Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

arroína , nf, nm: arroinu, arruina, arruinu, arrúnia, orroina Definitzione s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru; nau in cobertantza, murrúngiu, disacórdiu tra personas; genia de maladia, coment'e orruina, chi ponet a is matas, a sa fògia de su trigu Sinònimos e contràrios arruíngiu, arrúngia 1, orrúngiu / bria, disacórdiu Frases s'arruina de is acious ◊ su ferru si dh'at papau s'arroina 2. a mimi pagu gei mi nd'importat de is arruíngius insoru! Sambenados e Provèrbios prb: gortedhu chi segat non ponit arrúnia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rouille Ingresu rust Ispagnolu herrumbre Italianu rùggine Tedescu Rost.

arruíngiu , nm: arruinzu, orroghinzu, rubinzu* Definitzione s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru, genia de pígiu in colore de castàngia chi ponet a su ferru e chi si dhu papat fintzes a dhu segare e consumare totu Sinònimos e contràrios arroina, arrúngia 1, orrúngiu Tradutziones Frantzesu rouille Ingresu rust Ispagnolu herrumbre Italianu rùggine Tedescu Rost.

arruínu 1, arrúinu , nm: ruinu Definitzione óssidu de ferru Sinònimos e contràrios arruíngiu*, orroina, orrúngiu Tradutziones Frantzesu rouille, oxyde Ingresu rust Ispagnolu herrumbre Italianu rùggine, òssido Tedescu Rost, Oxid.

cadríga, cadrígia , nf: cadrixa, cardia, cardiga, catrica, catrígia, cradica, cadrícia, cradiga, gratica Definitzione trastu a ferrighedhos cantepare coment'e ferrada pitica de pònnere crocada po orrostire cosa cun sa braxa asuta; àndhia, genia de aparatu ue ponent su santu po dhu bogare in crufessone leau in bàtoro; a logos, alabinna, muru po fàere aprigu ananti de unu barracu; nau in cobertantza, un'improdhu in su trebballu fatu de malesaura, chentza dhu bòllere, mescamente su chi si faet arandho candho s'arau si che andhat a contu suo coment'e pigandho unu surcu prus largu e lassat unu tretighedhu de terra chentza arare (= arai a coa de margiani, fàghere cadrija) Sinònimos e contràrios grabíglia, grèglia / prana 1 / alabinna / indróvigu, sucrone Frases sa cardiga depit èssiri bèni imbudhidada po pònniri su pisci a fai arrustu, ma frida po sa petza ◊ a prandi at fatu trota a cardiga 2. cussu santu est totu farratzau, est abarrada isceti sa cadriga 3. no bi at cadrixas in su sulcu meu! ◊ su terrinu arvatadu a marrinfatu l'ischerviaiant, ndhe betaiant sas cadrijas e sas pedighinas Sambenados e Provèrbios smb: Cardia, Cardias Ètimu ltn. cratic(u)la Tradutziones Frantzesu gril Ingresu grill Ispagnolu parrilla Italianu gratìcola Tedescu Rost.

grabíglia , nf: graíglia, gravíglia, gravilla, grivilla Definitzione trastu de ferru a pònnere po orrostire cosa cun sa braxa asuta; parte de su giuale, ossiedhus, oto in su mannu, bàtoro in su minore, ue passant is loros po istare firmos: in cobertantza, cosa chi faet arrèschere, troboit Sinònimos e contràrios cadriga, grèglia / ttrs. grabíglia Frases bi teniat una graíglia chi aiat tratadu pagas boltas pro arrustire calchi bículu de peta ◊ in sa gravíglia ponzeint a santu Larentu…◊ coghent sa frissura in sa gravíglia 2. su mundu est prenu de grivillas! Tradutziones Frantzesu gril Ingresu grill (e) Ispagnolu parrilla Italianu gratèlla, gratìcola Tedescu Bratrost, Rost, Grill.

nébida 1 , nf Definitzione genia de mufa chi ponet a su trigu (in css. parte: fògia, cambu, ispiga) Sinònimos e contràrios ruinu 1 Terminologia iscientìfica mld, Puccinia graminis Tradutziones Frantzesu rouille du blé Ingresu bunt Ispagnolu roya negra, herrumbre Italianu rùggine del grano Tedescu Rost.

rubínzu , nm: arruíngiu, orroghinzu, rughintzu, rughinzu 1, ruinzu Definitzione s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru, genia de pígiu in colore de castàngia chi si faet in su ferru e chi si dhu papat fintzes a dhu segare Sinònimos e contràrios arroina, arrúngia 1, orrúngiu Frases cussu traste si est prenanne de rughintzu, imbolatu in palas de sa domo ◊ su ferru si lu mànigat su ruinzu ◊ custos ciois sunt garrigaos de rughinzu Ètimu ltn. *aerugineus Tradutziones Frantzesu rouille Ingresu rust Ispagnolu herrumbre Italianu rùggine Tedescu Rost.

«« Torra a chircare