atèndhere , vrb: atendi,
atèndiri,
atènnere Definition
tènnere contu, giare atentzione a unu trebballu, a una faina, a una persona po su chi dhi podet serbire, fàere faina; fintzes serbire, abbàlere de fàere fortza / pps. aténdhidu / atèndiri de… = sassiare de…, cun…; atendhe!, atendhide! = bai, baxei, faghe, faghide su chi azis de fàghere, no irbies/irbiedas pro me, itl. prego!
Synonyms e antonyms
achistiri,
contifizare,
oloire
| ctr.
irbandhonare,
lassai
Sentences
sas sorres la fint atendhendhe ca aiat tentu unu fizu ◊ bellu grassu cuss'animali: bai ca si atendit! ◊ no podeus atendi mancu custus duus fillus piticus ◊ bazi, atendhide si azis de fàghere! ◊ sos pitzochedhos depent atèndhere in famíllia, puru! ◊ donzunu devet atènnere a sas fainas suas ◊ mi ndi andu ca tengu cosa de atendi
2.
cun s'artrosi chi tengu mancu is brutzus mi atendint prus, e is didus a su própiu!
3.
is matas po crèsciri de prus tocat a dhas atendi de àcua
Etymon
itl.
attendere
Translations
French
prendre soin,
s'occuper de qqn,
qqch.
English
to attend,
to look after
Spanish
atender
Italian
accudire,
dedicarsi,
badare a qlcs.,
a qlc
German
versorgen,
pflegen.
guvernài , vrb: guvernare,
guverrenare Definition
su tènnere contu unu logu e sa gente chi dhue istat cun leis e poderes soberanos; atèndhere a ccn. o bestiàmene cun alimentu, a brovendha
Synonyms e antonyms
contifizare,
cuberrare
Sentences
Sardigna nara, no ti ses abbida chi totu ti ant coglionadu, de sos chi ti ant guvernadu, fatèndhedi a iscarmentu, nara, ite mai ndh'as tentu francu de vanas promissas?
2.
Giuanni Batista portada unu bestiri fatu de pilu de cammellu e a sintzu unu cintu de pedhi, si guvernada de pibitziris e de meli aresti (Ev)
Etymon
ltn.
gubernare
Translations
French
gouverner
English
to govern
Spanish
gobernar
Italian
governare
German
regieren,
besorgen,
pflegen.
parusàre , vrb Definition
tènnere o àere a parusu, èssere abbituaos a calecuna cosa
Synonyms e antonyms
acostumai
Sentences
cussas badhes sunt parusadas a sos pibios de sos puzones ◊ in bidha issoro no bi lu parusant a fàghere gai ◊ no apèndhelu parusadu no ischint it'est su filonzu ◊ tue parusas s'arte de sa poesia ◊ torro a su logu parusadu
Translations
French
avoir coutume
English
to use
Spanish
soler,
acostumbrar
Italian
solére
German
pflegen (Inf. + zu).