Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abertài , vrb: abetai, ibertare Definition istare o abbarrare cun s’idea chi ccn. o calecuna cosa bèngiat o acontessat, si averet / abetau siast! = ispeta! Synonyms e antonyms aisetare, aispetare*, arreare, aspeare, asseare 1, firmai, ispetare, tratèniri Sentences seus abetendidhu, ma no est lómpiu ◊ chi estus abetau sa essida de su soli si fut tocau de cúrriri! ◊ sciadadedha, s'isposa, tenit ora abetendu!…◊ totus abetamus custa dí po arriciri giogus ca assinunca no si ndi comporànt 2. abetau siast, no ti ndi andis innantis de s'ora! ◊ ah, balla, immó fusta abetara, lah!… Translations French attendre English to wait for Spanish esperar Italian aspettare, attèndere German warten.

abétu , nm: aspetu Definition su istare ibertandho o isperandho calecuna cosa / tenni abetu = istare ispetendhe; ànima in corpus, aspetu in Deus = fintzas a candu unu no si morit podit isperai sempri Synonyms e antonyms aisetu, ibertu, irvetu, ispera Sentences fiat in abetu de un'àteru fillu ◊ chi ti cruxat sa giustítzia: aspetu bellu tengu a furriai a domu, tui! ◊ cussus fuant is annus de s'abetu ◊ seu in s'abetu de una pampara de prexeri ◊ no mi torrit prus cun custus arrepicus, ca no serbit chi aturit cun cust'abetu! Etymon srd. Translations French attente English waiting Spanish espera Italian attésa German Warten.

aisetàre , vrb: iscetare 2 Definition lassare passare tempus, istare fintzes a candho acontesset calecuna cosa, tènnere ibertu, isperàntzia de lòmpere a calecuna cosa o de intrare in podere de calecuna cosa, lòmpere a un'iscopu Synonyms e antonyms abertai, acociare, afilusigare, afrimai, aispetare, asseare 1, ibertare, ispetare, istentae, tricare | ctr. andai Sentences sos discípulos podiant cumprèndhere chi Cristos fit su Messia chi fint aisetendhe ◊ aiseta aiseta mi ch'est passadu su tempus! ◊ tue aiseta a babbu, ca nois andhamus! Surnames and Proverbs prb: chie aisetat piatu anzenu lu màndhigat fritu Translations French attendre English to wait (for) Spanish esperar Italian aspettare German warten.

aisétu , nm: asetu, isetu* Definition su abbarrare ibertandho o isperandho ccn. cosa Synonyms e antonyms abetu, ibertu, ispera Sentences ch'est cabuladu su tempus e in cuss'aisetu si ch'est imbetzadu Translations French attente English waiting Spanish espera Italian attésa German Warten.

iscetàre 2 , vrb: aisetare, isetare, issetare Definition lassare colare tempus, istare fintzes a candho acontesset calecuna cosa, tènnere ibertu, isperàntzia de lòmpere a calecuna cosa o de intrare in podere de calecuna cosa, a un'iscopu o àteru (ma fintzes chistire)/ a/c.: addaghi a su vrb. depet sighire un'àteru vrb. inf., tra unu e àteru bolet sa prep. a: isetamus a bíere, iseto a ghirare, isetandhe a bos atobiare; Mastru Iseta = unu chi de faina no ndh’atúliat, mastru chi petzi rispondhet Iseta! a chie li dimandhat si at fatu su triballu Synonyms e antonyms abertai, acociare, afilusigare, afrimai, aispetare, istentae, tricare | ctr. andai Sentences no est ora de iscrèdere: isetamus a bíere! ◊ za l'iseto a ghirare su chi zuco in su coro ◊ s'in Orune si bóliant sos bentos t'issetas malas novas! ◊ fipo isetandhe a bos atobiare (S.Spiggia)◊ cuss’addopu fatu a s’ispessada no si lu isetabat ◊ si est torradu a sètzere iscetendhe a tiu Frantziscu 2. tiu Antoni teniat una cuba de binu bene iscetada in funnagu Translations French attendre English to wait (for) Spanish esperar Italian attèndere German warten.

