bagnarólu , nm Definizione
maistu de is bagnos, unu chi est pràtigu meda a si mòvere in mesu de s'abba
Terminologia scientifica
prf
Traduzioni
Francese
baigneur,
maître nageur
Inglese
lifeguard
Spagnolo
bañista
Italiano
bagnino
Tedesco
Bademeister.
cabumaístu, cabumàstru , nm: capumastru Definizione
su chi cumandhat is àteros maistos, in calecunu trebballu
Frasi
isse at trabballau chin inzenieris e capumastros capassos meda (B.Murgia)
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
maître maçon
Inglese
master builder
Spagnolo
maestro de obras
Italiano
capomastro
Tedesco
Baumeister.
maístru , nm: maistu,
maltru,
mastru,
mazistru Definizione
ómine chi est bonu in s'arte sua, chi ischit fàere bene unu mestieri, unu trebballu (es. barberi, carraju, ferreri, fusteri, launeri, muradore, sabbateri, traperi e àteru): si narat coment'e títulu acumpangiandho su númene (e fintzes chentza cussu, ma tandho si acumpàngiat cun s'art.: su mastru!, su mà!); in su giogu a s'imbréstia, su mastru est s'imbréstia chi betat su primu giogadore, s'imbréstia chi cumandhat su giogu
Sinonimi e contrari
mestru
Modi di dire
csn:
m. de iscolas = mastru chi imparat sos pisedhos in sos istúdios elementares; Mastru Giuanne = (nau in cobertantza) su fàmini; maistu de ogu, maistu de giogu = ciaputzeri; mastru ’e paza = mustajoni; àere a unu a mastru = pro l'imparare
Frasi
sos mastros méritent e apant sos regualdos chi a persones de tanta impoltàntzia sunt deghiles! ◊ cussu est mastru chi at imparadu àteros mastros ◊ fiat tzeracu de tziu Giannicu, su meistu de muru ◊ su meistu de muru iat tentu a tudugu is fuedhus chi dh'iat nau su piciochedhu ◊ tenzo sos mastros in domo ca semus faghindhe sos pamentos noos
2.
saludi tengat, su maistu! ◊ mest'Antoni, candu benit a mi fai cussu trabballedhu? ◊ saludu su mà!
3.
Mastru Giuanne in Síligo est passadu…
Cognomi e Proverbi
prb:
mastru abbàidat mastru
Terminologia scientifica
prf
Etimo
ltn.
magistru(m)
Traduzioni
Francese
maître
Inglese
teacher
Spagnolo
maestro
Italiano
maèstro
Tedesco
Meister,
Lehrer.
mère , nf, nm: meri Definizione
sa mere, su mere: chie tenet o possedit calecuna cosa (o tenet fintzes gente a dipèndhere, chi si ndhe serbit e dha cumandhat); podere de cumandhare in calecuna cosa; est fintzes foedhu de arrespetu tra pobidhu e pobidha po si tzerriare / min. merichedhu, merigedhu, merixedhu (fintzes su fígiu de su mere nau mere mannu)
Sinonimi e contrari
maere,
padronu
| ctr.
selvidore,
teracu
Modi di dire
csn:
èssere m. de ccn. cosa = àere sa cosa a manera de ndhe godire, de si ndhe serbire; ponnirisí m. de ccn. cosa (allena) = apoderaresila, impobidhaisindi; èssere che cosa chentza m. (nadu de logu) = totu irbandhonadu, chi no si chircat mai pro bi fàghere triballu o mezoru; betendhe boghe (in possessu chi no si connoschet su m.): "O su mere!", o, in sa domo, "O sa mere!"; èssere camba ’e mere (nadu de unu) = èssere unu de mesu, de sos meres, de domo; essire su mere = bènniri su meri de ccn. cosa pérdia, isciri chini est su meri de ccn. cosa
Frasi
candu sa meri est maca, cumandat sa serbidora ◊ custa cosa no est tua: tòrrala a su mere! ◊ mi est bénnidu determinu de cambiare domo, bidha e mere ◊ in domo mia fia mere de totu: in domo anzena mancu de unu ticu de abba! ◊ o is meris, ci seis?
2.
naradhu a sa meri! ◊ si essit su mere, custa cosa chi as àpidu li cheret torrada!◊ essidu est, su mere de su bestiàmine tenturadu?
Cognomi e Proverbi
prb:
aundi bollit su meri acapiaus su cuadhu ◊ mere nou, forramenta acutza! ◊ chi su meri si setzit, su serbidori si crocat
Etimo
ltn.
major
Traduzioni
Francese
maître,
possesseur,
propriétaire
Inglese
owner
Spagnolo
dueño,
amo
Italiano
padróne,
possessóre,
proprietàrio
Tedesco
Besitzer.