Definition Definition
Synonyms e antonyms Synonyms e antonyms
Idioms Idioms
Sentences Sentences
Surnames and Proverbs Surnames and Proverbs
Scientific Terminology Scientific Terminology
Etymon Etymon
Translations Translations
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
illaizàre , vrb Definition
ispainare, istèrrere, portare, andhare aifatu de su logu, in tantos logos
Synonyms e antonyms
ispadhiciare,
ispaghinare,
ispàlghere,
ispaltzighinare,
isparcinare,
isparminare,
isprabinare
| ctr.
collire,
recògliere
Sentences
ndhe ant a ischire meda, issos, cantos ndhe amus illaizadu de custos libbrighedhos! (Z.F.Pintore)
Etymon
srd.
Translations
French
s'élargir,
se répandre
English
to spread (out)
Spanish
extenderse,
difundirse
Italian
allargarsi,
diffóndersi
German
sich verbreiten.
irmendhàre , vrb Definition
fàere ischire is segretos, nàrrere totu su chi s'ischit, chentza abbisóngiu; fintzes cunfessare, pentire; lassare a pèrdere, no fàere contu de calecuna cosa
Synonyms e antonyms
iscassetare,
iscobiare,
lendhare,
scolovetai
/
cufessare
Sentences
prima at incomintzau a li dimandhare su segretu, apustis a li zurare chi mai liu diat irmendhare (G.F.Sedda)
2.
pessa de t’irmendhare: mira chi su pecadu est grae! (A.Cucca)
3.
irmendhatindhe, de cussu!
Translations
French
divulguer
English
to spread
Spanish
propalar
Italian
propalare
German
verbreiten.
ispaghinàre , vrb: ispagnai,
ispainai,
ispainare,
ispaniai,
ispaniare,
isprainare,
spagnai Definition
pigare e betare o pònnere ispratu a ispergiadura, ispainau peri su logu; isterrigorzare, pònnere crocau totu istérriu
Synonyms e antonyms
illaizare,
isciudrare,
ispàlghere,
isparcinare,
isparminare,
isprabinare
/
isterrighinare,
isterrinai
| ctr.
ammuntonae,
collire
Sentences
a su fenúciu a pizu si ghetat unu pacu de sufrissu vene ispaghinau e un’ispiugherada de casu ◊ Bidhanoavorru est diventada famosa po sa cultura chi arrennescit a ispaniai ◊ s'ispagnat su concimi ◊ ossus ispainaus a ingíriu de su foghidoni ◊ isciú sa pudha, chi m'ispànias sa palla!◊ est ispaghinendhe sa chisina
2.
sa gatu est ispaghinàndhesi in terra
3.
sas crapas sont ispainatas in sas ripas de su monte
Etymon
ltn.
*expaginare
Translations
French
étendre,
répandre
English
to spread
Spanish
esparcir,
derramar
Italian
spàndere,
spàrgere,
diffóndere
German
ausstreuen,
verbreiten.
spagnài , vrb: ispaghinare*,
spainai,
spainari,
spaniai Definition
portare, betare o pònnere ispratu peri su logu
Synonyms e antonyms
illaizare,
ispadhiciare,
ispàlghere,
isparcinare,
isparminare,
ispartighinare,
isprabinare
Sentences
sa fama sua si fut spainada in totu su logu ◊ s'àcua si spàinat me in sa basciura ◊ at cumentzau a nci spaniai su trigu, seminendi
Translations
French
répandre
English
to scatter
Spanish
esparcir
Italian
diffóndere,
spàrgere
German
verbreiten,
ausstreuen.