temperài , vrb: atemperai,
temperare Definizione
giare sa tèmpera, atzargiare s'atza de una ferramenta (mescamente segante) po èssere prus forte (tostada), bogare sa punta a un'aina po iscríere; regulare unu trebballu, unu funtzionamentu o un'aina a manera de fàere essire sa faina comente si bolet, agiustare una cosa cunforma a un'àtera (ma si narat fintzes de terra, de ladamíngiu, candho funt in sa méngius cunditzione); fintzes ammesturare impare cosas diferentes in cantidades adatas; pigare arrennegu po calecuna cosa o chistione
Sinonimi e contrari
atalzare
/
regulai
Modi di dire
csn:
temperai su molíngiu = maghinare chi andhet bene, chi sa farina essat maghinada a puntu zustu; temperai s'arau = abbèrrere, de prus o prus pagu, s'aradu a manera de fàghere falare s'arbada prus a fundhu o subra subra; temperai sa terra (nadu de s'abba chi proet) = pròere de sassiare sa terra a puntu de si pòdere triballare bene
Frasi
si tèmperant sas bistrales, sos fartzones, sas forramentas de atarzu ◊ si tèmperat su lapis
2.
solu su ruo acultzu a sos trainos creschet in terra temperada a fogu ◊ torret in vida dae ogni nuraghe s'ànima antiga temperada a fogu! ◊ bellu custu ledàmine, est temperadu, fatu!◊ tres dis iat sighiu a proi, sa terra fut istada temperada abberu e is sèminis iant tzeurrau
4.
candu fiaus isposus t'iant postu puxi in origas ca nanca m'iant biu chistionendi cun fradili miu: ge ti ndi fiast temperau!…(G.P.Salaris)
Etimo
ltn.
temperare
Traduzioni
Francese
tremper
Inglese
to harden
Spagnolo
templar
Italiano
temprare
Tedesco
härten.