prúna , nf Definizione
genia de mata no tanti manna e frutuàriu (upm) unu pagu tundhu prelongau cun d-una genia de atza a una parte in su sensu de sa longària, pruposu, cun s'ossu in mesu chi istacat po su prus / calidades de p.: arrúbia, bianca, ceréxia, coru de columbu, de fradis (sa prus matuca), fràila, groga, limuninca, lobada, niedha, ollanu de ou, petza de cuadhu, piricoca; a/c. sa pruna (upm) = su frutu; is/sas prunas = is matas de sa pruna / s'ossu ’e pruna (o fintzes pruna e bastat) = zenia de nodu o figu chi si bidet a fora in sa canna de sa bula de su cristianu (mescamente ómine)
Frasi
ant prantadu totu a prunas
2.
sa pruna si podet fàghere a prunalda ◊ sa pruna faghet bene pro andhare de su corpus
Cognomi e Proverbi
smb:
Pruna, Prunas
Terminologia scientifica
frt, Prunus domestica
Etimo
ltn.
*pruna
Traduzioni
Francese
prunier,
prune
Inglese
plum (tree)
Spagnolo
ciruelo
Italiano
susino,
susina,
pruno,
prugna
Tedesco
Pflaumenbaum,
Pflaume.
tacatía , nf, nm: tagadia,
tagadiu,
tecadia,
tecadiu,
tecatia,
tegadia,
tracatia Definizione
coment'e tega, fodhe de pruna aortitza, chi no cumprit s'ossu e no dhu sèberat de sa prupa: abbarrat coment’e teghighedha, buida in mesu, modhe, in colore tra birde e biancu, bona a papare, de sabore marigosu e aghedu, e apustis si igragalat e che orruet; genia de bobboitedhu chi ponet a sa lana e dha paschet; in cobertantza, surra, cropos / furriarechela in t. = passai de is fuedhus (de su certu) a is corpus
Sinonimi e contrari
cagadia,
tacaria,
tricatia
/
ttr. aticatia
/
lanasta,
segadiu
Frasi
boltada in tegadia si mi est sentza èssere giómpida sa pruna
2.
sa berrita portaiat sa punta papada de sa tegadia
3.
como che la fúrriant in tegadia, mih! ◊ deo chi "Ei!" e isse chi "Nono!" fintzas chi che l'amus furriada in tegadia!…
Terminologia scientifica
crp
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
prune rabougrie,
mite
Inglese
abortive plum,
moth
Spagnolo
ciruela cuyo hueso no madura,
polilla
Italiano
bozzàcchio,
tarma
Tedesco
eingeschrumpfte Pflaume,
Motte.