berchèdha , nf Definizione
pigionedhu a bentredha, naschiu de pagu, mancu impinniu, chi si biet agiummai solu sa bentre
Sinonimi e contrari
bentredhu,
parabàtulu
Frasi
restadu aturdidu so che berchedha ruta de nidu (Z.Virdis)
Traduzioni
Francese
oisillon,
oiselet,
petit oiseau (niais)
Inglese
featherless bird
Spagnolo
pajarito
Italiano
uccellino implume
Tedesco
unbefiedertes Vögelchen.
pibínga, pibíngia , nf Definizione
genia de pigione niedhu chi faet abbitu e nidat in ísulas piticas
Terminologia scientifica
pzn, hydrobates pelagicus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
oiseau des tempêtes
Inglese
petrel
Spagnolo
paíño común
Italiano
uccèllo delle tempèste
Tedesco
Sturmschwalbe.
pigiòne , nm, nf: pigioni,
piglioni,
pilgioni,
pilloni,
pizone,
pixone,
pugione,
puxone,
puzona,
puzone Definizione
genia de animale (fintzes upm)totu pilu a pinnias de diferente mannària, cun is alas e cun sa conca a bicu, chi faet su niu, criat e faet su fedu a oos chi frochit (su ladamíngiu chi faet: laina); foedhandho de abe, s'abe noa chi si no est acorrada a unu casidhu nou si che fuit de su casidhu chi est naschia (puzone primarju); in is pinzos de orrobba (gunnedha, camisa), pinniga longa chi si faet po bellesa, una o medas, fintzes in totu su giru de su pinzos; fintzes un'aina (grae, genia de truncu) po aparigiare terra o incodadu candho dhu faent nou / min. pigionedhu, puzonita
Sinonimi e contrari
ae,
ampilla,
cedha 1
/
ischisciura
/
pícia 1,
pinnica
Modi di dire
csn:
puzonedhu culinudu = chentza impilidu; su puzone de abe podet èssere: p. de prima barba (su primu), de torraduras de manu, (su de duos), rucratu (su de tres); pei de pilloni = diferentes crezes de erba; agatai is pillonis bolaus, fuius = sa cosa leada, lòmpere apustis de candho tocat, a distempus; pilloni de pudha = pudhighinu; pilloni de òru = fiadu de malos pes, pessone mala; pugione de santa Lughia, pixone de santa Maria = arrúndili; puzone de santu Martinu o de santu Pedru = cacaribos (alcedo atthis); puzone de beranu = atrapadita, passailanti; puzone de turre, de palatu = purfurarzu; pilgioni de noti = alibedhe; puzone de pecatu = mariposa; puzonedhos de pasta = zenia de durche; pàrriri pilloni in punt'e pértia = che puzone in nae, sempre apunta a tucare, nadu fintzas de pessone chi no tenet frimmesa; drommiri a sonnu de pilloni = a sa lerta pro si abbizare calesisiat ischimuzu o móida; arrivire a puzones volados = a festa finida, a faina agabbada, a cosa fata; issuliare, giagarare puzones = fai fuiri is pillonis (prus che àteru de logu aundi faint dannu: bíngia, lori); imbungiare su puzone = collire s'abe noa a su moju
Frasi
bi faghent su nidu sas puzones ◊ apo intesu puzones fruscitendhe ◊ puzonita, bae e canta in aterue! ◊ minnannu no perdoneit mai a sas puzones e ne a sas pòveras de ispigare ◊ fintzas su puzone at su consolu chi andhat, bolat e torrat a su nidu ◊ su pilloni est papendisí s'àxina in bíngia ◊ pigioni chi no bicat at bicau ◊ in beranu totus is pigiones cantant ◊ seo che pigione in pértiga bolandho de cresura in cresura
2.
in cussa nae bi at unu puzone de abes ◊ sos puzones chi no benint regoglidos si ndhe andhant dae sa piantalza
3.
si at fatu una bella munnedha totu a puzones
Cognomi e Proverbi
smb:
Pilloni, Puggioni, Pugioni
Etimo
ltn.
*pullione(m)
Traduzioni
Francese
oiseau
Inglese
bird
Spagnolo
pájaro
Italiano
uccèllo
Tedesco
Vogel.