sa braxa asuta; parte de su giuale, ossiedhus, oto in su mannu, bàtoro in su minore, ue passant is loros po istare firmos: in cobertantza, cosa chi faet arrèschere, troboit
Synonyms e antonyms
cadriga,
grèglia
/
ttrs. grabíglia
Sentences
bi teniat una graíglia chi aiat tratadu pagas boltas pro arrustire calchi bículu de peta ◊ in sa gravíglia ponzeint a santu Larentu…◊ coghent sa frissura in sa gravíglia
2.
su mundu est prenu de grivillas!
Translations
French
gril
English
grill (e)
Spanish
parrilla
Italian
gratèlla,
gratìcola
German
Bratrost,
Rost,
Grill.
nébida 1 , nf Definition
genia de mufa chi ponet a su trigu (in css. parte: fògia, cambu, ispiga)
Synonyms e antonyms
ruinu 1
Scientific Terminology
mld, Puccinia graminis
Translations
French
rouille du blé
English
bunt
Spanish
roya negra,
herrumbre
Italian
rùggine del grano
German
Rost.
rubínzu , nm: arruíngiu,
orroghinzu,
rughintzu,
rughinzu 1,
ruinzu Definition
s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru, genia de pígiu in colore de castàngia chi si faet in su ferru e chi si dhu papat fintzes a dhu segare
Synonyms e antonyms
arroina,
arrúngia 1,
orrúngiu
Sentences
cussu traste si est prenanne de rughintzu, imbolatu in palas de sa domo ◊ su ferru si lu mànigat su ruinzu ◊ custos ciois sunt garrigaos de rughinzu
Etymon
ltn.
*aerugineus
Translations
French
rouille
English
rust
Spanish
herrumbre
Italian
rùggine
German
Rost.