bía , nf: bie,
via Definition
su logu inue si passat; su tretu chi unu portat ananti o a sa bandha chi est abbaidandho (a/c. nau meda cun s'elisione: ’ia – apustis de vocale –, ma de iscríere cun firmesa sèmpere cun sa cuns. de cuménciu; in is cumpostos podet istare fintzes chentza sa /b-/: mesuia)/ Bielogu (Bia de Logu) = s'istrada chi de sa capitale, Aristanis, colaiat in totu s'istadu (Logu): in Sa Costera bi est abbarradu a númene de una leada; Bia de sa palla = su Cordu de sa pàgia, sa galàssia ue si agatat fintzes su Sole, ue in s'aera is istedhos si parent prus cracos e si pentzat coment'e una cosa andhada a ormina, lassandho s'arrastu, Carru ’e sa paza, Caminu ’e Deu, itl. Via Làttea
Synonyms e antonyms
arruga 1,
caminu,
carrela,
istrada,
sia 2
/
ala,
cola 1
Idioms
csn:
bia majore = carrela mazore, itl. córso; zúghere, àere, pònneresi imbia (in +bia) = in dainanti, in mesu, a istrobbu, ma fintzas pro difèndiri a ccn. o fintzas trabballendi; in mesuia (mesu 'ia) = própiu ananti aundi si passat, in mesu; sa bia de domu = in carrela mia, nostra; bia de…, abbia a… (a bia a…), a bie de… = a cara a…, faci a…; biecue (bia de cue)= a bia de cue, cue, in cue; bia de mesudie, bia a merí = faci a mesudí, a parte de sero (e deosi fintzes iscritu "bie" e fintzas cun su significau de "agiummai, in s'oru de…" + agt. numeràriu = itl. circa); ingruxada de bias = ue si abbojant duas carrelas, istressiada; a bias de… (tempus) = a sa bandha de…; donai bia = fàghere colare; ghetaisí a bia = a meda, a filera, a portessione; bogare a bia ccn. cosa = bogare a pizu, agatai; fai a bias fadhitas = fai moris fadhitus, fàere a fadhitas, andhare s'unu a cara a s'àteru faghindhe forchidhos, chentza si abbojare
Sentences
in caminu deretu e bia mala ti lu nant chi ses puzone mala ◊ istamus in bia majore ◊ pigaisí sa bia in mesu de cambas e andaisindi! ◊ est in mesuia rutu e fuliadu ◊ giras totu su mundu, no bis mancu is bias!◊ dèu e mamma eus fatu a bias fadhitas e no si seus atobiadas
2.
béntula como chi as su bentu imbia! ◊ sa morte si li est posta imbia ◊ essimiche da'ia! ◊ no mi ponzas sa cosa imbia ca so colendhe ◊ de inoghe cussu logu no lu bidimus ca bi at unu monte imbia
3.
dae bennarzu in cudha bia, fritu, fàmene e caristia ◊ su trenu ch'est isérghiu bia a cue ◊ fua erribbau bia de cussas partis ◊ a bias de mesaustu, sos zovanedhos passizant a prufessones ◊ fit apompianne abbia de s'ala mea ◊ coment'e columbedhos passidores current bia de su mere candho los giamat, betendhe sos granos (S.Lay Deidda)◊ si sediant sèmpere in biecue, in su muredhu ◊ is procàrgios portànt bie duamilla procos
4.
sas làcrimas li falabant a bias
5.
est ca mi so postu imbia deo, sinono sa mama l'aiat mazadu
6.
custu curridori si firmat e a totus donat bia prima chi dha domandint, ca bollit èssi s'úrtimu
7.
ocannu sa musca si ghetat a bia, nc'est de dh'ischivai!
8.
apo cricau sas arbeghes totue ma no dhas apo bogadas a bia!
Surnames and Proverbs
smb:
(Deias, Devias)
/
prb:
carru chi bandat bia fait
Etymon
ltn.
via
Translations
French
rue
English
street,
road
Spanish
calle,
carretera
Italian
strada
German
Straße,
Weg.
carrèba , nf, nm: carrela,
carrelu,
carrella,
carrera,
garrera Definition
in is bidhas, sa bia de is domos, su logu lassau po passare; cosa posta a filera; logu de unu sartu chi dhue abbitat o atóbiat pastores o àteros montàrgios (e fintzes, cussòrgia, giassu de su sartu, terrenos de propiedade acanta de pare); terrenu longu e istrintu; currera de cuadhos po calecuna festa
Synonyms e antonyms
arruga 1,
bia,
caminu,
istrada
/
fibera,
leada
/
currera
Idioms
csn:
carrela mazore = bia majore, s'arruga prus manna e importanti de una bidha, itl. córso; pònniri in carrera a unu = incarrerai, afilare; fàghere sa carrela = cúrrere sos cadhos; cúrrere a carrela aperta = chentza istrobbu, chentza impédumos; donai carrera a su cuadhu = pungiridhu a dópiu isproni; fàghere a passu in carrela = passai ananti de una domu sentza de mancu si firmai assumancus a saludai
Sentences
si passas andhendhe a sa de babbu tou, no fatas a passu in carrela: intra nessi a bídere comente istat! ◊ nois e bois istamus in sa matessi carrela ◊ est torradu su nie: sunt biancos sos coberturos, sunt biancos sos carrelos
2.
a s'ómini trevessu no dhu ponint in carrera ne Deus e ne santus ◊ bai e circadhi carrera, tui, a cussu travessu! ◊ sa carrera noa at a servire pro míntere apare s'adhe de su Gocèanu chin cussa de Otieri
3.
carreredha a butonis de prata chi portat!…◊ teniaus unu lotu de terra, una carrera làcana a su saltu de…◊ portat una carrera de pius longus in sa cuca ◊ fiat unu mostru cun tres carreras de dentis
4.
is duus pastoris tenint su bestiàmini in sa própiu carreba ◊ is carreras de sa Sardigna
Surnames and Proverbs
smb:
Carrera, Carreras
Scientific Terminology
bdh
Etymon
ctl., spn.
Translations
French
rue
English
street,
district
Spanish
carrera
Italian
via,
contrada
German
Straße.