iscétu , nm: aisetu, isetu Definition ibertu, su istare ibertandho, mescamente in su sensu de tènnere aficu o isperu in calecuna cosa; sa cosa chi s'isperat etotu Synonyms e antonyms abetu, ibertu, irvetu / aficu, ispera Idioms csn: èssere s'i. de ccn. = èssiri s'isperàntzia de ccn.; èssere in s’i. de… = abetai chi…; no est malu s'i.!… = no bi at aficu, est in debbadas a isetare; èssere a isetu pérdidu = iscrétidu, chi no isperat prus; s'i. de s'impicau = totu debbadas, isetu pro nudha; i. mortu = isetu in debbadas Sentences ite isetu bi podet àere, prus, candho a unu prantone che li secant sa froghedha? ◊ so sempre matanendhe in s'isetu de fàghere sos mezoros ◊ totu sas fadigas, totu sos isetos e isperos… totu debbadas! 2. no est malu s'isetu si ispetamus chi sa cosa nostra nos la fetat àtere!…◊ sos fizos de bonu sentidu sunt s'isetu de su babbu e de sa mama ◊ s'isetu meu ses tue ◊ già l'apo, s'isetu, cun tegus!…◊ isse teniat isetos mannos ◊ fizu meu mi est faghindhe peleare: ndhe seo a isetu pérdidu Etymon srd. Translations French attente English wait (ing) Spanish espera Italian attésa German Warten.

iscrèdere , vrb: iscrèere, iscrètere, iscrèiri, iscrere, scrèiri Definition prnl., lassare o acabbare de crèdere, no crèdere prus a sa cosa chi unu est ibertandho, no crèdere ca si biet sa cosa comente est / pps. iscréditu, iscréitu, iscrétidu, iscrétiu / iscrei a unu = fai a manera chi no pentzit prus a sa cosa chi fiat abetendi Synonyms e antonyms disaprensionai, discrèiri Sentences mi fia iscreindhe candho apo bidu chi fizis istentendhe ◊ bah, dèu mi ndi andu, ca madiru miu si at a èssiri giai iscrétiu! ◊ aspetamus galu, ca mancari siat tardu no est ora de iscrèdere ◊ passeit unu bellu pagu de tempus e incumintzeit a s'iscrètere ◊ su mardiedu si depit portai aillargu de is angionis istitaus po si nd'iscrei 2. dónnia tantu mannant a calicunu a s'iscrèere, a preguntare, a ischire sas intentziones de cudhos malintrannados 3. cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! Etymon srd. Translations French ne plus attendre après avoir vainement attendu English to give up weating vainly (after a long time) Spanish descreer Italian sméttere di aspettare dópo aver attéso invano German nach einer langen Wartezeit, das Warten ablassen.

scrèiri , vrb: iscrèdere*, screri Definition lassare o acabbare de crèdere, no crèdere in su sensu de no ibertare prus sa cosa chi unu fut ibertandho / pps. scrétiu Synonyms e antonyms disaprensionai, discrèiri / storrai Idioms csn: screi a unu = fàghere a manera chi no pesset prus a sa cosa chi fit ispetendhe, fàghere passare s’idea; screisí de una cosa, de unu = ispònnere, no pessare prus a una cosa, a unu Sentences no si screat, ca comenti cuberu su dinai ciai apu a èssi puntuali! ◊ pobidha mia depit èssi giai scrétia candu no mi at biu torrendi 2. at cunvintu e scrétiu genti meda ◊ benemindi de prexu, ca fiat seguru de nd'ai scrétiu is bandidus! ◊ no mi ndi potzu screi, de tui: ti portu iscritu in su coru! ◊ mi femu apuntau, a salias longas, ananti de is liconerias, ma giaja mi nd'iat scrétiu Translations French ne plus attendre English to give up after a vain waiting Spanish resignarse Italian sméttere di aspettare dópo aver attéso invano German vergebliches Warten abrechnen.