atèndhere , vrb: atendi,
atèndiri,
atènnere Definizione
tènnere contu, giare atentzione a unu trebballu, a una faina, a una persona po su chi dhi podet serbire, fàere faina; fintzes serbire, abbàlere de fàere fortza / pps. aténdhidu / atèndiri de… = sassiare de…, cun…; atendhe!, atendhide! = bai, baxei, faghe, faghide su chi azis de fàghere, no irbies/irbiedas pro me, itl. prego!
Sinonimi e contrari
achistiri,
contifizare,
oloire
| ctr.
irbandhonare,
lassai
Frasi
sas sorres la fint atendhendhe ca aiat tentu unu fizu ◊ bellu grassu cuss'animali: bai ca si atendit! ◊ no podeus atendi mancu custus duus fillus piticus ◊ bazi, atendhide si azis de fàghere! ◊ sos pitzochedhos depent atèndhere in famíllia, puru! ◊ donzunu devet atènnere a sas fainas suas ◊ mi ndi andu ca tengu cosa de atendi
2.
cun s'artrosi chi tengu mancu is brutzus mi atendint prus, e is didus a su própiu!
3.
is matas po crèsciri de prus tocat a dhas atendi de àcua
Etimo
itl.
attendere
Traduzioni
Francese
prendre soin,
s'occuper de qqn,
qqch.
Inglese
to attend,
to look after
Spagnolo
atender
Italiano
accudire,
dedicarsi,
badare a qlcs.,
a qlc
Tedesco
versorgen,
pflegen.
guvernài , vrb: guvernare,
guverrenare Definizione
su tènnere contu unu logu e sa gente chi dhue istat cun leis e poderes soberanos; atèndhere a ccn. o bestiàmene cun alimentu, a brovendha
Sinonimi e contrari
contifizare,
cuberrare
Frasi
Sardigna nara, no ti ses abbida chi totu ti ant coglionadu, de sos chi ti ant guvernadu, fatèndhedi a iscarmentu, nara, ite mai ndh'as tentu francu de vanas promissas?
2.
Giuanni Batista portada unu bestiri fatu de pilu de cammellu e a sintzu unu cintu de pedhi, si guvernada de pibitziris e de meli aresti (Ev)
Etimo
ltn.
gubernare
Traduzioni
Francese
gouverner
Inglese
to govern
Spagnolo
gobernar
Italiano
governare
Tedesco
regieren,
besorgen,
pflegen.
parusàre , vrb Definizione
tènnere o àere a parusu, èssere abbituaos a calecuna cosa
Sinonimi e contrari
acostumai
Frasi
cussas badhes sunt parusadas a sos pibios de sos puzones ◊ in bidha issoro no bi lu parusant a fàghere gai ◊ no apèndhelu parusadu no ischint it'est su filonzu ◊ tue parusas s'arte de sa poesia ◊ torro a su logu parusadu
Traduzioni
Francese
avoir coutume
Inglese
to use
Spagnolo
soler,
acostumbrar
Italiano
solére
Tedesco
pflegen (Inf. + zu).