allampàre , vrb: allampiai,
allampiare Definition
apèrrere bene is ogos abbaidandho; arrennèscere a bíere o connòschere fintzes de atesu
Synonyms e antonyms
illampiare,
ispalpedhare
/
allampiociare,
apubai,
assebeltare,
bídere,
iscerai,
semodare
Sentences
giómpidu a s'incraradorza, ndh'at pódidu allampiare sos carabbineris ◊ in s'ispricu de su poju che allàmpio sa figura de mene etotu ◊ cudhos si fint girados a l’abbaidare allampiandhe sos ogos ◊ Tziu Missente, comente nos nche allampiabat, nos mutiat a nos cumbidare
Etymon
srd.
Translations
French
apercevoir
English
to perceive
Spanish
divisar
Italian
scòrgere,
intravedére
German
erblicken.
apuài, apubàe, apubài, apubàre , vrb Definition
abbaidare e arrennèscere a bíere, fintzes cun paga lughe o atesu o a dónnia modu cun dificurtade, giustu coment’e candho totu su chi si podet bíere est una puba, una figura pagu crara, calecuna cosa chi no si biet e ne cumprendhet bene it'est; si narat fintzes in su sensu ebbia de bíere, abbaidare disigiandho
Synonyms e antonyms
abbistare,
assebeltare,
illampiare,
impubai
/
bídere
Sentences
cussa luxixedha apenas si podit apubai ◊ apo apubadu un'iscritura antiga ◊ de atesu arrennesciat a apubai sa spéndula ◊ comenti orbescit si apubat su colori de is cosas ◊ no apubu nudha, sa vista mi est cumentzendi a mancai ◊ fut iscuriu che in buca ma apo apubau is porcos
2.
fai chi su tzurpu apubit! ◊ su pastoredhu at apubau unu trunchedhu de ollastu liuru ◊ mi pòngiu innòi, chi mi apubint! ◊ sa màchina noa dha tenis giai apubada ◊ si cravat che unu lupu candu apubat su pistoni!
Etymon
srd.
Translations
French
apercevoir
English
to perceive
Spanish
divisar,
ver
Italian
scòrgere,
avvistare
German
erblicken,
sichten.
assebeltàre , vrb: assebertare,
assebestare,
sebeltare* Definition
arrennèscere a bíere, a intèndhere, a distínghere, a cumprèndhere
Synonyms e antonyms
allampare,
apubai,
illampiare,
iscerai,
semeschiare
/
assabèschere,
assaborire
Sentences
sos titones li faghiant paga lughe e assebertaiat petzi carchi cosa ◊ in mesu de s'abba che apo assebeltadu una moneda ◊ tue lu miras, ma no assebertas de ite colore est
Translations
French
apercevoir
English
to perceive
Spanish
divisar
Italian
scòrgere
German
erblicken.
distínghede, distínghere, distínghiri , vrb Definition
agatare is diferéntzias inter duas cosas; bíere crara una cosa de dha pòdere connòschere bene, fintzes arrennèscere a bíere una cosa chi si biet male, cun dificurtade
Synonyms e antonyms
apubai,
issebertare,
scerai
Sentences
fipo totu sa die illughinau: ne crapas ne crapitos distinghio ◊ s'ómine tzecu e gadhighinosu non distinghet su bonu de su malu
2.
dae tesu goi no resesso a distínghere su chi mi ses ammustrendhe
Etymon
itl.
Translations
French
distinguer
English
to distinguish
Spanish
distinguir
Italian
distìnguere,
discèrnere
German
unterscheiden,
erkennen,
erblicken.
iscampiàre , vrb Definition
andhare o essire a bíere, o fintzes po si giare a bíere (nau de s'aera, ispalatare, iscrarire); bíere de atesu / iscàmpia sa conca! = boga sa conca!, incàradi a bídere!
Synonyms e antonyms
acarare,
acerare,
acherare,
acontrare,
acrarare,
afacare,
bídere,
cumparire,
essire,
imbraconare,
incarai,
inciarare,
ingiarare
/
ispalaciae
Sentences
si est aperta sa zanna e tandho est iscampiada issa ◊ erisero est iscampiada un'ànima dolimorjosa a mi nàrrere de bènnere ◊ sas crocas iscàmpiant apenas cumintzat a pròghere ◊ su sole onzi tantu iscampiabat dae palas de sas nues ◊ ti torras a iscampiare e ti amus a dare sa risposta ◊ si s'aera s'iscàmpiat in bonu essimus
2.
mai in sa vida si torret a iscampiare! ◊ mai s’iscàmpiet su triballu: como mi paso! ◊ las ant iscampiadas dae tesu, a issas
Etymon
srd.
Translations
French
se montrer,
apercevoir dans le lointain
English
to lean out,
to perceive in the distance
Spanish
asomarse,
divisar
Italian
affacciarsi,
scòrgere da lontano
German
sich zeigen,
erblicken.
scerài , vrb: iscerai* Definition
coment'e chirriare, seberare, arrennèscere a bíere, a bíere crara, distinta, una cosa de un'àtera
Synonyms e antonyms
chirrare
/
allampare,
assebeltare,
distínghere,
isceberai,
semodare
Sentences
po fai carrus tocat a scerai s'ílixi prus bellu ◊ as a scerai a plaxeri tuu un'arti o unu mestieri ◊ luxi de vida mia, isceti istedhus de òru in celu ti ndi sceru! ◊ scera totu custu lori e poni a parti a muntoni a muntoni! ◊ donna Cristina scerendi scerendi est abarrada bagadia!
2.
in su murriadrosu càstiant pubas chi aditzu si scerant (D.Maccioni)◊ no s'iscít ita maladia tenit: po immoi no si scerat nudha ◊ Deus bit fintzas su chi no si scerat ◊ su campanibi dh'eus a tingi in biancu po si scerai de atesu fintzas a su noti ◊ ajaju no mi scerat de is atrus piciochedhus ◊ est príngia ma no si scerat ancora nudha
Translations
French
choisir,
apercevoir
English
to choose,
to make out
Spanish
elegir,
divisar
Italian
scégliere,
scòrgere
German
wählen,
erblicken.
sebeltàre , vrb: assebeltare,
sebertare,
sebestare Definition
arrennèscere a bíere, a intèndhere, a cumprèndhere, mancari cun dificurtade
Synonyms e antonyms
allampare,
apubai,
iscerai,
semeschiare,
semodare
/
assabèschere,
assaborire
Sentences
so duas oras chirchendhe a mamma e no la seberto in logu ◊ de cudhu no ndhe sebestaiat mancu su fiagu ◊ est sebeltendhe sa trata de sa fera ◊ dàemi sos ortzales, chi no ndhe seberto de custa cosa goi minuda! ◊ a s'iscuru sas cosas no si podent bene sebeltare
2.
sa vida no at piús valore: paret chi no sebestet su chervedhu! ◊ a cantu ndhe sebertaia deo, unu fit de importu si ischiat a leare sa màchina ◊ mi che so sebertadu atesu, in su pessamentu
Etymon
ltn.
sequestrare
Translations
French
apercevoir
English
to perceive
Spanish
divisar
Italian
scòrgere
German
erblicken,
bemerken.
semeschiàre , vrb Definition
arrennèscere a bíere o connòschere fintzes de atesu, in mesu de àtera cosa
Synonyms e antonyms
allampare,
assebeltare,
iscerai
Sentences
suta de una fasche de sida, fozisina e cherchizu, si semeschiaiat unu pitu de zancheta
Translations
French
entrevoir
English
to glimpse
Spanish
vislumbrar
Italian
intravedére
German
erblicken.